Turizme çare...
“Bu yıl turizmde ard arda gelen olumsuzluklar sektörü bir hayli sıkıntıya soktu. Rusya’da yaşanan ekonomik kriz sonrası azalan Rus turist sayısı, havaların bir türlü ısınmaması, Avrupa’dan gelen turist sayısındaki düşüş, öğrencilerin üniversite ve lise tercih sürecinin devam etmesi, bir de Ramazan ayında Türk turistlerin tatili çok fazla tercih etmemesi özellikle sahil bölgelerindeki otellerin boş kalmasına neden oldu." Zannetmeyin ki bu yorumlar bu yaza ait, bahse konu açıklamalar geçen seneye ilişkin. Henüz Rusya ile kriz yaşanmamış olmasına rağmen, geçtiğimiz yıl da Rusya ekonomisindeki sıkıntıların turizmimize yansımaları bir hayli fazla olmuş idi. Düşünün ki bir de bu yıl, Rus turistlerin gündeminde yer alamıyoruz; demek oluyor ki bu durum, Güney ve Ege tatil yörelerimizde ziyadesi ile hissedilecek. Söylemler ve tahminler, Rus turistlerin ise Yunanistan’a yöneldiklerine işaret etmekte. Yaz aylarına neredeyse geldik, geleceğiz. Turizm ile artan döviz girdisinin ekonomi üzerindeki etkisi, başta dış ticaret açığımız olmak üzere, bölge tüccar ve esnafları açısından da son derece önem arz ediyor.
Ülkemizin bir doğa harikası olduğunu hep söyler dururuz; ama bunu yeterince kullanamadığımız için de pek çok zaman hayıflanırız. Geçmiş 30 yıla bir göz attığımızda turizm alanında çok önemli yatırımlar gerçekleştirdiğimizi ve bunun da geri dönüşümlerini almaya başladığımızı kabul etmek gerekir. Geldiğimiz noktada ülkemiz, çok önemli turistik tesislere sahip bulunmakta. Turizmden elde edilen gelirin ortalama olarak yüzde 27'si turlara, yüzde 23'ü konaklama tesislerine, yüzde 10'u restoran-cafelere, yüzde 10'u giyim-ayakkabı firmalarına, yüzde 10'u hediyelik eşya, kuyumcu, halı-kilim firmalarına, geri kalanı da tütün, eğlence-kültür, oto kiralama gibi hizmetleri sağlayan kesimlere kaldığı belirtiliyor. Diğer yandan turizm konaklama tesislerinin hizmet girdilerinin yaklaşık yüzde 10-12'sini et ve ürünleri, yüzde 8'ini alkollü içecekler, yüzde 5'ini sebze meyve, yüzde 4'ünü temizlik malzemeleri, kalanını da karayolu taşımacılığı, sağlık, elektrik, perakende ticaret, süt ürünleri, şekerleme ve benzeri oluşturuyor. Yanı sıra turizmin her yıl ortalama yirmibin kişiye daha yeni iş olanağı sağladığını da unutmamak gerekiyor. Turizm sayesinde küçük ve orta ölçekli esnafın yanı sıra; tüm sektörlerin önemli ölçüde gelir sağladığı ve istihdam açısından da çok olumlu gelişmeler yarattığını unutmamak gerekir.
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık, 2016 yılı yaz aylarına dair yaptığı açıklamalarda "40 milyon turist içinde ancak 4 milyon civarında iç misafirimiz var. Bunu en az 10 milyona çıkarmalıyız. İç pazarı teşvik etmek lazım. Bu artsa sıkıntı yaşamayız." dedi. Turizm sektöründe bugün yaşanan sıkıntıların sinyalini aslında 2014'ün Ağustos ayından itibaren almaya başladıklarını belirten Ayık, "Çünkü 2014'ün Ağustos ayında dünyada ve bizim bulunduğumuz coğrafyada bir takım sıkıntılar başladı. Arap Baharı zaten vardı, fakat Suriye krizi, Rusya-Ukrayna arasındaki sıkıntılar tırmanmaya başladı. 2014'ün Eylül ayında turizm rakamlarında ilk kez dramatik düşüşleri görmeye başladık. 2014'te yerli turistle birlikte 40 milyon bandına yaklaşmıştık, bu sıkıntılar olmasaydı o yılı 40 milyonun üzerinde turist sayısıyla bitirme imkanımız vardı, ama olmadı." diye konuştu.
2016 yılında turizmin canlanması pek mümkün görünmüyor. Burada yerli turistlere çok fazla iş düştüğü ve düşeceği kesin. Ülke büyüklerimizin güvenlik açısından son derece önemli tedbirler alarak, bunları kamuoyu ile paylaşmaları şart. Ayık’a göre yerli turist sayısı 10 milyona çıkar ise, bu seneyi turizm esnafı sıkıntı yaşamadan atlatır. Ne diyelim, hepimiz destekleyeceğiz elbette. Haydi bu seneyi kurtardık, peki ya seneye? Yamama çözümler yerine, temelli ve köklü çözümler üretebilmek önceliğimiz olmalı.