Tarımsal destekler yasal sınıra ulaşamıyor

Başbakan Davutoğlu ve Gıda Tarım Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker’in katıldığı dünkü “Tarım Bilgi Sistemleri” tanıtım toplantısına bu yıl verilecek tarımsal desteklerin artışları ve açıklaması da yapılmış. Gördüğüm kadarıyla destekler bu yıl da yasal zorunluluk olan GSMH’nın yüzde 1 sınırının altında kalacak. Tarımsal sorunlar yeni bir tarımsal stratejik plan hazırlanmasına ihtiyacımız olduğunu gösteriyor.

Başbakan Davutoğlu, “Tarım bilgi sistemleri” toplantısında Şubat ayı sonuna kadar mazot, gübre ve yem bitkileri desteği olarak üreticilere 2 milyar lira ödeme yapacaklarını, bunun bu yıl yapılacak desteğin yüzde 20’si seviyesinde olduğunu açıkladı. Bu da gösteriyor ki bu yılın tarımsal destekleri de yasal sınır olan GSMH’nın yüzde 1’inin altında kalacak. 

Davutoğlu, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker ile birlikte katıldığı tanıtım toplantısında son 9 yılda tohumculuğa 1 milyar lira destek verdiklerini, tohumculuk üretiminin bu desteklerle 145 bin tondan 776 bin tona yükseldiğini, özel sektörle birlikte ihracatın on kat artığının altını çizerek 17 milyon dolardan 150 milyon dolara yükseldiğini söyledi. 

Bu yılki destek artışlarıyla ilgili bilgi verirken, 2014 yılında başlattıkları sözleşmeli üretime bağlı olarak dönüm başına 10 lira ilave desteği bu yıl 15 liraya çıkardıklarını, mazot desteğini yüzde 5, gübre desteğini yüzde 10 artıracaklarını bilgisini verdi. İlk kez dönemlerinde başlattıkları fidan desteğini de bu yıl yüzde 50 oranında artıracaklarını açıkladı. Davutoğlu, ürün bazında yapacakları destek artışlarını açıklarken, kırmızı mercimek, nohut ve kuru fasulyede yüzde 20, buğdayda yüzde 13 arpada yüzde 42, yoncada yüzde 25, korunga ve fidede yüzde 40 prim desteği artışı yapacaklarını belirtti. 42 ilde üreticilere İPARD hibe fonundan 3 milyar lira aktararak kullanılmasını teşvik ettiklerini de açıkladı.

Süt ve et üretim yatırımlarına hibe oranını yüzde 70’e çıkaracaklarını. Arıcılık, seracılık, yerel tarım ürünleri, el sanatları, kırsal turizm ve kültür balıkçılığı yatırımlarında yüzde 50 olan hibe oranını da yüzde 65’e yükselttiklerini kaydetti. Hayvancılığa 12 yılda verdikleri destek ve sıfır faizli kredi ile ivme kazandırarak, süt üretimini 8.4 milyon tondan, 18.5 milyon tona, kırmızı et üretimini 421 bin tondan 1 milyon tona, tavuk eti üretimini de 696 bin tondan 1.9 milyon tona yükselttiklerinin bilgisini de verdi..

Buna karşın, 2006 yılında yasal zorunluk halini alan, “Tarımsal destekler GSMH’nın yüzde birinden az olamaz” kuralına o yıldan bu yana hiçbir yıl tam olarak yerine getirilemediği görülüyor. Tarımsal destekler 2006’dan bu yana yasal sınıra ulaşamadı. Bu sekiz yıllık dönemde en yüksek olarak 2011 yılında binde 56 seviyesine ulaştı. 

Kamu kesimi bu durumu izah ederken, TMO alımlarında fiyat desteği gibi unsurlarında tarımsal desteklerle birlikte ele alınması gerektiğini belirterek, yüzde 1 rakamına ulaşıldığı yıllar olduğunu ifade ediyorlar. Ama yasa doğrudan tarımsal desteklerin GSMH’nın  yüzde 1’in altında olamayacağını ifade ediyor. Bu yasal zorunluluk gündeme geldiği 2006 yılından bu yana uygulanamıyor.

Ekim yapılan alanların son yıllarda giderek daralması, bazı ürünlerde ithalatın artması, bazı üretim alanlarının terkedilmesi gibi konular düşünüldüğünde, dünkü destek açıklamaları ve prim artışlarına karşın, tarımsal problemlerin artmasının önüne geçilemediğine tanık oluyoruz.

Geçmiş dönemde tarımsal yeterliliğiyle övünen bir ülke olarak, yeni bir tarımsal stratejiye ihtiyacımız olduğu görülüyor. Bunun için ekim alanları kullanılabilmesi, meraların ıslahı, ürün yelpazesinin verim artıracak şekilde yeniden düzenlenip desteklenmesi gibi konuları içeren böyle bir çalışma yapılarak gerçekçi rakamlarla tarımsal durum tespitine ve buna uygun yeni bir tarımsal stratejik plana ihtiyacımız var... 

BEDAŞ’tan Açıklama: 

Beylikdüzü ve Esenyurt bölgelerindeki firmaların elektrik kesintileri nedeniyle BEDAŞ’tan şikayetlerini ele alan yazımla ilgili BEDAŞ genel müdürlüğünden bir açıklama yazısı aldım. Geçen haftaki kesintilere yoğun kar yağışı nedeniyle Ambarlı trafosundaki arızanın neden olduğunu bildiriyorlar. Sistemin iyileştirilmesi ve beslenmelerin çeşitlenmesi için son yılda 15 milyon TL yatırım yaptıklarını Beylikdüzü OSB Bakırcılar ve Birlik Sanayi sitelerinde enerji nakil hatlarının yeraltına alındığını, her türlü hava şartında kesintisiz ve kaliteli enerji temini için 2015’te yeni yatırımları sürdüreceklerini bildiriyorlar.