TCMB kendine güvendiğini gösterdi

Prof. Dr. İbrahim ÜNALMIŞ
Prof. Dr. İbrahim ÜNALMIŞ EKONOMİ NOTLARI [email protected]

TCMB 2024 yılının üçüncü Enflasyon Rapo­ru toplantısını gerçekleştirdi. Başkan Ka­rahan tarafından yapılan sunumla TCMB’nin yıl sonu enflasyon hedefi olan %38’i değiştir­mediğini gördük. Ayrıca 2025 hedefini %14’te, 2026 tahminini 9’da sabit tuttu.

Çok uzun sü­redir, ilk defa üçüncü enflasyon raporunda yıl sonu enflasyon tahmini değiştirilmedi. Top­lantıyı ve raporu genel olarak değerlendirmek gerekirse, Başkan’ın sunumu ve raporun içeriği merkez bankacılığına yakışır nitelikte idi. Ku­tuların güncel tartışmalara ışık tutacak şekilde seçilmiş olması da önemliydi. Örneğin, likidi­te senedi ihracı yapmak istemediğini, TL depo alım ihalelerinin daha esnek yapısı itibarıyla kullanımına devam edileceğini kutu iletişimi ile net bir şekilde ortaya koymuş TCMB.

Diğer taraftan, soru cevap bölümünü katı­lımcıların daha verimli kullanmaları gerekti­ğini düşünüyorum. Güncel tartışma konuları ve teknik konularda TCMB ile daha açık ileti­şim için bir fırsat Enflasyon Raporu toplantı­ları. KKM’nin maliyeti gibi artık gündemde ol­mayan kısır konular ile vakit kaybetmek yerine enflasyonun ana eğiliminde yavaşlamadan ne kastedildiği çok daha önemli bir konu idi.

Başkan Karahan’ın mesajları şöyle özetlene­bilir:

-Ekonomik aktivitede yavaşlama başladı ve yavaşlama sıkı para politikasının neticesi ola­rak sürecek. Özellikle ihtiyari harcamalarda yavaşlama veriler ile teyit ediliyor.

-Yavaşlayan ekonomik aktivitenin bir so­nucu olarak cari işlemler açığında gerileme sü­rüyor.

-Enflasyonda ana eğilimin aşağı yönlü sey­rediyor. Temmuz ayında yaşanan yüksek enf­lasyon geçici olduğu değerlendiriliyor.

-Kredi büyümesinde yavaşlama beklendi­ği gibi gerçekleşiyor ve TL kredilerden ziya­de yabancı para cinsinden kredilere talep artı­yor. Bu noktada, makroihtiyati bir tedbir olarak aylık yabancı para kredi büyümesine getirilen %1.5’lik eşik, kredi büyümesini sınırlandırıyor.

-Rezerv biriktirme politikası devam ediyor. Net rezervler 28.6 milyar dolara ulaştı.

-Rezerv politikası ve KKM ödemeleri sonu­cu ortaya çıkan fazla TL likiditesinin sterilize edilmeye devam edecek.

Toplantıda öne çıkan önemli bir konu da enf­lasyon beklentileri idi. Başkan Karahan enflas­yonun seyri için üç unsurun önemli olduğunu vurguladı. Bunlar;

-TL’nin reel değerlenmesi,

-Talepte normalleşme

Beklentilerin enflasyon hedefi çerçevesinde çıpalanması idi.

l İlk iki faktörde önemli yol alındığını vur­gulayan Başkan, beklentiler konusunda alın­ması gereken yol olduğunu belirtti. Başkan Yar­dımcısı Cevdet Akçay hanehalkı, reel sektör ve piyasa profesyonellerinin enflasyon beklenti­lerinin çok farklılaştığını vurgulayarak yüksek enflasyon ortamından düşük enflasyona geçiş ortamında geçmiş enflasyonun beklentiler üze­rindeki etkisinin daha fazla olduğunu vurgula­dı.

TCMB’nin enflasyon tahmininin bir aralık içerdiğini, TCMB’nin orta nokta olan %38’i he­deflediğini fakat enflasyonun belirlenen aralık içinde kaldığı sürece sorun olmayacağını söyle­di. Belirsizlik aralığını değiştirmediklerini, bu­nun nedeninin enflasyonda hem yukarı hem de aşağı yönde risklerin artması olduğunu söyledi.

Ekonomik aktivite canlı seyretti

TCMB’nin tahminleri yaparken kullandığı varsayımlarda da önemli değişikliler yok. İt­halat fiyatlarında sınırlı bir düşüş öngörülür­ken, petrol fiyatlarının 2.2 dolar daha düşük seyredeceği varsayılmış.

Diğer taraftan, ilk iki çeyrekte çıktı açığı­nın (milli gelir büyümesinin “potansiyel bü­yümeye” göre gidişatını izlediğimiz gösterge) TCMB’nin tahmininin üzerinde seyrettiğini gözlemliyoruz. Bir başka deyişle, ekonomik aktivite ilk iki çeyrekte tahmin edilenden da­ha canlı seyretti ve bu durum enflasyonist baskıların sürmesine neden oldu.

Üçüncü çeyrekte ekonomik aktivitenin yavaşlaması ile çıktı açığının TCMB’nin arzu ettiği doğ­rultuda hareket ettiğini tahmin ediyoruz. Bu durum özellikle temel mallar üzerindeki enf­lasyonist talep baskısını azaltacaktır. Hiz­metler sektöründe yaşanan fiyat artışlarını kontrol etmek ise daha zor. Başkan Yardımcı­sı Hatice Karahan’ın açıklamalarına göre kira enflasyonuna dair öncü göstergelerde gerile­me gözleniyor fakat bu durumun TÜİK fiyat­lamalarına yansıması zaman alacak.

Özetlemek gerekirse, TCMB Enflasyon Ra­poru toplantısında hem yıl sonu ve gelecek yıllar enflasyon tahmininin değiştirmeyerek, hem de teknik konulara yaklaşımındaki net­lik ile kendisine ne kadar güvendiğini göster­di. Benzer bir netliği ve dezenflasyon süre­cine desteği sorumlu diğer kurumlardan da beklemeliyiz.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar