Torba’da teşvik affı var!

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na 2011 yılında 6111 sayılı Kanun ile eklenen madde ile 31.12.2015 tarihine kadar işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere özel sektör işverenlerince işe alınan ve fiilen çalıştırılanlar için bir teşvik getirilmişti.

Buna göre; işe alındıkları tarihten önceki altı aya ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları, aynı döneme ilişkin işe alındıkları işyerinden bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve bu maddede belirtilen diğer koşulları da sağlamak kaydıyla, prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmaktadır.

İlave istihdam teşvikinin, özellikle teşvikten yararlanacak kişinin ortalama işçi sayısına ilave olması şartı, teşvikten yararlanan işverenlerin çoğunlukla hatalı belge türü ile bildirimine yol açmıştı. 
Bazı işverenler geriye dönük olarak “düzeltme amaçlı” belge vererek bu teşvikten geçmiş dönem için yararlanmış, bazıları ise yersiz yararlanmıştı.

Sosyal Güvenlik Kurumu 2015/10 sayılı Genelgesi ile 18.03.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; geriye dönük teşvikten yararlanmayı engellemişti. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nde “daha önce kuruma belge türü veya kanun numarası hatalı seçilerek verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerine ilişkin düzeltme amaçlı olarak yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgeleri, düzeltme ile fiili hizmet süresi zammı kazandırma hali hariç, belgede kayıtlı sigortalılar ve bu sigortalıların prim ödeme gün sayısı ile prime esas kazanç tutarının aynı olması kaydıyla, ayrıca incelemeye gerek kalmaksızın işleme alınır” hükmü yer alsa da Sosyal Güvenlik Kurumu yönetmeliğe aykırı bir genelge yayımlanarak geçmişe dönük teşvikten yararlanmayı engellemişti.

Geçmiş dönemlerde cari aylarda teşvikten yararlanarak ilerleyen işverenlerin, sehven ortalamanın altında kalmasına rağmen sigortalısını 6111 sayılı belge türünden bildirdiği anlaşılmış ve Sosyal Güvenlik Kurumu, işverenin yararlandığı teşvik miktarını gecikme zammı ve cezası ile işverenden tahsil etmiştir.

Meclis'te kabul edilen ve Cumhurbaşkanı'nın onayı ile Resmi Gazete’de yayımlanacak olan 6645 sayılı Kanun'da (Torba Kanun) bu teşvikten sağlanan sigorta primi desteğinden ortalama sigortalı sayısının yanlış hesaplanması sebebiyle yersiz yararlandığı tespit edilen işverenlerin yersiz yararlanılan teşvik tutarlarına ilişkin gecikme zammı ve cezasının uygulanmayacağı hükmü yer almaktadır. 

Ancak geçmişte işverenden tahsil edilmiş olan tutarların gecikme cezası ve gecikme zamları iade ve mahsup edilmeyecektir.

Esasen teşviklerde bu şekilde getirilen uygulama zorlukları da dikkate alındığında, daha basit, daha kolay anlaşılır ve uygulama kabiliyeti olan teşviklerin getirilmesi hem işverenlerin, hem uygulamacıların ve hem de SGK çalışanlarının işlerini kolaylaştıracaktır.