Tas değişsede hamam değişmedi

Liderler zirvesinden çıkan kararları önemli ancak yetersiz ve belirsiz olarak nitelendirmiştim. Piyasaların da bu yönde bir fiyatlama yapması çok vakit almadı. Özellikle ECB'den varlık alımına dair bir sinyal bekleyen piyasalar bu sinyal yerine faiz indirimi ve deposit oranların sıfırlanması ile karşılaşınca satışa geçti.ECB'nin attığı adımlar teorik olarak doğru olsa da çok geç ve krizin çözümü için yetersiz adımlar. Ancak deposit oranların sıfırlanması ilginç bir adım olarak dikkati hak ediyor. Sistemdeki toplam rezerv miktarı sadece ve tamamen merkez bankasının kontrolündedir. Bankalar farklı stratejiler izleseler de toplam rezerv miktarı üzerinde bir etkisi olmaz. Ancak toplam rezervlerin mecburi ve fazla arasındaki dağılımı önemli bir noktadır. ECB attığı bu adımla , yani faizi yüzde 0.25'ten yüzde 0.0'a çekerek (buna bağlı olarak Danimarka oranı yüzde -0.20'ye çekti) işte bu kompozisyonu etkilemeye çalışıyor. Bir noktaya kadar başarılı olabilir, zira Fransa'nın kısa vadeli ihalesinde çıkan eksi oranın bu adımın bir sonucu olduğunu düşünüyorum. Ancak sistem içindeki diğer oyunculardan (yani bankalardan, fonlardan) korkuyor ve hane halkı ise reel sektörün bilançosuna güvenmiyorsanız getirisi olmasa bile parayı nakit olarak tutmak daha çekici gelebilir. Nitekim sadece Euro bölgesinde değil durumun (sözde) daha iyi olduğu ABD'de de benzer bir görüntü var. Ihtimali zayıf görsem de ECB'nin attığı adımın FED tarafından da atılması söz konusu olabilir. Zira Ağustos toplantısında FED bir QE açıklamayacaksa yerine başka bir adım atmak zorunda hissedecek. Daralmaya işaret eden ISM ve 80K gibi zayıf bir tarımdışı istihdam verisi FED'in hareketsiz kalmasını engelliyor. Faizlerin 2014 ortasına kadar sabit tutulacağı taahütünü vermiş olan FED bu tarihi 2015e uzatabilir. Veya deposit oranını sıfırlayabilir. Ancak secim ve sene sonu yaklaştıkca ABD'den en fazla duyacağınız iki kelime "fiscal cliff" olacak. Bernanke her konuşmasında bu konuya dikkat çekiyor. 2013'ün başında Bush vergi indirimleri sona erecek. CBO verilerinde göre vergi indirimlerinin bütçeye maliyeti 230 milyar dolar. Obama ise sadece 250 bin doların altında gelire sahip haneler için indirimin sürmesini istiyor. Bu adımın maliyeti ise 100 milyar dolar. Aynı dönemde otomatik bütçe kesintileri de devreye girebilir. Tüm bu adımların aynı zamana yani birinci çeyreğe denk düşmesi 500 milyar dolarlık bir fren etkisi yaratabilir ki zaten zayıf büyüyen (hadi resesyon demeyelim ama aslında öyle) ABD ekonomisi bunu kaldıramaz. Maalesef önümüzdeki 5 yıl geride kalan beş yıldan daha zorlu ve dalgalı olarak geçecek.