Tarımda girdi fiyatları artışı enflasyonu tırmandırıyor

Hükümetin 2009 yılı enflasyon hedefi yüzde 5.3 idi. İlk 3 ayda TÜFE artışı yüzde 3.93 oldu.

TÜFE beklenenden hızlı tırmanıyor.

Neden? TÜFE neden tırmanışa geçer?

(1) Halkın parası boldur. Üretim azdır. Perakendeci maliyetin üzerine farkı bindirir.

(2) Üreticinin maliyeti artmıştır. İstediği kadar satamamasına rağmen mecburiyetten fiyatı artırır.

Sanayide fazla kapasite var. Sanayici malını satamıyor. ÜFE (Üretici Fiyatları Endeksi) imalat sanayiinde yıllık fiyat artışının yüzde 7.32 olduğunu gösteriyor.

Buna karşılık tarım ürünlerinde yıllık fiyat artışı yüzde 22.72 oranında.

Neden böyle?

(1) Tarımda üretim yetersiz.

(2) Tarım girdileri, mazot, gübre, tohumluk fiyatları bir yılda büyük ölçüde arttı.

Enflasyon zinciri şöyle işliyor:

(1) Önce tarım girdileri artrıyor.

(2) Sonra tarım ürünlerinin toptan fiyatları yükseliyor.

(3) En sonunda TÜFE'de gıda fiyatları artıyor.

(4) Enflasyon beklenenin üzerine çıkıyor.

Bu tabloda dikkat çeken 2 nokta var:

(1 ) Halkın geliri artmadığı halde TÜFE (enflasyon) yükseldiği için halk harcadığı para karşılığı daha az mal ve hizmet alabiliyor.

(2) Yanlış tarım politikaları nedeniyle tarımda üretim artırılamıyor, maliyetler yükseliyor. Yükselen tarım ürünleri fiyatları üreticinin cebine girmiyor.

Bu tablo kısa sürede nasıl değiştirilebilir?

(1) Önümüzdeki dönemde sanayi girdilerinde de artışlar görülecek. Dünya fiyatlarındaki artışı sanayici fiyata yansıtmak zorunda kalacak.

(2) Tarım ürünü bu yıl bollaşacak ama, ürün bolluğu fiyata yansıyamayacak. Çünkü girdi fiyatlarındaki artış tarım tüketici fiyatlarının artmasına neden olacak.

Gerçekçi olalım. Bu tabloyu değiştirmek kolay değil. Bu tabloyu gerçekleştirmek kolay olmadığına göre yıl enflasyonunu yüzde 10 dolayında tutmak başarı sayılacaktır.

Bu yıl çok kişinin özellikle memur ve emeklilerin ve de işcilerin gelir artışı enflasyonun altında kalacağından, halk ( genelinde ) enflasyondan bolca yakınacaktır.