TESK Başkanı, İstanbul Alışveriş Festivali'nin olumsuz yanlarına iş

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken imzası ile dün bir bildiri yayınlandı.

Palandöken, İstanbul'daki "Alışveriş Festivali"ni değerlendiriyor. Diyor ki,

- Bugüne kadar mağazalar belli bir saatte kapanırdı. Şimdi geç gece yarılarına kadar, hatta 24 saat açık kalan nöbetçi alışveriş merkezleri (AVM) dönemi başlatıldı.

- Kuralsız ve haksız bir rekabet çılgınlığı ortaya çıktı.

- Halka olmayan parası harcatılıyor.

- Geleneksel perakendeciler piyasadan silinmek üzere

İstanbul'da başlatılan 'Shopping Fest' alışveriş günlerinin, AVM'lerin kendini kurtarma çabaları olduğunu ileri süren TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, "Bu kadar çok birbirinin benzeri AVM, yan yana, kuralsızca açıldıklarında uyarmıştık. AVM enflasyonu bize zarar verdiği gibi kendinize de verecek. Şimdi arz/talep dengesi bozulup cirolar düşünce nöbetçi AVM dönemi başladı" diyor.

2010 yılında açılan AVM'lerin yüzde 58'inin, mevcut 268 AVM'nin yüzde 80'inin İstanbul ve Ankara'da olduğunu belirten Bendevi Palandöken, "Türkiye'de yapımı süren ve projelendirilen AVM'lerin de devreye girmesiyle toplam kiralanabilir alanın 6.8 milyon metrekareye, bin kişiye düşen alanın da Türkiye'de 89 metrekareden 100'e, İstanbul'da ise 185 metrekareden 247 metrekareye çıkması bekleniyor. Ankara şu anda 215 metrekare ile AVM şampiyonu olarak

Avrupa ortalamasının üzerine çıkarken, İtalya ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelere fark atmış durumda" diyor.

Aynı konsepte, aynı markalarla yan yana açılan AVM'ler birbirine zarar vererek ciro kaybına uğradığını, telafi etmek için "İstanbul Shopping Fest" alış veriş günleri düzenlendiğini söyleyen Palandöken, devam ediyor: "Avrupa ve Anadolu yakasında her gün bir AVM gece 02.00'ye kadar nöbetçi bırakılacak. Sezon olmasına rağmen alışverişlerde yüzde 30'dan başlayarak yüzde 80'e varan indirim başlatarak haksız rekabet edecekler. Ayrıca, saat 02.00'den sonraki alışverişlerde ekstra indirim uygulayarak, vatandaşın dengesini bozacaklar.

Bakın geçen yıl sadece tüketici kredileri 41 milyar lira arttı. Bu şu demek, halkımız daha henüz kazanmadığı 41 milyar lirayı peşinen harcadı. Bu hızla devam ederse ödeme sıkıntısı yaşayan aileler dara düşebilir, sosyal sıkıntılar artar. Çoğu yabancı sermayeli AVM'ler bunları düşünmüyor tabii. Yakında Anadolu'nun diğer illerinde de başlamasını bekliyoruz."

AVM'lerin şehirlerin merkezlerinde açılarak pek çok sorunu da beraberinde getirdiklerini vurgulayan TESK Genel Başkanı'na göre "geleneksel konfeksiyoncu, tuhafiyeci, billuriyeci gibi geleneksel perakendeci zor durumda. Piyasanın kuralları konmadan çalışma koşulları ve haksız rekabet önlenemeyecek Bu nedenle bir 'Perakende Yasası'nın çıkarılması gerekiyor."

Olan biteni bir bütün olarak değerlemek zorundayız.

İstanbul Alışveriş Festivali, kendi başına bir başarı örneğidir. AVM'ye ve AVM'de işyeri açanlara iş imkanı yaratılmıştır.

Ama bunun yan etkilerine bakılacak olur ise, Merkez Bankası ve Hazine tüketimi kısmaya çalışırken, bunun için ek tedbirler alınırken, tüketim artışı teşvik edilmiştir.

AVM'lerinin aysılarının artması bir başarı olarak değerlendirilmektedir ama, acaba Türkiye'de bundan sonra geleneksel perakendecilik sistemi tamamen yok mu olacaktır. Tüm alışverişler AVM'de mi yapılacaktır?

Bu aşamada geleneksel perakendeciler ile organize perakendecilerin AVM'lerindeki mağazaları arasındaki haksız rekabet gündemdedir. Yarın AVM'leri arası haksız rekabet öne çıkacaktır.

Bütün bunlardan tabii ki kişiler, firmalar zarar görür ama esas faturayı ekonominin bütünü öder. O nedenle dengelere dikkat etmekte yarar vardır.