Tarımda makina satışları durma noktasına geldi
Yüksek fiyat artışı nedeniyle çiftçinin girdi alamaması ve üretimin düşmesi tarım makina ve ekipman sektöründe büyük daralmaya neden oldu. Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR) Genel Sekreteri Selami İleri, 25 yıldır sektörde olduğunu ilk kez bu kadar durgun bir dönem yaşandığını söyledi. Sektörde satışların durma noktasına gelmesi nedeniyle işçi çıkarma, üretimi yavaşlatma veya durdurma gibi seçeneklerin değerlendirildiğini anlatan İleri “Bu dönem tarım makina ve ekipmanları için satışların en yoğun olduğu dönem olarak bilinir. Bayiler gelir çeklerini verir, ürünleri alır, en hareketli dönem yaşanırdı. Fakat bu yıl ne gelen var, ne de satış. Özellikle gübre ve diğer girdilerdeki fiyat artışı nedeniyle tüketim azaldı. Gübre satışlarının üçte bir oranında azaldığı ifade ediliyor. Bu çiftçinin üretim yapmadığı, yapamayacağı anlamına geliyor. Üretim olmayınca tarım makina ve ekipmanı da alınmıyor” dedi.
İmalat maliyetinde büyük artış
Makina ve ekipman sektörünün ana girdisinin demir çelik olduğunu ve onuda fiyatının dolar bazında çok yükseldiğini anlatan Selami İleri “Demir çeliği yani hammaddeyi almak kolay değil. Dolar bazında fiyatı çok arttı. İmalat için hammadde olarak demir çelik satın almak istediğinizde firmalar önce dolar ile ödeme istiyor. Hammaddeyi dolarla alan imalatçı 2.5-3 aylık bir imalat sürecinden sonra Türk Lirası ile satış yapıyor. Bunun sürdürülebilir bir tarafı yok. Ayrıca sektörün devletten KDV alacağı var. Bunun da bir an önce ödenmesi mahsuplaştırılması gerekiyor” dedi.
Eylül ayı itibariyle traktör satışlarında yüzde 63 daralma yaşandığını belirten İleri “Tarım makina ve ekipmanla ilgili son veriler Ağustos ayına ait. Ağustos’ta yüzde 41 daralma görülüyor. Tarım alet ve ekipman sektörünü ayakta tutan sektörlerin başında şekerpancarı, hububat ve diğer sektörler. Son verilere baktığımızda buğday, arpa ekimi yapılması gerekiyor. Fakat çiftçi ya üretim yapmıyor veya üretim yapanlar da girdi alımını ciddi olarak düşürdü. Yüksek girdi fiyatları nedeniyle pancar üretiminde de bir kaçış var. Bütün bunlar makina ve ekipman alımını azaltıyor. Sektör şu anda büyük bir durgunluk içinde” dedi.
Sektörü ihracat ayakta tutuyor
İhracatın sektörü ayakta tuttuğuna dikkat çeken Selami İleri “İhracata çalışan imalatçılar bu dönemde adeta rekor kırdı. Fakat, ihracat ile ilgili de özellikle para tahsilatı ve benzer sıkıntılar var. Biz yetkililerle görüşerek ülkeler arasında yapılacak anlaşmalarla mal takasını önerdik. Özellikle Türk Cumhuriyetleri bu konuda çok istekli. Yani biz size pamuk verelim karşılığında makina alalım diyorlar.İkili anlaşmalarla bu sağlanırsa sektör için bir çıkış yolu olabilir. Böylece dolar kullanımı da azalır. Mal takası konusunda devlet öncülük yaparsa sadece bizim sektöre değil bir çok sektöre katkısı olacaktır” bilgisini verdi.
Kredi ve desteklerde iyileşme yapılmalı
Ziraat Bankası’nın 25 bin liraya kadar yüzde 75 faiz indirimli küçük ekipman kredisi verdiğini vurgulayan Selami İleri, bu kredinin limitinin artırılması, dosya masrafl arının devlet tarafından karşılanması ve yüzde 100 düşük faizli olarak verilmesinin sektörde satışları artırabileceğini ifade etti. Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği Genel Sekreteri Selami İleri, tarım sektöründe desteklerin küçük üreticiye de büyük üreticiye de aynı oranda verildiğini hatırlatarak desteklerin de ölçeğe göre verilmesini önerdi. Traktör, makina ve ekipman parkının çok eskidiğini vurgulayan Selami İleri, eski ama kullanılabilir makina ve ekipmanların elden geçirilerek üçüncü dünya ülkelerine hibe edilmesinin de sektörde bir yenilemeye ve hareketliliğe neden olacağını söyledi.
Cari açığı kapatan sektör olmak istiyor
Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Önal, yerli makina üreterek bugüne kadar olduğu gibi cari açığı kapatan sekör olmak istediklerini belirterek şu bilgileri verdi: “Tarım makine ve ekipman üretimi yapanlar, yazlık, gayrimenkul veya başka alanlara yatırım yapmıyor. Kendi sektörüne imalata, üretime yatırım yapıyor. Yatırım yapan ve istihdam yaratan bu sektöre devletimizin de destek olmasını bekliyoruz. Şu anda sektörde ciddi bir daralma ve durgunluk var. Bunu atlatmamız gerekiyor. Yoksa hiç beklemediğimiz büyük sıkıntılar olabilir. O zaman bizim ürettiğimiz makinalar ithal edilir. Biz ithalat değil ihracat yapmak istiyoruz. Zaten ihracatta çok iyi durumdayız. Bakın devletin verdiği fuar desteği ve teşviklerle ülkemizi ürettiğimiz ürünleri tanıtıyor ve sonuçlarını da alıyoruz. Ben firma olarak Avustralya yakınlarında Yeni Kalendonya’ya, Küba’ya, Uruguay’a makina ihraç ediyorum. Bu şekilde çalışan çok imalatçı var. Bu sektöre verilecek desteklerle biz bu ihracatı artırır ve yaşanan durgunluğu aşarız.”