Teknoloji politikalarında Türkiye'nin önceliği: FİNANSAL DESTEK
Avrupa Komisyonu ve OECD (İktisadi işbirliği ve Kalkınma Teşkilatı), farklı ülkelerde bilim, teknoloji ve inovasyon politikalarına ilişkin bir anket çalışması yürütmeye başladı. Bilim, teknoloji ve inovasyon politikaları ile ilişkili kurumları listeliyor ve ilgili politika önceliklerini belirlemek üzere bir çalışma yapıyorlar. 2017 anketinin sonuçlarına ülkelerin teknoloji politikası öncelikleri nedir diye baktım. Anket sonuçlarına göre, farklı ülkelerin bilim, teknoloji ve inovasyon politikaları söz konusu olduğunda en fazla belirttikleri ve en üst sırada öncelik olarak yer verdikleri konuları üst başlıklarıyla aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.
ÜLKELERİN BİLİM, TEKNOLOJİ VE İNOVASYON POLİTİKALARINDA ÖNCELİKLİ BAŞLIKLAR
● Ar-Ge'ye Finansal Destek: Şili, Lüksemburg, Tayland, Türkiye
● Araştırma Altyapısı: İsrail, Hollanda, İsveç
● Uluslararası Bilim ve Teknoloji Stratejisi ile Uluslararasılaşma: Almanya, Danimarka, Brezilya, İzlanda, İtalya, Peru, Polonya, Rusya, Norveç
● İnovasyon Kültürü: Estonya, Yunanistan
● Kümelenme: Çin
● Ulusal Bilim ve Teknoloji Stratejisi: Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, ABD
● Açık Bilim: Avusturya, Belçika, Slovenya
● KOBİ'ler: İrlanda, G.Kore, İsviçre, İngiltere
● Beşeri Sermaye: Avusturya, Japonya, İspanya
● Sürdürülebilir Kalkınma için Araştırma ve İnovasyon: Kanada, Güney Afrika
Kaynak: EC ve OECD Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Politikaları Anket Sonuçları, 2017
***
Ülkelerin önceliklerini 10 başlık altında toplamak mümkün. Bunlar arasında en çok sayıda ülkenin önceliği olarak karşımıza çıkan konu, uluslararası bilim ve teknoloji stratejisi ile uluslararasılaşma. Sonuçlarını listelediğimiz 34 ülkeden 9'u teknoloji politikalarında öncelikli ilk konu olarak bunu belirtmiş. Almanya'dan Rusya'ya kadar farklı profillerdeki ülkelerin teknoloji politikası gündeminde uluslararasılaşma var.
Ülkeler tarafından öncelikli ilk konu olarak en çok belirtilen diğer iki başlık ise, Ar-Ge'ye finansal destek ve KOBİ'ler. Türkiye'nin teknoloji politikaları söz konusu olduğunda ilk sırada yer alan konusunu görünce şaşırmadığınızdan eminim. Türkiye'de ilgili kurumlara bilim, teknoloji ve inovasyon politikaları sorulduğunda öne çıkan ilk başlık, finansman. Türkiye ile birlikte bu başlığın öne çıktığı ülkeler arasında Şili, Lüksemburg ve Tayland var. Finansal destek öyle bir şey ki, teknoloji politikası söz konusu olduğunda en az düşünerek en kolay uygulamaya koyacağınız araç. Bir de sonuçları izlemek ve sonuçlardan hareketle destek modellerinizi yenilemek gibi bir derdiniz yoksa iş iyice kolaylaşıyor. Yani en kolayı, inovasyon ekosistemindeki güncel boşluk nedir diye düşünmeden farklı kanallardan birçok finansal desteği ortaya koymak. Sonra bunun adı teknoloji politikası olur mu, bu teknoloji politikasından sonuç çıkar mı bilmem. Diğer başlıklar arasında araştırma altyapısı, beşeri sermaye, ulusal bilim ve teknoloji stratejisi gibi konular var. Hatta mesela son yıllarda girişimcilik ekosistemindeki hareketle öne çıkan Estonya'nın önceliği, inovasyon kültürü oluşturmak. Teknoloji ve inovasyon politikaları söz konusu olduğunda çokça bahsettiğim Çin'de öncelikli ilk konu ise, kümelenme. Bugüne kadar teknoloji kümeleri ve kümeler içinde tematik inkübatörler oluşturmadaki başarılarını hep izledik ve hala 2017 anketinde kümelenmenin en üst sırada çıktığını görüyoruz.
Türkiye'ye geri dönersek, Türkiye'de inovasyon ekosisteminin eksiği, finansal destekler değildir. Teknoloji politikaları gerçekten gündemimizdeyse, o zaman, ekosistemde değişeni izlemeye, yeni boşlukları analiz etmeye ve bunlara göre öncelikli araçlarımızı şekillendirmeye ihtiyacımız var. Bugün geldiğimiz noktada Türkiye'de inovasyon ekosistemi, finansal destekle etkin çalışır hale gelmez.