TÜİK'e soruyorum; trafik kazalarında gerçekten 3.500 kişi mi ölüyor
Trafik sigortasındaki fiyat artışı halen gündemimizde. Kamu otoritesi buna çözüm arayışı içerisinde. Sigorta sektörü ve vatandaşlar da bekleyişte. Bu süreç içerisinde geçtiğimiz hafta Hazine, sigorta şirketlerine "Trafik sigortasındaki primlerinizi nasıl belirliyorsunuz?" diye sordu. Hazine, primlerin neden yüksek olduğunu görmek istiyor. Bu soru çok önceden sorulmalıydı bence. Çünkü trafik fiyatlarının belirlenmesinde hesapların kolay yapılacağı düşünülüyor. Yani trafik kazalarında en büyük kalem olan, ölen veya sakatlıklara ödenen tazminatlar için kişi sayılarının bilinmesi yeterli. Toplar, araç sayısına böler sonuca ulaşırsın. Bunun için Sayın Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de açıkladı; yılda 3.500 kişi trafik kazalarında ölüyor. Bu sayı her geçen yıl azalıyor deniliyor. Evet duble yollar, yollarda alınan önlemler, araçlardaki teknolojik gelişmeler nedeniyle trafiğe çıkan araç sayısı her yıl artsa da ölümlerin azalması büyük başarı. Buraya kadar her şey tamam.
Bu risk priminin belirlenmesinde başvurulacak istatistik tabii ki devletin kurumu Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Trafik kazalarında ölen kişi sayısını ancak TÜİK'ten öğrenebiliyoruz, fakat eksik olarak. Çünkü 1.2 milyon kaza oluyor bunun sadece 168 bini ölümlü ve yaralanmalı kaza. Ve bu kazalarda 3.500 kişi hayatını kaybediyor ama olay yerinde. Yaralananların sayısı ise 280 bin. Yani artık ambulans hizmetleri çok hızlandı olay yerine intikali kısa sürede oluyor. Yaralıyı oradan alıp hastaneye yetiştirebiliyor veya yolda hayatını kaybetmiş olabiliyor. Ama bu ölümleri Sağlık Bakanlığı'nın kayıtlara trafik kazası sonucu ölüm diye raporlamadığı iddia ediliyor. İddia edilen kısmı, bu rakamların tutulmadığı ve TÜİK'e bildirilmediği şeklinde.
2006 yılında Trafik Güvenliği Araştırma Hizmetleri'nin hazırladığı Karayolu İyileştirme ve Trafik Güvenliği Araştırması’nda trafik kazaları neticesinde olay yerinde ve nakil sırasında ve hastanelerdeki toplam ölümler için 2011 yılı tahminini 9.200 kişi üzerinden yapılmış. Sektörde 2015 yılı için bu rakamın 8.000'lere ulaştığı tahmin ediliyor.
Öncelikle TÜİK acilen Sağlık Bakanlığı'ndan trafik kazaları sonrası nakil sırasında ve hastanede hayatını kaybeden rakamlarını istemeli. Çünkü '280 bin kişi hastaneye yaralı gitmiş, kimse hayatını kaybetmemiş' demek çok inandırıcı olmayacak. Bu gerçekçi olmayan rakamlar baz alınarak sigorta şirketlerine de dönüp "20 milyon araç var 3.500 kişi hayatını kaybetmiş, böl, çarp, primi bu kadar yapacaksın" dersen çok adaletli olmayacak. Yapmışken işi tam yapalım çünkü sakatlıklar için ödenen tazminatlar da yüklü miktarlara ulaşabiliyor.