"Teknoloji odaklı otomotiv şirketinden çok, otomotiv odaklı bir teknoloji şirketiyiz"
Teknolojik gelişmeler tüm sektörlerin dönüşmesine, yeni iş modelleri yaratmasına neden oluyor. Sektörler arasındaki yakınlaşma hız kazanıyor, bu dönüşümü benimseyip hayata geçirenler ayakta kalıyor. Otomotiv sektörü bu değişimden en fazla etkilenen sektörlerin başında geliyor.
Gerek ürün kapasitesi gerekse marka bilinilirliği açısından global pazarın önemli oyuncularından biri. olan Temsa’nın Genel Müdürü Hasan Yıldırım’ın, “Artık, teknoloji odaklı bir otomotiv şirketinden çok, otomotiv odaklı bir teknoloji şirketiyiz. Artık sadece bir otobüs üreticisi değil, aynı zamanda bir servis sağlayıcı olmalıyız” sözleri bu süreci özetler nitelikte.
Temsa’nın bu dönüşümü nasıl yaşadığını Hasan Yıldırım’dan dinledik:
Yüzde 100 Türk mühendisliği
ile Ar-Ge “Dünyada teknoloji, baş döndürücü bir hızda ilerlerken, birçok sektörde ciddi dönüşümlere sebep oluyor. Bu dönüşümlerin yıkıcı etkisini, en hızlı ve radikal biçimde gözlemlediğimiz alanlardan birisi de otomotiv sektörü. Elektrikli araçlar özelinde batarya teknolojisinin gelişmesi, ‘Mobility as a Service’ çözümleri, sürücüsüz otomobiller konusunda yaşanan çarpıcı gelişmeler, mobil otomotiv teknolojilerindeki yenilikler gibi birçok faktör, otomotiv endüstrisiyle teknolojiyi birbirine her geçen gün daha çok yakınlaştırıyor.
Şuna inanıyorum: Bu yeni dünya düzeninde, sadece inovasyonun gücüne inananlar, teknolojisini geliştirebilenler, yeni iş modellerini ve değişen müşteri taleplerini anlayan şirketler ayakta durabilecekler. Bu yüzden dünyadaki bu büyük dönüşümü en iyi şekilde analiz ediyor, kendimizi sürekli geliştiriyoruz.
Son dönemde yaptığımız ya da planladığımız tüm yatırımların temeline teknolojiyi koyuyoruz ve diyoruz ki Temsa, artık teknoloji odaklı bir otomotiv şirketinden çok, otomotiv odaklı bir teknoloji şirketi konumuna geldi. Her yıl ciromuzun yüzde 4’ünü Temsa Ar-Ge merkezimize aktarıyoruz. Yüzde 100 Türk mühendisliğinin eseri olarak Adana’da üretilen toplam 30 bin aracımız bugün yüksek teknolojisi ve inovatif özellikleriyle, dört kıtada ve 66 ülkede yollarda. Bugün Temsa’da farklı uzmanlık alanlarında toplam 175 mühendisimiz çalışıyor ve bunların yaklaşık yüzde 25’i kadın. Yakın gelecekte hedefimiz bu oranı yüzde 40 seviyesine çıkarmak.”
Sadece otobüs üreticisi değiliz, hizmet sağlayıcı konumundayız
“Teknolojideki bu hızlı gelişim dünyadaki ekonomik trendleri de baştan tasarlıyor. Bunların başında smart mobility geliyor. Biz de bu Smart Mobility vizyonu ile birlikte Temsa’yı gelişen teknolojiye öncülük eden, akıllı ürünlerini akıllı fabrikada üreten bir şirket olarak konumlandırıyoruz. Elektrikli araçlar, akıllı araçlar ve otonom araçlar üzerine ciddi yatırımlar yapıyoruz. Yakın gelecekte toplu ulaşım anlayışını baştan aşağı değiştirecek olan ‘akıllı şehirler’in de önemli bir parçası olacağız. Bugün dünyanın çoğu bölgesinde A bölgesinden B bölgesine gitmek mümkün. Akıllı şehir vizyonuyla artık bu iki nokta arasındaki yolculuğunuzun nasıl gerçekleşeceği masaya yatırılıyor. Yolcu bize artık, ‘Beni istediğim yere nasıl götüreceksin?’ diye soruyor. Bunun karşılığında bizden temelde üç şey talep ediyor: Trafiği çöz ve güvenli bir yolculuk vaat et; çevreye duyarlı ol; seyahat sırasında online olmamı, diğer platformlarla iletişim halinde olmamı sağla. Bu talepler aslında bize şunu gösteriyor: Artık sadece birer otobüs üreticisi değil, aynı zamanda birer servis sağlayıcı olmalıyız. Global çapta gelişmeler ışığında birçok markanın üzerine çalıştığı otonom araçlarla ilgili Temsa olarak MD9 electriCITY aracında çalışmalar yapıyoruz. Tamamen otonom sisteme geçmeden önce, aşama aşama ilerlemeyi planlıyoruz. Bu yıl içerisinde ‘Seviye 3’ denilen aracın “dur kalk” işleminin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi sağlayacağız. Önümüzdeki yıl ise duraktan yolcuyu kendi kendine alabilen ve şoförsüz seyahati gerçekleştiren ‘seviye 4’ tipinde otonomiye erişmeyi planlıyoruz.”
Durak yerlerinde 20 dakikada şarj olacak elektrikli otobüsler üretmeyi planlıyoruz
“Elektrikli araç programı kapsamında geliştirilen MD9 ElectriCITY araçlarımızdan birisi Enerjisa tarafından yürütülen Kritik Altyapı (KRITA) projesi kapsamında Gaziantep’te Ekim 2017’de sefere başladı. Diğer MD9 electriCITY Aralık 2017’de holdingimizin Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı tarafından Cumhurbaşkanlığı’na takdim edildi. MD9 ElectriCITY bugün Cumhurbaşkanlığı kampüsünde kullanılıyor. YineTürkiye'nin ilk yüzde 100 yerli elektrikli otobüs Avenue EV’i Aselsan ile birlikte geliştirdik. 10 dakikada şarj olabilen elektrikli Avenue şehiriçi otobüsümüzün bu yıl seri üretimine geçilecek. Olay sadece elektrikli aracı üretmekle de kalmıyor. Batarya teknolojisi bu işin en önemli bölümü. Dolayısıyla menzil ve şarj süresini de sürekli geliştirmek zorundayız. Kurduğumuz Temsa Batarya Laboratuvarı’nda, elektrikli araçlar için gerekli olan batarya paketleri ve batarya yönetim sistemlerini tasarlıyor, bunların tüm yazılımlarını burada hazırlıyoruz.
Bize bu konuda büyük rekabet avantajı sağlayacak elektrikli araç batarya paketini yaptık, batarya yönetim sistemleri ve güç dağıtımı ünitesi donanım ve yazılımını tamamladık. 2018 yılında da teknoloji odaklı yatırımlarımızı sürdürerek, batarya laboratuvarını genişleteceğiz. Şehirlerarası taşımacılıkta kullanılmak üzere otobüs durak yerlerinde 20 dakikada şarj olacak elektrikli otobüsler üretmeyi planlıyoruz.”
Türkiye, teknolojiyi en hızlı sahiplenen ülkelerden biri
“Türkiye, teknolojik gelişmelerin dünyada kamuoyu tarafından en güçlü ve en hızlı sahiplenildiği ülkeler arasında. Bu da aslında üreticiler olarak bizleri sürekli gelişmek, daha iyisini, daha akıllısını yapmak için zorluyor. Akıllı teknolojiler de güvenli ve konforlu yolculuk sunma konusunda önemli rol oynuyor. Türkiye olarak bu konuda dünyanın ilerisinde olduğumuzu samimiyetle söyleyebilirim.”
Otomobil analitiği mühendisi gibi yeni meslekler yükselecek
Geçtiğimiz günlerde Hindistan’da yayınlanan bir rapor sektörün geleceği açısından son derece önemli verileri ortaya koydu. Rapora göre, otomobil analitiği mühendisi, 3D yazıcı teknisyeni, araç siber güvenliği uzmanı gibi meslekler 3-5 yıl içinde resmen hayatımızda olacak. Yine aynı rapora göre bugün sektörde çalışanların yüzde 5 ila yüzde 10 arasındaki bir bölümü, 2022 yılında günümüzde var olmayan işlerde çalışıyor olacak. Yüzde 55’lik bir kesim ise mevcut işlerini koruyabilmek için var olan niteliklerini ‘radikal’ anlamda değiştirmek zorunda kalacak.”
Hata yapmamış insan, yeni bir şey denememiş demektir
“Gerek demografik yapımız ve genç nüfusumuz gerekse ekonomimizin esnekliğini göz önünde aldığımızda Türkiye’de girişimciliğin çok daha iyi yerlerde olması gerekiyor. Ülkemizdeki girişimcilik kültürünü olumsuz etkileyen faktörlerin başında, büyürken, yetişirken, inovasyon kültüründen, girişimcilik kültüründen uzak yetiştirilmemiz geliyor. Einstein’ın dediği gibi, “Hiç hata yapmamış bir insan yeni bir şey denememiş demektir.” Ama biz bugün, bırakın çocuklarımızın hata yapmasını teşvik etmeyi, toplum olarak onların hata yapmasını kabullenemeyecek bir düşünce yapısındayız. Kendimiz gibi düşünmeyen çocuklarımızın, gençlerimizin, öğrencilerimizin yaptıklarına bakıp, “Boş işlerle uğraşma” diyerek onların şevklerini kırmak, sadece onlara değil aynı zamanda ülkemiz ekonomisine yapabileceğimiz en büyük kötülük. Biz, kurum içi girişimciliğin önemimin her geçen gün arttığı bir dünyada hayal gücümüzle birlikte geleceğin teknoloji çözümlerini üretiyoruz.”