Tesla gümbür gümbür

Geçen haftaki yazımda ABD’de enflasyonun yüksek mal ve hizmet talebi nedeniyle işsizlik artmadan düşmeyeceğini gözlemlerimle açıklamıştım. Bu hafta ise zamanlaması da uygun olduğu için yine ABD gözlemlerimi de içeren kısa bir Tesla bahsi açmak istiyorum.

Bundan bir önceki ABD seyahatim sanırım 5-6 yıl önceydi ve sokaklarda Tesla’lar görmek mümkündü. Ama şimdi bizde ticari taksilerde kullanılan markalar kadar sık bir şekilde yollarda Tesla’ya rastlanıyor. Hatta öyle ki, bir kırmızı ışıkta durduğumda özellikle baktım ve dedim ki “bakalım kırmızıda durduğum sürece görüş alanımda hiç Tesla duracak mı?”.

İnanır mısınız, her seferinde 1’den fazla araba gözüme takıldı. Hatta öyle bir seviyeye gelmişler ki, artık dış görünümünü modifiye edenler mi istersiniz, mat renklere boyayanlar mı istersiniz, mor-sarı tezat renklerini arabasında kullananlar mı, neon yeşil mi… artık hayal gücünüze kalmış. Ancak şunu da söylemem gerekir, ABD çok büyük bir coğrafyaya yayılan bir ülke ve bölgelere göre farklı gelir seviyelerine, coğrafyanın getirdiği farklı yaşam tercihlerine sahip. Benim gözlemlerim Güney Kalifornia’dan.

Bu bölgede gelir seviyesi yüksek, hava sıcaklıkları elektrikli bataryaların optimumda çalışmaları için uygun. Ama mesela dağlık yapısı ve soğuk iklimi nedeniyle Kolorado’da elektrikli araçların bu kadar fazla tercih edilebileceğini düşünmüyorum. Hatırlanacak olursa 2 hafta önce şirketten yapılan açıklamada geçen çeyrekte dünya genelinde 466 bin araç sattıkları açıklandı. Bu sayı analist beklentilerinin üzerinde bir büyüklük. Neden önemli? Çünkü 19 Temmuz’da, yani yarın Tesla bilanço açıklıyor.

Fiyat düşürerek bu satış büyüklüğüne ulaşmış olsa da büyük ihtimalle oldukça güçlü bir bilanço ve görünüm açıklayacak. Bana göre şu anda Elon öyle bir durumda ki, Tesla’da piyasa payını kaptırmaması hem bu şirketin geleceği, hem de diğer şirketlerinin geleceği açısından oldukça önemli. Bu yüzden de sayısal değerleri iyi olan bilançonun yanında güçlü ve iddialı bir görünüm açıklayacak.

Bunun hisseye etkisi ise muhtemelen pozitif olur. Ama piyasanın geneli itibarıyla gelinen seviyeler bazı raporlarda gördüğüm üzere bir miktar kar realizasyonu görebileceğimiz seviyeler. Bu nedenle Tesla bilançosunun primi uzun ömürlü olmayabilir. Ama daha uzun vadede, şimdiki konjonktür değişmezse Tesla hala portföylerde önemli yerini tutmaya devam edecek gibi gözüküyor.

“Solid State” batarya

Madem elektrikli arabalardan (EV) başladık, bu hafta sizleri Fed’le falan çok sıkmayayım, yine EV konusuyla devam edelim. Artık bir çoğumuzun bildiği gibi EV’ler için fark yaratacak iki gelişmeden birisi otonom sürüş, diğeri batarya konusu.

Şimdi böyle deyince eminim bu araçların sunduğu lüks donanım nedeniyle karşı çıkanlar olacaktır. Ama içerdeki donanım çok hızlıca taklit edilip arzuya göre araca eklenebilecek unsurlar. Oysa otonom sürüş çok ciddi bir yazılım ve detay gerektiriyor. Bu gün değinmek istediğim asıl konu olan batarya ise büyük yatırımlar ve uzun süreçler gerektiren bir teknolojik gelişme konusu ve anladığım kadarıyla fark yaratacak dönüşüm en yakın gelecek burada olacak.

Senelerdir batarya üreticilerinin üzerinde çalıştıkları konu ”solid state” yani katı halde batarya üretimi. Henüz bunu seri üretime geçirecek hale getiren bir şirket bulunmuyor. Ancak geçtiğimiz günlerde Toyota’dan bir açıklama geldi ve daha önce 2025 olarak açıkladı solid state batarya ile donanmış araçların piyasaya sürülme tarihini 2027 olarak açıkladı. Uzun zamandır bu alanda teknoloji geliştirmeye çalışan bir başka şirket ise QuantumScape.

Hatta solid state batarya çalışmalarının fonlanması ve başarıya ulaşması halinde kullanılması için seneler önce Volkswagen ile bir ortaklık yapmış ve oldukça büyük bir yatırım almıştı. Ancak henüz onlardan da bir ses çıkmış değil. Yeri gelmişken bu katı haldeki batarya konusuna dokunalım; bu çeşit güç depolama üniteleri hali hazırda kullanılan lityum-ion bataryalara göre neredeyse yarı yarıya daha hafif. Ayrıca aynı gücü üretecek bataryayı da şimdikilere göre oldukça düşük bir hacim kaplayarak başarması bekleniyor.

En önemli özelliği ise çok daha kısa zamanda şarj olabilecek ve arabaya 1000 km’nin üzerinde menzil sağlayabilecek. Yani demem o ki; batarya konusu ilerleyen 5 yılda elektrikli araçlarda – sadece araba olarak düşünmeyin, artık uçan elektrikli araçlar da var- belirleyici faktör olacak ve piyasada aslan payını belirleyecek.