Teşvikte yeni dönem...

Bu sıralar haberlere göz attığımızda yüzde 80-85 oranında darbe girişimine ilişkin bulguları, yüzde 5-10 aralığında da, oluşan yaralara dair alınan tedbirlerin ele alındığını görüyoruz. Elbette ülkemiz çok büyük bir tehlikeyi atlattı ve bunun şokunu üzerimizden atmamız çok kolay değil. Ancak son derece güçlü bir temele ve dayanıklı insan yapısına sahip oluşumuz bu süreci de hızlı bir şekilde atlatmamıza yardımcı olmakta. Normalleşme süreci olarak adlandırılan bu evreyi ben de aynı şekilde, hem normal hayata, hem de normal gündeme dönüş olarak hızlandırmamız gerektiğine inanıyorum. Ekonomi ve yaşam devam ediyor; yabancı yatırımcıların, hatta Türk yatırımcılarının bu durumdan ürkmemelerini, tam aksine ülkemizin gücünden ve piyasaların böylesine büyük bir olaydan dahi etkilenmediğini görerek daha fazla yatırım yapma arzusunu uyandıracak mesajları fazlası ile vermek, bizler için ileride çok fazla faydasını göreceğimiz hamleler olacaktır.

İşte böyle bir süreç içerisinde, Meclis’e sunulan torba yasa ile teşvik sisteminde önemli düzenlemeler getiren bazı değişimlerin gözden kaçmaması düşüncesi ile bu yazımda yer vermek istedim. En önemli yenilik proje bazlı teşvik sisteminin hayatımıza girmesi. Ekonomi Koordinasyon Kurulu tarafından teşvik edilmesine karar verilen bir yatırım, özel koşullarda, yer ve sektör kısıtlaması olmaksızın normal teşvik sistemi dışında teşvik unsurlarıyla desteklenebilecek, teşvikleri verme yetkisi ile miktar ve süre yetkilerinin tamamı ise Bakanlar Kurulu’nda olacak. Tanım şöyle: “kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda, ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığı azaltma, teknoloji dönüşüm sağlama, yenilikçi, Ar- Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerine ayrı ayrı ya da birlikte sahip olabilecek”. Devletin bu tür yatırımlara doğrudan hibe de verebilecek olması da önemli bir gelişme. Yatırımcı projesi karşılığı sabit yatırım tutarları için kullandığı kredinin faizi veya kar payına denk gelen tutarda hibe ya da destek alabilecek ki, bu yatırımcılar açısından son derece önemli bir avantaj. Yine bu yatırımlar için saptanmış sayıda nitelikli personele, 5 yıl süreyle sınırlı olmak üzere brüt asgari ücretin 20 katına kadar ücret desteği de devlet tarafından verilebilecek. Ağustos itibariyle bu tutar çalışan başına aylık 32 bin 940 TL. Devlet yatırımın yüzde 49’u ile sınırlı olmak üzere ve 10 yıl içinde edindiği payı halka arz etmek veya yatırımcıya satmak koşuluyla, yatırıma ortak olabilecek, yani yatırıma sermaye koyabilecek. Önemli faydalardan birisi de bu tür bir yatırımın yüzde 100’e kadar kurumlar vergisi indirimi alabilecek olması. Hatta yatırım katkı oranı yüzde 200’e kadar da çıkarılabilecek. Burada tercih yatırımcının; eğer tercih ederse on hesap dönemine kadar yatırımdan elde edilen kazançla sınırlı olmak üzere kurumlar vergisi istisnasını tercih edebilecek. Çalışanların ücretlerinden alınan gelir vergisi stopajının asgari ücrete tekabül edilen kısmının indirilmesine imkan sağlayan gelir vergisi stopajı indirimi teşvikinden yararlanabilecek. Yine bu şirketlere 49 yıl boyunca ücretsiz arsa verilebilecek, gümrük vergisi muafiyeti tanınabilecek, yatırım süresi içinde bitirilir ve 5 yıl da istihdam garantisi sağlanırsa arsa- arazi ücretsiz olarak mülkiyet olarak devredilecek. 10 yıl süreyle yeni istihdamın sigorta primi işveren hissesinin tamamının devlet tarafından ödenmesi sağlanabilecek, enerji harcamasının yarısının 10 yıl süreyle teşvik edilmesi mümkün olabilecek. 

Teşvik sistemine gelen çok önemli bir değişiklik ise, yatırıma başlama tarihinden itibaren kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle belirlenen yatırıma katkı tutarı, yüzde 80’den yüzde 100’e çıkarıldı. Mevzuata yeni giren proje bazlı yatırımlar da bu yatırıma katkı oranından yararlanabilecek. Umuyorum bu gelişmeler ve torba yasa ile hayatımıza gelen değişiklikler, bir yandan ekonomimize nefes aldırırken, diğer yandan yeni yatırımların da müjdecisi olur.