Tünelin ucunda ışık göründü...
Dünya piyasalarını sarsan krizde bir dönüm noktasına geldik. İpotek kredilerindeki bozulmanın mali sistemi tehdit edici boyuta ulaştığını gören ABD yönetimi devasa ölçekte bir yardım paketi için izin almak üzere parlamentoya başvuracaklarını açıkladı. Hazine Bakanı Paulson tarafından yapılan açıklama ile rahatlayan piyasalarda çok sert bir yükseliş yaşandı. Elimizde paketle ilgili detaylar olmadığı için konuyla ilgili sağlıklı bir değerlendirme yapamıyoruz. Piyasalardaki yükselişin sürüp sürmeyeceği bu hafta parlamento'dan çıkması beklenen yardım paketinin içeriğine bağlı olarak belirlenecek.
ABD ekonomisini sallayan mali krizde geçtiğimiz hafta dip noktayı gördük. İnşaat şirketlerinden, konut kredisi veren kurumlara, yatırım bankalarından, sigorta şirketlerine kadar uzanan bir dizi şirketin iflasın eşiğine gelmesi ABD ekonomi yönetimini müdahale etmek zorunda bıraktı.
ABD ekonomi yönetimi mali sistemdeki çürük elmaların ayıklanması için "uzun bir süre" bekledi. Ancak FED tarafından sağlanan sınırsız likiditeye rağmen mali sistemde güvenin sağlanamaması üzerine radikal bir önlem paketi üzerinde çalıştıklarını açıklamak zorunda kaldı.
ABD Hazine Bakanı Paulson, hükümetin teklifi ve parlamentonun kabulü ile çıkarılacak bir kanun ile konut kredilerine dayalı değer kaybetmiş menkul kıymetleri satın almak üzere dev bir kamu fonu kurulacağını açıkladı.
Paulson'un açıklamasını konut kredisi kaynaklı sorunların büyük ölçüde çözüldüğü şeklinde yorumlayan piyasalarda çok sert bir tepki alışı başladı. Yükselişin sürüp sürmeyeceği bu hafta parlamentodan çıkması beklenen paketin içeriğine bağlı olarak belirlenecek.
Wall-Street gazetesinin haberine göre ABD yönetimi ABD hükümeti 700 milyar dolarlık bir kamu fonu kurulması için parlamentoya başvurdu. ABD ekonomi yönetimi söz konusu kaynağı -merkezi ABD'de olan- finansal kuruluşların ellerindeki konut kredisine dayalı problemli menkul değerleri almak için kullanacak.
Bush yönetimi savunma harcamaları için 2009 bütçesinden zaten 515 milyar dolarlık kaynak istiyordu. Bu hafta parlamentodan istenecek 700 milyar dolarlık ilave kaynağın sağlanması durumunda kamu borç limiti 11,3 trilyon dolara yükselecek. ABD Hazinesi'nin söz konusu kaynağı piyasalardan rahatlıkla toplayabileceğine inanıyoruz.
ABD hükümetinin kuracağı kamu fonu ABD ekonomisindeki durgunluk ihtimalini azaltmayacak ama mali sektörde yaşanan yangının kontrol altına alınmasını sağlayacak. ABD ekonomisindeki sorunun temelinde hanehalkının gelirinin çok üzerinde borçlanması ve bu borcu sağlayan mali sektörün çok yüksek kaldıraç kullanması yatıyordu.
Büyüme konusunda görüşümüzde bir değişiklik yok. ABD hanehalkının borcunun sürdürülebilir boyuta gerilemesinin yolu tasarrufların artmasını gerektiriyor. Tüketim harcamalarının milli gelirin yüzde 70'ini oluşturduğu bir ülkede ekonomiyi yavaşlatmadan bunu yapmak mümkün değil.
Buna karşı 700 milyar dolarlık ilave paketin mali sektörde iflas riskini önemli ölçüde azalttığına inanıyoruz. ABD ekonomisinin Japonya örneğinde olduğu gibi küçük paketler açıklayarak piyasalarda geçici rahatlama yaratmak yerine İsveç örneğinde olduğu gibi aktif bir politika izlemesi ve büyük bir yardım paketi üzerinde çalışmasının "geç kalmış ama doğru bir hamle" olduğuna inanıyoruz.