Teknoloji devlerinin borsasında kumarı Fed de durduramadı

Yazı konularımı seçerken bazı gelişmelere çok sık mı takılıyorum diye düşünüyorum bazen. Son dönemde takıldığım konulardan biri de, dünya borsalarında ve finans piyasalarında sürmekte olan inatçı yükseliş. Dünyanın dört bir yanında belirsizliğin arttığı, farklı risklerin tırmandığı ortamda piyasalardaki volatiliteyi, yani oynaklığı ölçen endeksler hemen her yerde dip yapmış durumda. Küresel finansal krizin atlatılması için yaratılan sınırsız likidite bolluğunun sarhoşluğu içindeki piyasalarda yaşanan tırmanış da sürekli olarak yeni gerekçeler icat edilerek sürdürülüyor.

Trump'ın ABD Başkanı olması sonrasında, iddialı başkanın ABD ekonomisini uçurma vaadi satın alındı ve ABD borsaları yeni rekorlara erişti. Bunun palavra olduğu anlaşılınca bu kez dünya ekonomisinde büyümenin hızlanacağı beklentisi, hisse fiyatlarındaki yükselişin sürmesini sağladı. Günlük kazanca odaklı bir kumar oynanıyor benim algılayabildiğim kadarıyla ve bu tırmanışın sürmesinden yarar sağlayanların kumar masasından kalkmaya niyetleri yok. Bir bakıma 2008 öncesini andıran bir durum var ama çoğu kimse bunu unutmuş görünüyor.

Yellen kumarı durduramadı

ABD Merkez Bankası (Fed), reel ekonomiyi canlandırma etkisi sınırlı kalan bu büyük kumarın sürmesini sağlayan likidite bolluğunu yaratanların başında geldiği için şimdi rahatsız. Fed Başkanı Janet Yellen geçen hafta yaptığı açıklamalarda, Fed'in faiz artırımlarını sürdürmeye ve bilançosunu küçültmeye kararlı olduğunu herkesin anlayacağı şekilde belirtti ama Yellen'in bu açıklamaları da kumarbazları caydıramadı. ABD borsaları rekorlar kırmaya, tahvil piyasası da yüksekten uçmaya devam ediyor. 2004 ile 2006 arasında 17 kez faiz artırmasına rağmen piyasalardaki iyimserliği kıramayan Fed'in likiditeyi sıkılaştırma çabası şimdi de etkili olmuş görünmüyor.

Önceki günkü Financial Times gazetesinde yer alan habere göre, şirket tahvillerinin aşırı değerlenmiş olduğunu söyleyen yatırımcıların oranı yüzde 84, Hazine tahvillerinin aşırı değerli olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 82, hisse senedi borsalarının aşırı değerlenmiş olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 69 ama fiyatlardaki yükseliş devam ediyor.

Beş büyüklerin borsası

Sürekli olarak yeni rekorlar kıran ABD borsaları içinde geniş bazlı olan S&P 500 endeksinin bu yılki performansı, rekorlar kırdıran yükselişin nasıl gerçekleştiği ve kimlere yaradığı konusunda iyi bir fikir veriyor. 9 Haziran tarihli Wall Street Journal gazetesinde yer alan veriler, dünyanın yeni hakimleri haline gelen beş büyük şirketin hisselerindeki yükselişin S&P 500 endeksinin yükselişinde belirleyici olduğunu gösteriyor.

Bu yılın ilk beş ayında, FAAMG diye anılan Facebook, Amazon, Apple, Microsoft ve Google şirketlerinin değerindeki artış, S&P 500 endeksindeki tüm şirketlerin değerindeki toplam artışın yüzde 41'ini sağlamış. Bu yıl yatırımcısına en iyi getiriyi sağlayan 101 hisse senedi fonundan 84'ünde bu beş şirketin hisselerinin ağırlıkla yer aldığı saptanmış.

Bu nedenle gözler öncelikle bu beş şirketin üzerinde. Bu şirketlerden birinin her hangi bir sorunla karşılaşması halinde hemen bir panik havası esiyor borsalarda ama sorun önemli değilse ya da söz konusu şirketin hisse fiyatındaki düşüş geçiciyse saadet zinciri kırılmıyor ve şenlik kaldığı yerden devam ediyor.

Saadet zinciri nasıl kırılır?

Bu saadet zincirinin ne zaman ve nasıl kırılacağını kestirmek kolay değil. Piyasalara yön verenlerin bugünkü durumu koruyabilmek için yeni taktikler geliştirmiş oldukları da bir gerçek. Yükselen jeopolitik riskleri hafife alma, Trump riskini ve Brexit riskini normalleştirme, olumlu gelişmeleri abartarak önemseme taktikleri, zaten kısa vadeli kazanca odaklanmış olan piyasalara “oyuna devam” mesajı vermeye yetiyor şimdilik.

Saadet zincirini kıracak olayı kestirmek kolay değil. Dünyanın her hangi bir yerinde yaşanabilecek olan şoklar dışında beş büyük şirkette yaşanabilecek gelişmelere, Fed'in ve diğer merkez bankalarının bundan sonra atacağı adımlara ve Trump'ın serüvenlerini yakından izlemek bu bakımdan yararlı olabilir.

FAAMG bu yıl 600 milyar dolar büyüdü!

Geçtiğimiz iki hafta, ABD'de açıklanan verilerin yarattığı endişe nedeniyle yatırımcının güvenli limanlara yönelmesi teknoloji hisselerinde sert kayıplara yol açmıştı. Ancak piyasalarnın Fed yetkililerinden gelen açıklamalarla moral bulması teknoloji hisselerinin toparlanmasını sağladı.

Goldman Sachs'ın analizine göre, FAAMG olarak nitelenen şirketlerin piyasa değeri bu yıl 600 milyar dolar arttı. Yani Hong Kong ve Güney Afrika'nın toplam GSYH'sinden bile daha fazla büyüme sağladılar. Piyasalarda teknoloji hisselerinde balon endişesinden bahsedilirken, Time Dergisi'nde yer alan bir analizde 2000'lerin başında balonun patlamasıyla sona eden teknoloji hisselerindeki çıkıştan farklı bir dönem yaşandığını savunuluyor.

Teknoloji hisseleri son beş yılda yılda ortalama yüzde 17 kazandırdı ve boğa piyasası boyunca FANG olarak da bilinen Facebook, Amazon, Netflix ve Google (Alphabet) hisseleri yüzde 1.200 yükselirken, bu dört hissenin yanında Apple ve Microsoft'un toplam piyasa değeri İngiltere'nin GSYH'sini aştı.