Tüketicinin tek derdi enflasyon değil
Faiz artırımlarına ve sıkı para politikasına rağmen enflasyon pek oralı değil. Ama tüketicinin tek derdi enflasyon da değil. Tüketici tükeniyor yazılarımla Şalom Gazetesinde tüketicilerin sorunlarına çok dikkat çekmeye çalıştım. Enflasyon haliyle ilk dert.
Bloomberg’de Marks & Spencer Group’un Yönetim Kurulu Başkanı Archie Norman’a atıfla Bank of England’ın faiz artırımlarının enflasyonda bir işe yaramadığı haberi çıktı. İki senedir kanallarda, burada anlatıyorum. Arz, enerji ve satıcı (aşırı kâr) enflasyonunda kısa vadeli politika faizi etki etmez.
Bunu ilk Ben Şalom Bernanke vd. (2004) makalelerinde yazmıştı. Tek değiller. Bu hallerde ortodoks para politikasında kısa vadeli politika faiz artışı finansman gideri maliyetini artırma, hane halkına daha fazla yük bindirme dışında işe yaramaz. Talep enflasyonu olduğuna inanıyorsanız başka tabii.
Tüketicilerin diğer dertleri
Tüketicilerin diğer dertleri ne derseniz, başlayalım. Tütün ve mamullerinin kullanımı kapalı, ticari alanlarda yasak. Ancak başta caféler olmak üzere restoranlarda, pastanelerde artık pek uyan müşteri, işyeri kalmadı.
Marketlerde, restoran ve cafélerde, hastane servislerinde, özetle gıda, sağlık gibi hijyenik olması gereken alanlarda sokak hayvanları mağaza içlerinde, servislerde besleniyor. Mağaza müdürleri, yöneticiler çaresiz. AVM’lerde üç saate kadar otoparkların ücretsiz olması gerekiyor. İstisnaları hariç uyan otopark neredeyse yok.
Belediye seçimleri yaklaşıyor. İşyerlerinin bu konularda denetlenmediği düşüncesi fahiş fiyat için de benzer sonucu doğuruyor. TEM’de, bağlantılı yollarda, Hasdal, Mahmutbey, Bahçeşehir, Atatürk Havalimanı, Başakşehir arasında tırlar, kamyonlar, otobüsler şehir içinde yasak oldukları saatlerde trafiği sürekli kilitliyor. Taksi konusu zaten herkesin malumu.
Finansal kuruluşların çağrı merkezlerine özel numara aralığı tahsis edilmeli
Sene 2024. Abonelik ile çalışan dijital platformlarda üyelik iptalleri için hala faks ile bildirim isteniyor. Bayi ve servislerin abonelik ve kampanya için izinsiz aramaları cabası.
KVKK, E-ticaret Kanunu dâhilinde müşteri izinleri sözleşme ile ana firmaya veriliyor, bayilere değil. 800’lü numaralar dışında 200, 300, 500’lü numaralardan finansal kuruluş çağrı merkezinin ve anlaşmalı 3. partilerin araması özellikle dolandırıcılıkların arttığı bir dönemde doğru değil. Ki 800’lü numaralar da ayrı bir başlık.
Finansal kuruluşların çağrı merkezlerine ve anlaşmalı 3. partilere özel numara aralığı tahsis edilmeli, yayınlanmalı ve haricinde kullanım olmamalı. Tüketici bu numaralardan gelen çağrıların %100 finansal kuruluş araması olduğundan emin olabilmeli. Aynı müşterinin birden fazla aynı paket içerikli (telefon) aboneliği varsa kampanya dönemleri farklı diye farklı fiyat çıkarılıyor. Süre sonuna yaklaştıkça fiyat yükseliyor.
Sene 2024. Müşteri numarası yok, abonelik numarası üzerinden çalışılıyor. Sigorta acentesi, emlak danışmanlığı belli şekil şartlarına ve mesleki yeterlilik belgesine tabii. Ama her türlü kişisel veriyi içeren bozulan cep telefonları veya bilgisayar tamirleri için gidilen tamirci dükkânları veya servisler için bir kontrol veya yeterlilik şartı yok.
Site, kooperatif, apartman yöneticiliklerinde üniversite onaylı sertifika olmalı
Site, kooperatif, apartman yöneticiliklerinde üniversite onaylı sertifika ve/veya ÖSYM sınavı başarı puanı şart olmalı. Bağımsız denetim ve web sitesinde finansalların yayınlanması kanunen şart olmalı.
Oturan, ev alan, kiracı, niyetli herkes için büyük kazanım olur. Sanal dünyada dolandırıcılık. Bitcoin isteyen tehdit ve taciz mesajları, oltalama, sosyal medya hesaplarını kaptırma. Verilerini, sitesini çaldıran KOBİ’ler.
Başta X olmak üzere aldatıcı reklam ve dolandırıcılık postları. Banka aidatı, kripto para borsası, E-Devlet, EYT, daha niceleri için o kadar çok ve sık çıkıyor ki. Çoğu kişi ne yapacağını bilmediğinden ciddi bir milli servet kaybı var web dolandırıcılıklarında. Hollanda bu konuda güzel bir uygulama geliştirmiş. https://www. fraudehelpdesk.nl/ adresinde her türlü güncel örneği anında sorgulayabiliyor, bildirim yapabiliyorsunuz.
Uygulama ve mobil hat üzerinden farkında olmadan sanal pos ile yapılan satın almalar. Marka, patent bilgileri kamuya açık olanlarda yenileme dönemlerinde harç, başvuru ücreti diye sahte aramalar. Telefon dolandırıcılığı herkesin malumu. Shrinkflation, skimpflation keşke tek dert olsa.