Temmuz enflasyonu sevindirdi
Temmuz ayında tüketici fiyatları yüzde 0.15 arttı. Tüketici fiyatları artışı, yılbaşından Temmuz sonuna yüzde 6.05 oranında, 2016 Temmuz’undan 2017 Temmuz’una yüzde 9.79 oranında arttı.
Yıllık (temmuzdan temmuza) tüketici fiyatındaki artış, enflasyon göstergesi olarak kabul ediliyor.
Şubat ayından bu yana da enflasyonun yüzde 10’un üzerinde seyretmesine üzülüyorduk. Haziranda yüzde 10.90 olan enflasyon, temmuz ayında yüzde 9.79’a inince sevindik.
Geçen yılın baz etkisi ve mevsim etkisinde ucuzlayan gıda fiyatları enflasyonun temmuzda yüzde 10’un altına inmesine imkan verdi ama, önümüzdeki aydan itibaren enflasyonun tekrar yüzde 10’un üzerine çıkacağı anlaşılıyor.
(DÜNYA yazarı Alaattin Aktaş, bir hafta önce DÜNYA’daki yazısında temmuz enflasyonunun yüzde 10’un altına neden ineceğini ve tğustostan sonra neden tekrar yüzde 10’un üzerine çıkacağını yazdı.)
Tüketim harcamalarında 3 kalemin ağırlığı var. Gıda harcamaları, konut harcamaları ve ulaşım harcamaları.
Temmuz ayında genel olarak enflasyon yüzde 10’un altına indi, ama gıda enflasyonu yüzde 10.07, ulaştırma enflasyonu yüzde 15.24 oranında.
Zorunlu harcamalardan giyim ve ayakkabıya ayrılan pay azaldığı için, talep yetersizliğinden giyim ve ayakkabıda yılık enflasyon yüzde 3.92’ye kadar geriledi.
Tüketici fiyatlarındaki değişimin gerisinde yurt içi üretici fiyatlarındaki değişim var. Açık anlatım ile üretici fiyatları önünde sonunda tüketici fiyatlarına yansır.
Ne var ki son aylarda, perakendeci talebinin daralması nedeniyle, ya üretici fiyatları perakende fiyatlara hemen yansıyamıyor ya da perakendeci artan maliyeti tüketici fiyatına yükleyemiyor.
Yurt içi üretici fiyatları temmuz ayı itibariyle yüzde 15.45 oranında arttı. Buna karşı tüketici fiyatları artışı yüzde 9.79 oldu.
Yurt içi üretici fiyatları temmuz ayı itibariyle yüzde 15.45 oranında artarken gıda ürünleri fiyatları yüzde 10.09 oranında artı. Açık anlatımıyla gıdada üretici fiyatları artışı, toplam üretici fiyatları artışının gerisinde kaldı.
Son dönemde enflasyon konusu gündeme geldiğinde, suç gıda fiyatları artışına, biber, domates fiyatına yüklenir oldu. Tabii ki gıda enflasyonu önemli, ama enflasyon hesabında gıda fiyatlarındaki değişimin ağırlığı yüzde 21.77 oranında. Diğer tüketim harcamalarındaki fiyat değişimlerinin de önemi var.
Halkın ve şirketlerin harcamalarını artırıcı tedbirler alınıyor. Kredi genişlemesine gidiliyor. Bütçe açığının büyümesi, cari açığın büyümesi sorun olarak kabul edilmiyor. Bütün bunlar enflasyonun artmasına yol açacak politikalar. İşte onun için enflasyonu yüzde 10’un altına indirmek çok zor.
Enflasyon oranları belirlendiğinde faiz tartışmaları başlar. Temmuzda enflasyonun az da olsa aşağıya doğru harekete geçmesi, önümüzdeki günlerde faizlerin aşağıya çekilmesini bekleyenleri cesaretlendirecektir.