Torba Kanun özürlü istihdamını artıracak
TBMM'de Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşülen ve 1-2 haftalık bir süre içinde genel kurulda kabul edilip yasalaşması beklenen Torba Kanun'la pek çok hüküm değiştiriliyor.
İş Kanunu'na göre; işverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç özürlü, kamu işyerlerinde ise yüzde dört özürlü ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanmaktadır.
Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınmaktadır. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülmektedir. Oranın hesaplanmasında yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülür. İşyerinin işçisi iken sakatlananlara öncelik tanınmaktadır.
Torba Kanun'la, "Birden fazla ilde işyerleri bulunan işverenlerin, bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre hesaplanır" hükmü getirilmektedir.
Görüleceği üzere özürlü istihdamında şu an il sınırları içinde 50 ve yukarı işçi çalıştıran işverenler yükümlülük altında iken, Torba Kanun'la bu sınır ülke bazına çekilmektir. Örneğin, değişiklik öncesi işverenler sadece 50 kişiden çok işçi çalıştırdıkları illerde özürlü işçi çalıştırmakta iken, Torba Kanun'la yapılması düşünülen değişiklik yasalaşırsa 50 kriteri dikkate alınmadan tüm işçi sayısı üzerinden hesaplama yapılacağından, işverenlerin özürlü istihdam yükü artacaktır.
İşin niteliği veya teminde güçlük nedeniyle işyerlerinde özürlü çalıştırma konusunda güçlük yaşayan işverenler; başka işverene ait işletmelerde, kurulan ortak işletmelerde veya özürlü çalıştırmak amacıyla kurulan işletmelerde ilk defa işe alınan özürlülerin ücretlerini karşılayarak özürlü çalıştırma zorunluluğunu yerine getirebilecektir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, işverenin başvurusu üzerine işin niteliği veya teminde güçlük nedeniyle işyerinde özürlü çalıştırma konusunda güçlük yaşanıp yaşanmayacağını karara bağlayacaktır.
Yer altı ve su altı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamayacak.
Deneme süresi artıyor
Torba Kanun'la deneme süresinde de bir değişiklik yapılmaktadır. Yasa ile "Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda; bunun süresi en çok iki, ilk defa işe girenler için en çok dört ay olabilir. İki aylık süre toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir."hükmü getirilerek ilk defa işe girenler için deneme süresi dört ay olarak uygulanacak.
Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır.