Tüfenkci: ambalaj standartları ile sebze meyvede yüzde 25 zayi önleyeceğiz
Gümrük Bakanı Bülent Tüfenkci, Ankara Sohbeti'nde, “Türkiye gıda üretiminde sıkıntı yaşamazken. Tüketiciye ulaşmasında sorunlar yaşıyoruz. Sebze meyvenin yüzde 20-25’i, hatta ürününe göre yüzde 40’ı pazarlama aşamasında zayi oluyor. Gıdanın bozulmasını önlemek için ambalaj standartları teşvikleri üzerinde çalışıyoruz” diyerek, gıda fiyatlarının artışının önüne geçmek için önlemler alacaklarını, bunun orta vadede fiyatları yansıyacağına inandığını açıklıyor.
Ankara Sohbeti'nde Ferit Parlak ve Hüseyin Gökçe’nin sorularını yanıtlayan Bülent Tüfenkci, “Aslına bakarsanız Türkiye gıda üretiminde sıkıntı yaşamazken, bunların tüketiciye ulaşması aşamasında sorunlar ortaya çıktığını gözlemliyoruz. TÜİK verilerine göre 2016 yılında 30.3 milyon ton sebze, 19 milyon ton meyva üretilmiş. Başka bir ifade ile dünyanın sayılı üreticileri arasındayız” diyor.
Tüfenkci, “Sebze ve meyvenin yaklaşık yüzde 20 ila 25’inin pazarlama aşamasında zayi olduğu bilinmektedir. Hatta ürüne göre bu zayi oranı yüzde 40’a varabilmektedir” değerlendirmesini yaptıktan sonra, önlem için “Gıdanın bozulmadan tüketiciye ulaşması için getirilen ambalaj standartlarında uyum maliyetini azaltmayı öngören teşvik mekanizması üzerinde çalışıyoruz. Orta vadede fiyatlara yansımaya başlayacaktır” dedi.
Tüfenkci’nin verdiği bilgiye göre, 49 milyon tonluk sebze meyvenin üreticiden tüketiciye ulaştırılması sırasındaki zayiat 9.8 milyon ton ile 11.2 milyon tona ulaştığını, bazı ürünlerde zayiatın daha yüksek olduğunu söylüyor.
Tüfenkci, bu zayiatın azaltılması için toptan ve perakende ticarette uygulanması gereken standartlara ilişkin esaslar hakında bir tebliği yayınladıkladıklarını açıklıyor. Bu tebliğ ile sebze ve meyvenin taşınmasında kullanılan ambalajlara üretim ve kullanım şekilleri ile ebatlarına zorunlu standartlar getirdiklerini belirtiyor. Sebze meyvelerin ön soğutmaya tabi tutulacağını, frigo firik araçlarla taşınarak soğuk hava depolarında muhafaza edilmesi, diğer bir ifade ile soğuk zincir sağlanacağını açıklıyor.
Tüfenkci, “Tüm bu çalışmalarla yüksek zayi oranının azaltılması suretiyle piyasaya arz miktarının artacağını, bu durumun orta vadede perakende satış fiyatlarını olumlu etkileyeceğini, standart uygulamanın aynı zamanda lojistik maliyetini de etkileyeceği” bilgisini veriyor.
Enflasyonla ilgili açıklamalarda sürekli olarak gıda fiyatlarında katılıktan söz ediliyor. TÜFE içerisinde gıdanın payının yaklaşık yüzde 24 olduğu belirtiliyor. O nedenle sebze meyvede üreticiden tüketiciye zayiatın yüzde 20-25 seviyesinden aşağıya çekildiği oranda hem tüketicinin daha ucuza sebze meyve yemesi hem de enflasyonu bir miktar aşağıya çekmesi söz konusu olabilecektir. Bu nedenle Bakan Tüfenkci’nin açıklamalarında yer alan gıdada ambalaj standartları getiren tebliğ iyi uygulanırsa önemli ve doğru gelişmelere yol açacaktır.