Torba Kanun Tasarısı 7061 Sayılı Kanun olarak yasalaştı
27 Eylül 2017 tarihine Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulan ve 18.10.2017 ve 25.10.2017 tarihinde DÜNYA gazetesinde yayımlanan yazılarımızda açıklanan ”Bazı Vergi Kanunları ile Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” yasalaşmış olup, 7061 sayılı Kanun olarak 05/12/2017 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan Yasanın Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan önemli değişiklikler aşağıda özet olarak yer almaktadır:
- Tüm kurumlar vergisi mükelleflerine uygulanmak üzere, 2018, 2019 ve 2020 yılı vergilendirme dönemlerine (özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için ilgili yıl içinde başlayan hesap dönemlerine) ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranı %22’ye çıkartılmıştır. Ayrıca, anılan maddede Bakanlar Kurulu'na bu %22 oranını %20 oranına kadar indirmeye yetki verilmiştir.
- Taşınmazların (gayrimenkuller) satışından sağlanan kazanca uygulanan %75’lik istisna oranı %50’ye düşürülmüştür. Bu hüküm kanunun yayım tarihi olan 5 Aralık 2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Dolayısıyla, söz konusu değişikliğin yürürlüğe girdiği 5 Aralık 2017 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) yapılan taşınmaz satışlarından elde edilen kazancın %50’lik kısmına istisna uygulanacak; bu tarihten önce yapılan taşınmaz satışlarından elde edilen kazancın ise %75’lik kısmı istisna uygulamasına konu edilebilecektir. (İştirak hisseleri ile maddedeki diğer varlıkların satış kazancındaki istisna oranında (% 75) ise herhangi bir değişiklik söz konusu değildir.)
- Anılan kanun ile; sadece bankalara olan borçlar için uygulanmakta olan KVK’nın 5. maddesinin 1 numaralı fıkrasının (f) bendinde yer alan “borçlu durumda olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının, bu borçlara karşılık bankalara verilmesi halinde bankalara devrinden sağlanan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançların tamamı ile bankaların bu şekilde elde ettikleri söz konusu kıymetlerin satışından doğan kazançların %75'lik kısmının vergiden istisna edilmesi”ne ilişkin hükmünün kapsamı, finansal kiralama ve finansman şirketlerine olan borçları da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bu genişletme hükmü 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Ayrıca gayrimenkul satış kazancına ilişkin istisna oranında olduğu gibi bu bent kapsamında söz konusu kurumlar (Banka, finansal kiralama ve finansman şirketleri) tarafından gerçekleştirilen taşınmaz satışlarında uygulanan %75’lik istisna oranı %50’ye düşürülmüştür.
Bankaların bu kapsamda yapılacak taşınmaz satışları için %50 oranı yasanın yayımlandığı 5 Aralık 2017 tarihinde, diğer finansal kurumların yapacağı taşınmaz satışları (6361 sayılı Kanun kapsamında yapılan finansal kiralama işlemlerinde kiracının temerrüdü sebebiyle kanuni takipteki finansal kiralama alacakları karşılığında tarafların karşılıklı mutabakatıyla kiralayanın her türlü tasarruf hakkını devraldığı finansal kiralama konusu taşınmazlar dâhil) için ise 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir.
(Not: Borçlu durumda olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları taşınmazların veya iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının bu borçlar karşılığında banka, finansal kiralama ve finansman şirketlerine devrinden doğan kazançlarının ise tamamı vergiden istisna olacaktır.)
- Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32/A maddesi hükmü uyarınca, Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır. Keza, yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına da yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50'sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanabilmektedir. Bakanlar Kurulu bu %50 oranını, belli bölgeler itibarıyla %55'i, yatırım tutarı 50 milyon Türk Lirası'nı aşan büyük ölçekli yatırımlarda ise %65'i geçmemek üzere belirlemeye ve kurumlar vergisi oranını %90'a kadar indirimli uygulatmaya yetkiliydi. Bu oranlar, KVK’ya eklenen geçici 9. maddeyle mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleştirdikleri imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için, sırasıyla "%70", "%80" ve "%100" şeklinde ve yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına uygulanan yatırıma katkı tutarıyla ilgili "%50" şeklinde yer alan kanuni oran ise "%100" şeklinde uygulanmaktaydı.
Anılan yasadaki düzenlemeyle, 2017 yılında uygulanan yukarıdaki oranların 2018 yılında da uygulanmasına imkan sağlanmıştır.
- Kooperatiflerin kurumlar vergisi muafiyetinde ortak dışı işlemlerden ne anlaşılması gerektiği yeniden düzenlenmiş ve ortak dışı işlem kabul edilmeyen işlemler sıralanmıştır. Bu değişiklik çerçevesinde kooperatif risturn istisnasına ilişkin hüküm de yeniden düzenlenmiştir. İlgili hükümler 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecektir. Keza bu değişikliğe paralel olarak, KVK’nın 5. maddesinde yer alan “risturn istisnası” hükmünde de değişiklik yapılmıştır.
- Öte yandan anılan kanun ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Kanunu'nun 16. maddesinde yapılan değişiklikle; finans sektöründe faaliyette bulunan finansal kiralama ve finansman şirketlerinin de bankalarda olduğu gibi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslara göre ayırdıkları özel karşılıkların tamamının, kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması sağlanmaktadır. Bu düzenleme 01.01.2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.