“Teleferik Holding” 55 proje ile Türkiye’nin teleferikçisi oldu

Dünyada hem kent hem turizm amaçlı teleferik projelerinin sayısı artıyor. Çok ikonik projeler de var. Bu çok özel uzmanlık isteyen konuda, Türkiye’nin yüzde 80 projesini hayata geçiren ise bir Türk girişimci… İlker Cumbul çeşitli tesadüflerle girdiği bu işte şirketini kurduğu 2008’den bugüne 55’den fazla proje gerçekleştirmiş. Türkiye ağırlıklı projelerin yanı sıra Azerbaycan ve Irak’ta da projeler yaptı. Akıllı şehir projeleri arasında ‘teleferik’le ulaşımın entegre projelerde yerini aldığını söylüyor. Bursa, Alanya ve Ankara gibi teleferiklerin yatırım ve işletmesini de yapan Teleferik Holding Yönetim Kurulu Başkanı İlker Cumbul ile bu özel işi konuştuk…

Bir arkadaşımın yönlendirmesi ile Teleferik Holding Yönetim Kurulu Başkanı İlker Cumbul ile tanışma fırsatı buldum. Adı üstünde teleferik kuran, işleten, yatırımını yapan bir girişimci…. Tabii önce bu işe nasıl girdiğinden başladık: “İş hayatımın ilk dönemlerinde endüstri mühendisi olarak görev yapıyordum. Sonrasında otomobil yedek parça ihracatı yapmaya başladık. Birkaç tane temsilcilik almıştık. Daha sonra eşim de kayak ile ilgileniyordu. 2001’den itibaren kar araçları, suni kar makineleri imalat, ithalat gibi işler yapmaya başladık. Teleferikle ilgili de bazı temsilcilikler almıştık ama bunlarla ilgili çok faaliyetimiz yoktu. Daha sonra teleferikle ilgili projeler gelmeye başladı. Önce bunların makine ekipmanlarını vermeye başladık ama baktık bu projelerin yapımını ve işletmesini bilen çok fazla bilgili insan yok. Bu dönemlerde Erzurum’da kış olimpiyatları, üniversite oyunları vardı o sırada yine gündeme geldi ve biz de orada danışmanlık yapmaya başladık. Kayseri’de yapılmaya başlandı. Fakat burada bu projelerin gerçekleşmesi için bir kanun değişikliği yapıldı, böylece işin yapımı kolaylaştı. Biz de bu projeleri kendimiz gerçekleştirmeyi başladık. Ankara’da yine ulaşım hatları için projeler geliştirildi. Kanunlar değişene kadar 1960 model ikinci el tesislerle çalışılıyordu”.

Ordu Projesi’nden sonra Bursa geldi

Yaptıkları diğer projeleri anlatırken, Ordu’daki projenin farkındalık açısından önemli olduğu ortaya çıkıyor. İş de tabii çok faklı özellikleri olan bir yapıya sahip… İlker Cumbul şöyle anlatıyor: “Tabii burada Ordu’daki projeden bahsetmem lazım biraz başa dönersem. Ordu’da ilk teleferik projemizi gerçekleştirdik. Hatta yaparken buna kim binecek diye düşündük… 10 bininci kişiye de plaket verelim dedik. İlk kent projemizdi… O kadar talep gördü ki 10 bininciyi yakalayamadık, 250 bininci müşteriye ancak plaket verebildik. O zaman baktık ki bu projelerin işlevselliği ve talebi çok yüksek. Tam o zamanlarda Azerbaycan’a bir proje sattık. Bu işin şöyle bir özelliği var. Öncelikle doğru yerde doğru projeyi hayata geçirmek var. Daha sonra da bunun finansını bulmak var. Ardından kurmak ve ardından iyi bir şekilde işletmek gerekiyor. Biz bu 5 kademeyi de yapıyoruz şu anda. Hatta bunlardan herhangi birini ben yapmazsam proje iyi bir şekilde hayata geçmiyor. Çünkü farklı özellikleri, kendine özel bir know how’u olan bir alan… Özel bir uzmanlık işi. İşin içinde her şey var. Şehir plancılığı var, makine-inşaat mühendisliği var. İşletmesinden dolayı hizmet işi var. Dünyada son yıllarda, ‘akıllı’ şehirlerde entegre ulaştırma projelerinde bu sistemlerin artık ön plana çıktığını görüyoruz”.

Sektörün yüzde 80’ine hakim

Türkiye’nin en büyük teleferik hattı Bursa-Uludağ… Bunu da yapan İlker Cumbul… Uludağ ve diğer projeleri Teleferik Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cumbul şöyle anlatıyor: “Ordu’da işin çok iyi tuttuğu ve insanların da çok ilgi gösterdiği görülünce Bursa da bizi davet etti. Bursa’da teleferiği yenileme ve Uludağ’a doğru uzatma projesini aldık. Bunun üzerine bizi Alanya davet etti ve orada da teleferik projesini gerçekleştirdik. Bu süreçte biz de olayın daha kültürel yönlerinin de olduğunu fark ettik. Teleferik işletmesinin sahibi olmanın aslında o illerde birer esnaf olmaktan pek bir farkı olmadığını gördük. Teleferiğin sahibi olduğumuza pek annem bile başlarda inanmamıştı. En son Alanya’yı yaptık ve çok güzel bir proje olduğunu düşünüyoruz. Yap işlet devret gibi bu projelerin bir kısmını biz işletiyoruz. Ordu’da yaptığımızı belediye işletiyor şu anda… Fakat toplamda bakarsanız biz 55 tane teleferik yaptık bugüne kadar. Türkiye ağırlıklı olmak üzere bu projeler Irak ve Azerbaycan’da da yapıldı. Başlangıcı 2008 sayarsak 10 yılda iyi bir yol aldığımızı söyleyebiliriz. Sektörün yüzde 80’i bizde”.

Boğaz hattına teleferik projesi

Teleferik Holding Yönetim Kurulu Başkanı İlker Cumbul İstanbul Boğazı’na da bir teleferik projesi yapmak istediklerini söylüyor. Cumbul şöyle anlatıyor: “İki nokta arasına teleferik yapmak kolay. Ama önemli olan, hatta en zoru karlı projeyi bulmak. Daha az zoru bununla ilgili izinleri almak. Daha az zoru finansı bulmak belki yurt dışında bu iş daha kolay olabilir. Daha az zoru kurmak ve ondan sonra da işletmek geliyor. Bu aşamaları geçip kurduktan sonra işletmek en kolayı kısaca… Bugün Türkiye’deki en büyük teleferik Bursa Uludağ hattı. Alanya’da bir yıldır kaleye çıkıp iniyoruz teleferikle… Şehrin simgesi gibi oldu. Boğazı yapalım istedik Sayın Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan bu projeyi istedi ama öncelikle boğaz geçiş projelerinin tamamlanmasını öngördü… Biz bu projenin neredeyse 6 yıl üzerinde çalıştık. Hala olabileceğini düşünüyoruz ilerde. Bu alanda dünyanın 2. En büyüğü İtalyan Leitner şirketinin bu alandaki Türkiye temsilciliğini yapıyoruz. Bunun gibi ikonik projeler dünyada turizm açısından da büyük ses getiriyor. Teleferikle İstanbul Boğaz geçişinin de böyle bir proje olabileceğini düşünüyoruz. Mekke’de de bir teleferik projesi yapmak istiyoruz”.

Yeni 7-8 proje gündemde bulunuyor

Teleferik Holding Yönetim Kurulu Başkanı İlker Cumbul şöyle diyor:
“Yeni projeler de var şu anda gündemde… Karadeniz’e Uzungöl’e bir proje yapıyoruz. Adapazarı Sapanca’ya yine bir projenin hazırlıkları içindeyiz. Gündemimizde şu anda 7-8’tane böyle proje var. Aslında çok proje var ancak finansman bulmak kolay olmuyor. Finansman için de yaratıcı çözümler geliştirmeye çalışıyoruz. Şu anda yatırımını bizim yaptığımız Ankara Yenimahalle-Şentepe, Alanya ve Bursa teleferik hatları var. Bütün Balkanlardan proje talepleri bize geliyor. Fakat bu projelerin bir kısmı dediğim gibi süreç alan projeler. Her iş önemli bir emek istiyor. Türkiye’nin özellikle önemli birkaç turistik destinasyonunda proje gerçekleştirmeyi istiyoruz. 3 tane modelden bahsedebiliriz. Biri ‘sightseeing’ yani çevre ve manzaranın görünmesi, bu iş turizm işi ve 12 ay çalışabiliyor. Kayak işleri ancak yılda 3-4 ay çalışabiliyor. Bir de kent ulaşım entegrasyonu var. Bu projeler çok verimli çalışsa da mevzuat, ruhsat gibi kent projelerinin hayata geçirilmesi çok zor oluyor Türkiye’de… “