Teşvikli yatırımlar, yerli / yabancı farklılığını gösteriyor...

Arkadaşımız Hüseyin Gökçe 2016 yılında teşvikli yatırımlar konusunda Ekonomi Bakanlığı verilerine göre bir araştırma haber derlemiş. Haberde teşvikli yatırımların tutarının 2016 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 1.3 azalarak, 97 bin 780 milyon lira olduğu belirtiliyor.
Toplam 5 bin 161 teşvikin adet olarak 4 bin 932’sinin (yüzde 94.8) yerli, 229’unun (yüzde 5.2) yabancı yatırımcılara ait olduğu haberde yer alıyor. Parasal açıdan ise Türk girişimcilerin 66 milyar 966 milyon liralık (yüzde 67.7) bölümünün yatırım taahüdüne sahipken, 30 milyar 813 milyon liralık (yüzde 32.3) ise yabancıların yatırım taahütleri olduğu bilgisine de haberde yer veriliyor.

Gökçe’nin haberinde yer alan bir bilgi de yatırımların ilk sırasında yüzde 45.1 ile hizmet sektörünün yer alması. Onu, yüzde 26.1 ile enerji, yüzde 24.1 ile imalat sanayii, yüzde 3.8 ile madencilik, binde 9 ile tarım sektörü takip ediyor. Yabancıların yatırımları içerisinde hizmetler yüzde 67 paya sahip. Yerlilerde hizmetlerin payı ise yüzde 34.8.

Haberdeki bilgiler, yerlilerin daha az yatırımlı, daha küçük ve istihdam ağırlıklı alanlara yatırım için teşvik başvurusu yaptıklarını gösteriyor. Buna karşılık yabancıların, yatırım başına daha büyük rakamlarla, daha gelişkin yatırım başvurusu yaptıklarını ortaya çıkarıyor. Teşviklerde ortalama yatırım tutarı 18 milyon 945 lira. Bu rakam yerli yatırımcıların yatırımlarında 13 milyon 577 bin lira iken, yabancıların yatırım başına yatırımları 134 milyon 554 bin liraya yükseliyor. Bu da yerlilerin daha çok küçük ve orta boy işletmeler için, daha vasat teknojilerle yatırımlara yönelirken, yabancıların ölçeği daha büyük, teknolojisi daha ileri yatırımlar yaptıkları sonucuna varmamıza yol açıyor.

Bu teşvikli yatırımlarla 141 bin 356 kişillik istihdam öngörülürken, bir istihdam için yatırım tutarının 691 bin 356 lira olduğu sonucu ortaya çıkıyor. Türk yatırımcılar bir istihdam için 526 bin 872 liralık yatırım öngörürken, yabancıların yatırımlarında burakam 4 kat artarak 2 milyon 161 liraya yükseliyor. Bu da yabancı yatırımların teknolojik açıdan daha üst seviyede olmasının bir başka göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Hüseyin Gökçe bunu, haberinde, yabancı yatırımlarının toplamın üçte biri seviyesinde olduğu görülüyor.

Haberde alt sektör yatırım alanlarından 8’inde bir yıl öncesine göre artış sağlandığını, bunlardan dokuma ve giyim sektöründe yüzde 63.5 artış, taşıt araçları sektöründe de yüzde 34.2 artış olduğu bilgisine yer veriliyor. 19’unda ise gerileme olduğu belirtilirken, bir yıl öncesine göre, sağlık sektörü yatırımlarında yüzde 45.1, gıda-içki sektör yatırımlarında yüzde 28.8, makine imalat yatırımlarında ise yüzde 24.3 düşüş olduğu belirtiliyor.

Ekonomi Bakanlığı, 2016 yılı teşvikli yatırımlarını ele alan yerli yatırımların büyümesi ve teknolojilerini geliştirmesi sonucunu çıkarabileceğimiz araştırma haberinin ortaya koyduğu sonuçlar böyle...