Tek tabloda 11 yıl
Bazı durumlarda gerçekten de bir tablo 1000 kelimeden daha açıklayıcı olabiliyor. Özellikle de son 11 yılda global piyasalarda neler olup bittiğini özetlemek istiyorsanız. Zira çok şey oldu ancak hem bu sütunun yeri hem de okuyucunun sabrı sınırlı.
Adam Smith Milletlerin Zenginliği adlı kitabında zenginliğin altın veya gümüş değil insan gücü ve üretimle oluştuğunu savunur. Almanya ve Japonya misali veya İsviçre. Goldman Sachs ekte gördüğünüz üzere 2005 yılından 2015’e kadar dünyanın piyasa değerine göre en büyük 20 şirketini oluşturmuş. Listenin lider şirketleri, listeye yeni giren şirketler ya da çıkanlar aslında ekonomik trendleri ve gelişmeleri de birebir yansıtıyor.
2005 yılında: Listede 6 finans şirketi bulunuyor, enerji sektöründen 3, Çin’den ise sıfır (HSBC’yi saymıyorum)
2006 yılında: Çin PetroChina ile listeye girmiş.
2007 yılında: Enerji 5 şirketle öne çıkıyor, ve birinci şirket Exxon. Finans 3’e düşmüş, Çin 1 enerji, 1 finans kurumu ile listede. Petrolde 200’ler konuşuluyor.
2008 yılında: İlk 3’te 2 enerji şirketi ilk 5’te 3 Çin şirketi var. İlk 20’de 5 Çin şirketi var. Çin ekonomik krizde dünyadan ayrışacak iddiaları var. Ayrıca BRIC’in 3 temsilcisinin şirketleri listede ama R ve B enerji şirketleri ile. Bir maden şirketi BHP listeye giriyor.
2009 yılında: Berkshire hariç tüm batılı finans kurumları liste dışında. Apple 9. sıradan listeye giriyor. Kriz ABD finans sistemini hırpalıyor.
2010: Apple 3. sırada ama ilk 2 halen enerji ve 1 numara Çin. Listedeki en büyük 2 banka Çin’den.
2011: Apple 1 numara, BHP 4 numaraya çıkıyor. Brezilyalı madenci Vale listede
2012: İlk 3 aynı, Apple, Exxon, Petrochina.
2013: Zirveye 2. teknoloji şirketi MSFT giriyor. Samsung 19. sırada. BHP ve Vale liste dışı, bir daha da giremiyor.
2014: Google 3. Çin ilk 10’da yok. 3 ABD bankası listede
2015: İlk 3 teknoloji. Apple, Google, MSFT. Listede sadece 2 enerji şirketi var. Wall Mart ilk kez listeden düşüyor. İlk kez 10 şirket ABD, bunlardan sadece 1 tanesi banka... Bir sosyal medya şirketi, Facebook listede. Roche, Novartis, Nestle gibi merkezi İsviçre’den 3 şirket var. BRIC ülkelerinden listede sadece Çin kaldı.
2007’de listeye giren tek Japon şirketi Toyota. Alman şirketi yok. Euro Bölgesi’nden bir ara enerji şirketleri giriyor 2008’den sonra hiçbir şirket listede yok.
Gözümden kaçan veya hatalı gruplandırdıklarım olabilir. Ama Mortgage balonu,140 dolar petrol, Çin büyüme paketi, BRIC efsanesi, sönen Euro Bölgesi, toparlanan ABD, yavaşlayan Çin, sona eren emtia rallisi, öne çıkan teknoloji, eskiyen Japonya, bir emtia masalı olarak başlayan hikâyenin kâbusa dönmesi….
Hepsi tek tabloda 11 uzun yıl ve dünyanın değişimini görüyorsunuz.
Mutlu bir 2016 diliyorum.