TIR şoförlerinin fazla mesai ispatı
Av. Cihan AVCI
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2008/ 5556 E., 2008/ 27996 K. ve 21.10.2008 tarihli kararında TIR şoförlerinin fazla mesai talepleri ile ilgili iddiaların ne şekilde incelenmesi gerektiğini açık şekilde ifade etmiştir. Karar TIR şoförlüğü gibi çalışmanın tek başına -şahitsiz- olarak ifa edildiği işler hakkında ileri sürülen fazla çalışma iddialarının ne şekilde çözüme kavuşturulacağını belirtmesi noktasında emsal teşkil edecek mahiyettedir. İncelediğimiz kararda TIR şoförünün fazla mesai iddiasının yanı sıra işçinin 30 günlük ücretini aşacak bir zarara sebebiyet vermesi halinde iş akdinin feshi için hangi yolun izleneceği de açıklanmıştır. Ancak biz bu yazımızda meselenin sadece fazla mesai ile ilgili boyutunu değerlendireceğiz.
Davacı işçi fazla çalışma ile bayram ve genel tatil ücreti alacakları isteklerinde bulunmuş, mahkemece tanık beyanlarına ve işin niteliğine göre taleplerin kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, sözü edilen istekler yönünden her iki taraf da temyiz etmiştir. Davalı işveren bilirkişi raporunda belirtilen satelitte kayıtlarının şoförü değil aracı takip eden bir sistem olduğunu ve davacının fazla çalışma yaptığını göstermediğini savunmuştur. Davacı işçi ise kabul edilen fazla çalışmaların, kayıtlarda sözü edilenin çok altında olduğunu ileri sürmüştür.
Yargıtay öncelikle, davacı tanıklarının beyanlarının fazla çalışma ile bayram ve genel tatillerde çalışmaların ispatı konusunda yeterli olmadığını ifade etmiştir. TIR şoförü olarak yurtiçinde ve yurtdışında araçta tek başına çalışan davacının günlük çalışma saatlerini davacı tanıklarının tam olarak bilmelerinin mümkün olmadığı ifade edilmiştir.
Yargıtay bu durumda yapılması gerekenin öncelikle satellite kayıtları hakkında konunun teknik uzmanından rapor alınması olduğunu belirtmiştir. Bu rapor alınmadan sadece tanık beyanlarına itibar edilerek fazla çalışma kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.
Kararda da görüldüğü üzere TIR şoförleri gibi tek başına gerçekleştirilen bu gibi işlerde fazla mesai yapıldığının veya çalışma saatlerinin tanık beyanı ile ispatlanması mümkün olamayacaktır. Çünkü bu halde işçinin fiili çalışmasına ilişkin olarak bir başka kimsenin görgüye dayanan bilgiye sahip olması mümkün değildir. Bu sebeple yapılması gereken satellite kayıtlarının teknik bilirkişi marifeti ile incelenmesi ve buna göre fazla mesai iddialarının değerlendirilmesidir.