TTK'da "Yumurta kapıya gelmeden"

56 yıllık Türk Ticaret Kanunun yerini alacak olan 1535 maddelik yeni TTK'nun belli bölümlerinin ilk yürürlük tarihi bundan 1.5 yıl kadar önce kanun çıkarken 1 Temmuz 2012 olarak belirlenmiş, uygulama için tüzük ve yönetmeliklerin 14 Şubat 2012 tarihine kadar çıkarılması öngörülmüştü. Bu tarih geçti tüzük ve yönetmelikler henüz çıkmadı. TTK'nın bazı maddelerine de itirazlar var. "Yumurta kapıya gelmeden" yapılması gerekenler bir an önce yapılmalı ve kanunun ertelenmeden yürürlüğe girmesi sağlanmalıdır.

Biz, birçok önemsiz konuyu sürekli tartışma gündeminde tutar ileri-geri irdeleriz, hayati önemi olan, önemli değişim getiren konuların tartışmasını ya hiç yapmayız ya da son dakikaya bırakırız. "Yumurtanın kapıya gelmesini" bekleriz…

İlk bölümü 1Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girip uygulanmaya başlayacak ve 1 Temmuz 2015 tarihine kadar kısım kısım yürürlüğe girmesi tamamlanacak 1535 maddelik yeni Türk Ticaret Kanunu ile ilgili son dönemdeki tartışmalar bende bu konuda da "Yumurtanın kapıya gelmesini" beklediğimiz izlenimini uyandırdı…   

Oysa, değişiklik yapılması beklenen 6752 sayılı TTK 1956 yılında yürürlüğe girmiş olan 56 yıllık bir kanun. Ve bu kanunun yeni yapıya cevap vermediği, dar geldiği tartışmaları 10 yıl kadar önce başlamıştı. Ve uzun bir hazırlık dönemi sonrasında kanun tamamlandı ve ilk aşama yürürlük tarihinin başlangıcı içinde bir yıldan uzun bir süre verilerek, 1 Temmuz 2012 tarihi saptandı. O dönem içersinde de kanunla ilgili tüzük ve yönetmeliklerin çıkarılması bekleniyordu. Bugüne kadar tüzük ve yönetmeliklerden hiçbiri çıkarılmadığı gibi, ikincil mevzuat için son tarih olarak belirlenen 14 Şubat 2012 tarihide geçildi.

Arkadaşımız İbrahim Ekinci, son günler de iş dünyasını ikiye ayıran "TTK zamanında mutlaka uygulanmalıdır/ Kanunun taşıdığı sorunlarla yürürlüğe girmesi sakıncalı olur ertelenmelidir" tartışmasına ışık tutmak için yaptığı çalışmada iş dünyasından gelen 11 itirazı saptayıp haberinde yer veriyor. Ve yasa hazırlayıcısı başta olmak üzere konuyla ilgili çalışma yapan kurumların değerlendirmelerini aktarıyor.

Yeni kanun ile ilgili bazı kuruluşlar bilgilendirme toplantıları yaptılar. Ve Anadolu'da özellikle küçük işletmelerin dile getirdikleri kendilerince sorun yaratacak konuları saptadılar. Bunlardan TOBB ve  Deloit gibi kuruluşların Anadolu bilgilendirme toplantılarında 55 madde ile ilgili itiraz saptandığı belirtildi, ama bu maddelerin neler olduğu henüz açıklanmadı.

Ben, o nedenle bir iki kendi saptamamı aktarmak istiyorum:

-56 yıllık Kanun bugünün taleplerine tam olarak cevap verememektedir. Ancak, 56 yıllık uygulamanın oluşturduğu yapı birden bütünüyle yok sayılamaz. O nedenle itirazların tek tek ciddi bir şekilde ele alınması ve tüzük ve yönetmeliklerle bazı eleştirilere yanıt verilmesi gerekir.

-Daha sağlıklı bir ticari hayat için günün şartlarına uygun, özellikler taşıyan yeni kanuna ihtiyaç vardır. Hazırlanan kanun genel hatlarıyla daha şeffaf ve daha düzenli, daha denetimli bir ticari hayata, hazırlayıcılarının belirttiği gibi AB normlarına uyumlu bir ticari hayata bizi yöneltecektir. Özellikle büyük firmalar Holdingler haklı olarak bunu istemektedirler. Ama onlar da bazı pürüzlerin ortadan kaldırılmasını istemekteler. Özellikle "Çek yasasında" yapılan "Ekonomik suça ekonomik ceza" ilkesine dayanarak "Hapis" cezasının kaldırılmasına karşın, yeni TTK'da 8 yerde eksik işlemlere para cezası  getirilirken 6 yerde eksiklik ve hataya 3 ay ile üç yıl arasında değişen "hapis cezası" öngörülmesi itirazlara neden oluyor. Küçük işletmeler ise yeni kanunun kendilerine getirdikleri yükümlülükleri karşılayabilmekte zorlanacaklarını dile getiriyorlar.

Görüldüğü kadarıyla yeni TTK'nın zamanında yürürlüğe girmesi gerekiyor. Ama yumurta kapıya gelmeden itirazlar karşısında rahatlatıcı sonuçlar veren tüzük ve yönetmeliklerin bir an önce çıkarılması ve eğer tüzük ve yönetmelikle düzeltilemeyecek itirazlar varsa, onlarında yürürlüklerinin ertelenmesi ve gerekli düzeltmelerden sonra yürürlüğe girmesi için çalışmalar yapılmasının gerekliliği ortaya çıkıyor.