Teknoloji ve AI coşkusu bir balona dönüşür mü?

“İyi bir portföy, iyi hisse senedi ve tahvillerin uzun bir listesinden daha fazlasıdır. Yatırımcıyı çok çeşitli beklenmedik durumlardan koruyan ve fırsatlar sunan dengeli bir bütündür." Harry Markowitz

ABD borsalarında geçen yılki hezimetin ardından, yeniden bir bahar coşkusu yaşanıyor yaşanmasına ancak bu heyecanı oluşturan sadece yedi hisse var!

Bu yılın hikayesi, bankaların yol açtığı likidite krizi, borç limiti sorunu ve yine küresel merkez bankalarının sıkılaşma adımlarıyla ağır aksak ilerse de bilhassa teknoloji endeksi olan Nasdaq’ta adeta mart ayından sonra bir yükseliş trendine geçilerek başladı.

Nasdaq Composite, 1983'ten bu yana ilk kez en iyi 6 aylık performansı sergileyerek, yüzde 32 değer kazandı. S&P 500’de ise sene başından bu yana görülen artış yüzde 16 olarak kayıtlara geçti.

Artışın başlıca kaynağı yapay zekâ coşkusu!

Teknoloji endeksindeki artışı yönlendiren ve çoğumuzun aşina olduğu yedi adet marka var: Apple, Amazon, Microsoft, Nvidia, Alphabet, Meta ve Tesla... Bunlar kendi alanında dünyaca ünlü markalar olmalarının yanı sıra aynı zamanda teknolojinin enlerini ve dahi yapay zekayı tüm ihtişamıyla karşımıza çıkarıyor.

Cuma günü Apple‘ın piyasa değerinin 3 trilyon dolardan fazla bir değere ulaştığını, diğer taraftan yarı iletken (çip) üreticisi Nvidia’nın da hisse fiyatını yılın başından bu yana üç kat arttırdığının notunu da ilave edeyim. Microsoft, ChatGPT'nin arkasındaki start-up OpenAI ile ortaklık yaptıktan sonra adeta yapay zeka alanında lider olarak hissesini bu yıl yüzde 42 arttırmış oldu.

ChatGPT uygulamasının son üç ayda giderek sohbet ortamlarının birincil konusu olması ise çoşkuyu ortaya koyacak cinsten bir gelişme olarak nitelendirilebilir. Hisse performansları açısından bu coşku kalıcı mıdır ve makroekonomik & jeoekonomik dengeler onu beslemeye devam eder mi?

Mart sonundan itibaren ABD teknoloji hisselerinde görülen yukarı yönlü trendin ana kaynağı hem ChatGPT gibi bir ürünün geçmişteki Dot-com (1995-2000 arasında internet balonu) gibi yankı uyandırmasına hem de tedarik zincirindeki mamul (çip) bazlı kıtlıkların sona ermesine bağlıdır.

Makroekonomik dengeler açısından ise manşet enflasyonda enerji ve gıda bazlı da olsa düşüş kaydedilmesi, ABD’de beklenenden güçlü bir istihdam piyasası gibi işaretlerin resesyon ihtimalini zayıflatması ve merkez bankalarının faiz artışlarında tepe noktasına gelmiş olduğu kanısının yerleşmesine bağlıdır.

Ancak manşet enflasyon gerilemekle beraber, çekirdek enflasyon katılığını korumaktadır. Fed , ECB ve BoE gibi küresel merkez bankaları halen şahin tonda açıklamalar yapmaya devam etmekte olup, Fed başkanı Powell, 50 baz puanlık bir artışın daha iki kademede yapılacağını sıklıkla dile getirmektedir.

Resesyon riski de bu şahin adımlarla mevcut riskini korumakta olduğundan makroekonomik öngörülerde belirsizlik hakimdir. Diğer taraftan son zamanlarda yükselen para piyasası fonları riskli borsa portföyüne karşılık sağlam getirileri masaya koymuştur. Jeoekonomik açıdan ise hem Rusya-Ukrayna savaşının devam etmesi hem de Çin Tayvan gerilimiyle risk unsuru yüksektir.

Şirket değerlemeleri yeni bir balon mu yarattı?

 AQR Capital Management şirketi tarafından hazırlanan bir makalede Amerikan hisselerindeki performansın önemli bir bölümünün yükselen değerlemelere bağlı olduğu, bunun da temelinde Amerikalıların yurtdışında risk almak yerine aynı hisseye daha fazla para ödemeleri gerekse bile kendi ülkelerindeki hisselere ilgi göstermesi gerçeğinde saklı olduğu ifade ediliyor. Bu durum fiyat/kazanç oranlarının fiyatın katkısıyla yıllar içerisinde yükseliş kaydetmesini beraberinde getirmiş.

Özetle teknoloji ve onun ayrılmaz parçası yapay zeka her ne kadar heyecan yaratmış olsa da her ne kadar yükselen bir potansiyel arz etse de şirketler tarafından yaygın kullanımı belirli bir zamana yayılacağından, mevcut makro görünüm de hesaba katıldığında ABD borsasının bu yükseliş ivmesini aynı hızda sürdürme ihtimalini düşürmektedir.