Tüme bakım
Bu hafta sizin benim aksime sakız olmuş bu konudan hâlâ sıkılmadığınızı umarak KOBİ destek programlarını incelemeye devam etmek istiyorum ve sıkılmayanlara sabırlarından dolayı bravo diyorum. Bu arada hâlâ KOBİ’lere finansman da finansman diye tutturanlara ucuz finansman aşkından yataklara düşen komşu Yunanistan’a ve geçen hafta köşemde bir kısmını verdiğim okur mektubuna bir bakmalarını sağlık veriyorum.
Geçen hafta incelemek fırsatı bulduğum birçok ülkedeki KOBİ destek programlarından bahisle, bu programlarda rastlanan üç temel hatayı şöyle sıralamıştım: (1) İş ortamının düzeltilmesinden çok KOBİ’lere firma düzeyinde destek sağlanmasına uğraşılması; (2) Kaynak kullanma becerilerinin yeterliliğinin saptanmadan ve bunlar geliştirilmeden kaynak dağıtımı yapılması ve belki de en önemlisi (3) Finansmanın tek kaynak olmadığının ve kaynakların birbirleriyle bağlantılı olduğunun unutulması olarak sıralamıştım. Çalışma şansı olan bir KOBİ destek programının tüme bakmadan kurulamayacağını da eklemiştim. Şimdi vaktin ve yerin müsaadesi oranında şu kaynak sağlama olayına tümden bir bakalım ve neden kaynak sağlayarak esas hedef olan rekabet gücünün arttırılmasına bir türlü ulaşılamadığını anlayalım.
Aslında bunun nedeni çok basit. Kaynak dağıtımının, yani şirketlere şu veya bu şartlarla kaynak verilmesinin bir türlü istenilen sonuçlara ulaşmamasının nedenleri şunlardır: (1) Girişim ve yöneticilik becerilerini vermeden yönetim, yani kaynak kullanım becerilerini geliştiremezsiniz. Daha doğrusu girişim ve yöneticilik becerileri nedir anlatırsınız ama kazandıramazsınız. (2) Kaynak kullanım becerilerini kaynakların birbirlerine bağımlı olmaları nedeniyle ayrı ayrı anlatamazsınız. Daha doğrusu anlatırsınız ama anlattığınızla kalır, bu becerileri kazandıramazsınız. Bu iki beceri kazanılmadan yapılacak kaynak aktarımı programlarını başarı şansı, ölçülebilse bile, yaklaşık iki-binde birdir. Bu rakamı nereden buldun diye soranlara meraklanmasınlar ileride anlatacağım. Olmasa olmaz bu becerileri özetleyen bir tabloyu veriyorum.
Peki! Neden girişim ve yöneticilik becerileri anlatılabilir ama kazandırılamaz? Bu beceriler strateji tasarımı ve geliştirilmesi kararlarına ilişkin becerilerdir. Bu kararları neler olduğunu anlatabilirsiniz. Anlatabilirsiniz ama bu konudaki programların yüzde doksanı strateji tanımı nedir vermez bile. Tanım bile vermeden anlatır da anlatırlar. Bana inanmıyorsanız bakın.
Bu kararları verirken nelere dikkat edilse iyi olur'u anlatabilirsiniz. Anlatabilirsiniz ama bunun bir doğrusu olmadığından, kararı değil karar verme sürecini anlatırsınız. Bu konudaki programların büyük bir çoğunluğu ise karar süreci ve karar arasındaki farkın gösterilmesi bir yana, süreçleri sanki sonuçlar gibi anlatırlar. Yani kerameti kendinden menkul biri stratejinin ve doğrusunun tanımını vermeden doğruyu bildiği kanısını uyandırmaya çalışır daha da beteri bunu karar süreçlerinin anlatımının arkasına saklanarak yapar.
Kaynak kullanım becerilerinin kazandırılamamasının da iki nedeni vardır. Birincisi girişimcilik ve yöneticilik becerileri kazandırılmadan kaynak kullanım becerileri kazandırılamaz. Bunun nedeni de çok açıktır. Birincisi, kaynak kullanım becerileri şirketin iş tanımı, pazar / pazar dilimi seçimi, ürün / hizmet konumlandırması çerçevesi dışında anlamsız kavramlardır. İkincisi, bu becerilerin kaynakların birbirlerinden bağımsız olmamaları nedeniyle kazandırılması çok zordur. Birbirlerine bağımı kararları sanki bağımsızmış gibi anlatmak ise bu programların başarı şansını 1/50’ye düşürür. Bu rakamın nereden çıktığını yukarıdaki tabloya bakarak bulabilirsiniz. Sonuçta “beceri kazandırıyoruz” programları büyük çoğunlukla iki hafta önce “yapmayın” dediğim şeylerden ilkini yaparlar: Vakti bol olan danışmanlara iş çıkarır KOBİ yöneticilerinin kıtlığını en çok çektikleri şey olan vakitlerini harcarlar.
Sağlıcakla kalın.
