Trasfer fiyatlamasını düzgün uygulamanın cezası

Zeki GÜNDÜZ
Zeki GÜNDÜZ VERGİ POLEMİKLERİ zeki.gunduz@dunya.com

Değerli DÜNYA okurları, Türkiye'de vergi danışmanı olabilmek çok zor. Artık görüş verirken işe fıkralar ve deyişlerle başlıyor, "Daş düşebülü, ayı çıkabülü, herşey olabülü" diye bitiriyoruz. Bugün sizinle paylaşacağım örnek olay da bu deyişi gerektiren türden eleştirilerle ilgili.

Bildiğiniz üzere ilişkili şirketlerden mal ithal etmişseniz bu malın fiyatının piyasaya (emsaline) uygun olması gerekmektedir. Dönem içinde ithal ettiğiniz mallarla ilgili olarak henüz dönem kapanmadan, yaptığınız hesaplamalar çerçevesinde, aldığınız fiyatı emsale uygun hale getirmek için indirim talep ederseniz kurumlar vergisi açısından bir sorun yaşamazsınız fakat KDV açısından sorun yaşayabilirsiniz. Yapılan bazı incelemelerde yurt dışındaki satıcı firmanın Türkiye'deki alıcı firmaya verdiği ıskonto tutarının KDV'ye tabi olacağı iddiası ile tarhiyatlar yapılmıştır.

Bakanlığın yazılı görüşleri

Maliye Bakanlığı'nın bu tür fiyat düzeltmelerinin alacaklandırma notu (credi note) ile belgelenebileceği, bu gelirin (indirimin Türkiye'deki firmanın geliri) KDV'ye tabi olmayacağı yönünde çok sayıda yazılı görüşü mevcuttur.

Ancak bu yazılı görüşler göz ardı edilerek inceleme raporları tanzim edilmiştir.

Vergi incelemelerinde farklı yaklaşımlar

Aynı durumdaki şirketler incelenmiş, kurumlar vergisi yönüyle belki eleştiri ile de karşılaşmışlar, ancak KDV konusunda herhangi bir işlem yapılmamıştır.

Çok sayıda yargı kararı

Alınan indirim ve ciro primlerinin ayrı bir hizmet olmadığı, dolayısıyla, daha önce satın alınan malla ilgili yapılan iskontonun veya alınan ciro priminin KDV'ye tabi tutulamayacağı yönünde çok sayıda Danıştay Kararı mevcuttur.

KDV eksik değil fazla ödenmiştir

Örnek olayda, ithal edilen malın bedeli gümrüğe daha yüksek bildirilmiş olacağından, ithalat sırasında daha yüksek KDV ödenmiş bulunmaktadır.

Dolayısıyla daha önce KDV'si ithalat sırasında ödenmiş bir bedelden indirim yapılmaktadır. Ortada da gerçek bir mal veya hizmet bulunmamaktadır.

Transfer fiyatlamasını dönem sonlarında düzelten tüm şirketler tehdit altında

Bu eleştiriler bakanlıkça kabul görür ve yaygın hale gelirse, transfer fiyatlaması düzeltmesi yapan tüm şirketler zamanaşımı dönemi içindeki bu tür işlemlerin tamamı için cezalı tarhiyat tehdidi altındadır.

Bu zamana kadar ki uygulama ve bakanlık değerlendirmeleri dikkate alındığında bu yaklaşımın çok sayıda gereksiz ihtilafa yol açacağını düşünüyorum.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Torba Kanun- 2 22 Haziran 2024