Taşımacılara açılan İran kapısı
İran’ın nükleer araştırmalar konusunda Batılı ülkelerle anlaşması ve ambargoda 7 milyar dolarlık gevşetilme kararından sonra, Doğu komşumuzla ticaretimizde olumlu gelişmeler ortaya çıkmaya başladı. Bununla ilgili ilk olumlu beklentilerini taşımacılık sektör temsilcileri ortaya koydu. UND Başkanı Çetin Nuhoğlu, geçtiğimiz çarşamba günü Ankara’da yapılan Türkiye-İran Kara Ulaştırması Karma Komisyonunda (KUKK) taşımacılığımızda önemli engel olan “Akaryakıt fiyat farkı” uygulamasının kalkabileceği yolundaki taleplerinin prensipte kabul edildiğini söyledi. UTİKAD Başkanı Turgut Erkeskin de ambargonun hafifetilmesinin İran’a mal akışını hızlandıracağını öne sürdü.
Uluslararası Nakliyeciler, bunun sonucunda hem İran yönünde nakliyenin yüzde 40 oranında artacağını, hem de İran üzerinden geçişlerin hızlanacağını belirtiyorlar. Ayrıca önümüzdeki dönemde taşımacılığın güçlü olmadığı İran’da Türk nakliye şirketlerinin yatırıma başlayabileceğini de öne sürüyorlar.
İran’a ambagonun 7 milyar dolarlık gevşemesinin de ticaretin artmasına neden olacağı belirtilirken Osmanbeyli Tekstilciler, İran riyalinin ambargonun gevşemesiyle dolar karşısında değer kazanması üzerine İranlıların hem eski borçlarını ödemeye başladıklarını, hem de yeni siparişler verme yoluna gittiklerini belirtiyorlar. İran bizim enerji alımı yaptığımız, ambargoya rağmen ikili ticaretimizin 21 milyar 886 milyon dolar olduğu bir ülke. Bu ticaretin yüzde 54’ü ithalata yüzde 46’sı ihracatımıza dayanıyor.
Bu alanda son yıllarda nakliyecileri zora düşüren ve masrafları iki katına çıkaran “Akaryakıt fiyat farkı” gibi engeller o ülkede yatırımı olan Türk firmaları için de söz konusu oluyordu. Vize sorunu olmaması gerekirken, o ülkede mobilya dükkanları olan bir işadamı, vize zorlamasıyla İran’da yedi gün kalabildiğini ve bu durumun ticaretini çok olumsuz etkilediğini anlatmıştı. Kürecik’e füze kalkanı kurulma girişimi sonrası İran’da iş yapanlara birçok zorluk çıkarıldığı da Türk-İran İş Konseyi temsilcileri tarafından da ifade ediliyordu. Bu yeni gelişmelerin ticaretimizi olumlu etkileyeceği, 21 milyar dolarlık dış ticaretimizin 30 milyar dolarlara yükselirken, bizim lehimize pozitif sonuç vereceği de ifade ediliyor.
İran ile olumlu gelişmeleri hızlandırmak üzere ocak ayı içersinde Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan kalabalık bir heyetle bu ülkeyi ziyaret edeceğini açıkladı. Bunun da olumsuzlukları ortadan kaldırmaya yardımcı olabileceği vurgulanıyor. İran’la ilişkilerde bu olumlu gelişmeler yaşanırken Merkezi Irak yönetimi, Suriye ve Mısır ile ilişkiler konularında da iyileştirmeler için yeni adımlar atılması için hareket edilebilmelidir.