Tüketim harcamalarında et ve balığın payı büyük
TÜİK, Hane halkı Bütçe Araştırması, 2016 yılı sonuçlarına dayalı olarak hane halkının tüketim harcamalarının dağılımını gösteren bilgileri toplu olarak yayınladı.
TÜİK’in verilerine göre toplam tüketim harcamasının yüzde 19.5’ini gıda ve alkolsüz içecekler oluşturuyor.
Bu veriler çok önemli. Çünkü şimdilerde enflasyon ile mücadele için özellikle gıda harcamalarına konu olan mal ve hizmetlerin fiyatlarını aşağıya çekme arayışı başladı.
TÜİK’in belirlemelerine göre, gıda ve alkolsüz içeceklere yapılan harcamalarda en büyük payı yüzde 20.6 ile et, balık ve deniz ürünleri alırken, bunu yüzde 18.4 ile ekmek ve tahıllar, yüzde 15 ile sebzeler, yüzde 13.9 ile süt, peynir ve yumurta izledi.
Gıda ve alkolsüz içecek harcamalarında en büyük payı et ve balığın alması kabulü güç bir tespit. Ülke genelinde özellikle alt gelir gruplarında fiyatların yüksekliği nedeniyle ailelerin et ve balık tüketimlerinin sınırlı olduğu sanılır.
En alt gelir grubundaki hane halkının bile toplam tüketim harcamalarının yüzde 6.9’unu et ve balık tüketimi için harcamaları, bugüne kadarki kabullere ters düşen bir tespit.
Et ve balık fiyatlarının göreceli olarak yüksek olması önemli ama, hane halkı tüketiminde genel olarak et ve balığın ağırlığının bu kadar yüksek olarak açıklanması, tartışılması gereken bir durumdur.
Araştırma sonuçlarına göre, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik gelir dilimindeki hanelerin toplam tüketim harcamaları içinde gıda ve alkolsüz içeceklerin payı yüzde 28.9 iken, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik dilimdeki haneler toplam harcamalarının yüzde 14.2’sini gıda ve alkolsüz içeceklere ayırdı.
En düşük gelire sahip yüzde 20 ’lik gelir dilimindeki hanelerin toplam gıda harcamalarının yüzde 21.4’ünü ekmek ve tahıllar, yüzde 17,2’sini sebzeler, yüzde 16.9’unu et, balık ve deniz ürünleri oluşturdu. En yüksek yüzde 20’lik gelir dilimindeki hanelerde ise toplam gıda harcamalarının yüzde 23.9’unu et, balık ve deniz ürünleri, yüzde 15.5’ini ekmek ve tahıllar, yüzde 13.9’unu ise süt, peynir ve yumurta oluşturdu.
TÜİK’in bu tespitlerini kabul edecek olursak, Türkiye’de et ve balık talebinin çok yüksek olduğunu da kabul etmemiz gerekecek.
En fakirinden en varlıklısına halkımızın büyük ölçüde et ve balık tükettiğini kabul ettiğimizde, et ve balıkta arz yetersizliğine bağlı fiyat hareketlerinin devam edeceğini de kabul etmemiz gerekecek.