Torba yasa YTB’siz KDV istisnasında bir sorun

HAKAN ŞİRİN - Mali Müşavir

Bugünlerde TBMM gündeminde bir torba yasa var. Yasa içeriği hem vergi mükellefleri hem de nihai tüketiciler açısından çokça destek unsurunu içeriyor. Bu unsurlardan bir tanesi torba yasanın 31’inci maddesi. Mezkur madde, Sanayi Sicil Belgesi’ne (SSB) sahip işletmelerin yatırım teşvik belgesi aranmaksızın imalat sanayiinde kullandıkları yeni makine ve teçhizat alımlarına 31/12/2019 tarihine kadar KDV istisnası getirilmektedir. Bu uygulama hali hazırda devam eden Ekonomi Bakanlığınca düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) sahiplerine tanınan bir imtiyaz. Sanayi Sicil Belgesi’ni almak YTB almaktan çok daha kolay ve hızlı bir sürece sahip. Bunun yanı sıra YTB almak için asgari yatırım tutarı olan 1 ve 2’nci bölgelerde 1 milyon 3,4,5 ve 6’ncı bölgelerde 500 bin TL yatırım harcaması yapma zorunluluğu da bulunmamakta. Yani YTB kapsamında kdv istisnası ile makine alabilmek için yukarıda belirtilen bölge kıstasındaki tutarlarda yatırım yapmayı taahhüt etmeniz gerekiyor. Ama sanayi sicil belgesi alımında böyle bir zorunluluk yok. Dolayısı ile 300 bin TL değerinde ve imalat sanayiinde kullanılacak bir makineyi sadece Sanayi Sicil Belgesi sahibi olarak KDV istisnası kapsamında almak, torba yasanın yürürlüğe girmesi sonucu mümkün olabilecek. Gerçekten hem yatırımcıya bürokrasiden arındırılmış bir destek sunulduğu gibi küçük çapta makine alımlarının da bu kapsama alınması büyük bir adım olmuş.

Buraya kadar her şey güzel peki sorun nerede. Sanayi Sicil Belgesi temini için müracaatların Bilim Teknoloji ve Sanayi İl Müdürlüğü’ne yapılması gerekiyor. İlgili müdürlükler sanayi sicil belgesinin tanzimi ve müracaat eden firmaya ibrazında Sanayi Sicil Tebliği hükümlerine göre işlem yapmakta. Söz konusu tebliğin 13’üncü maddesi aynı adreste birden fazla işletme başlığı ile bazı hükümler içeriyor. Bu hükümlere göre; İşletmelerin üretim faaliyetlerinin farklı olması, kullandıkları fiziki alanın görülebilir şekilde bölünmüş olması ve ortak makine ve teçhizatın olmaması, Her türlü oda ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) işyeri kayıtlarının yapılmış olması, SGK bildirimlerine göre ortak personel kullanılmaması, İşletmelerin ayrı ayrı kapasite raporuna sahip olması emredilmiştir. Fiili duruma baktığımızda aynı adreste aynı üretim faaliyetinde birden fazla işletmenin olduğunu çokça görüyoruz. Aynı adreste bulunan işletmelerin ortak makine kullanımın da engellenmiş olması Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in ortak iş yapın çağrıları ile çelişen bir hüküm. Zaten aynı adreste aynı üretim faaliyetinde olsa bile birden çok işletmenin faaliyet göstermesine ne Maliye Bakanlığı ne Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nede Gümrük ve Ticaret Bakanlığı hiçbir şekilde engellememekte. Dolayısı ile üç bakanlığın engellemediği bir hususa tek bakanlık olmaz demektedir. Hal böyle olunca aynı adreste aynı faaliyeti gösteren birçok firma Sanayi Sicil Belgesi müracaatlarında red cevabını alacakları çok açık. Zaten hali hazırda bu mahiyetteki müracaatlara mezkur hüküm sebebi ile Sanayi Sicil Belgesi verilmemekte. Organize sanayi bölgesi dışında faaliyet gösteren firmalara yüzde yirmibeş elektrik bedeli indirimi sağlamaktan başka bir katısı olmayan Sanayi Sicil Belgesi bu torba yasanın yürürlüğe girmesi ile vergi mükellefl erince mutlak edinilmesi gereken bir unsur olacaktır. Yukarıda bahsettiğim konu revize edilmez ise torba yasa sonrası Sanayi Sicil Belgesi alamayan birçok işletmenin şikayetini duyacağımız gün gibi ortadadır.