Tarım hibelerinde sahtekarlık...

Tarımsal üretim yapan çiftçiler veya bu alana yatırım yapmak isteyen girişimciler için devletin verdiği destek, hibe ve krediler çok önemlidir. 

Sektör dışından yatırımcıların, girişimcilerin tarıma yönelmesi ile bu alandaki finansman ihtiyacı arttı. Bankalar tarıma 2015 verileriyle 50 milyar liranın üzerinde kredi veriyor. Devlet, 10 milyar lira karşılıksız destek sağlıyor. Avrupa Birliği kaynaklı Kırsal Kalkınma Hibe Destek Programı (IPARD), Tarım Bakanlığı’nın Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere yönelik hibe destekleri, TÜBİTAK’ın sağladığı teşvikler ve buna benzer birçok hibe ve destek programı var. 

Bu kadar çok destek ve hibe olunca sahtekarlar durumdan vazife çıkarıp, çiftçileri, girişimcileri dolandırıyor. 

Devletin verdiği hibe (karşılıksız) kredilerini kendisine malzeme yapan sahtekarlar çiftçileri, yatırımcıları dolandırmak için çeşitli yöntemler kullanıyor. 

En çok kullanılan yöntem, telefonla dolandırıcılık. Çiftçileri telefonla arayarak “size karşılıksız hibe kredisi çıkaracağız” denilerek bir hesap numarası veriliyor. Çiftçinin o hesaba 500 lira veya 1000 lira yatırması isteniyor. Çiftçi 20-30 bin lira karşılıksız hibe alacağını düşünerek istenen parayı yatırıyor. Sonra aranan telefona ulaşmak istediğinde dolandırıldığını öğreniyor. 

Bir başka yöntem, danışmanlık şirketinin temsilcisi olarak kendisini tanıtarak köydeki çiftçilere devletten veya Avrupa Birliği’nden hibe kredisi çıkarma taahhüdü ile çiftçileri dolandırıyorlar. Köye giden dolandırıcılar, karşılıksız hibe desteği çıkarmak için proje hazırladıklarını söyleyerek gerekli evrakları sıralıyorlar. “Bu belgeleri hazırlayın biz proje hazırlayarak size karşılıksız kredi çıkaracağız” diyorlar. Proje hazırlamak için bir ön ödeme istiyorlar. Bu genellikle bir kaç bin lira oluyor. Çiftçi karşılıksız para alırım umuduyla ön ödemeyi yapıyor, evrakları hazırlıyor. Fakat, gelen giden olmayınca dolandırıldığını öğreniyor. 

Bazıları ise hiç çekinmeden, devlet kurumlarının adını kullanarak çiftçileri dolandırıyor. Avrupa Birliği destekli IPARD hibe desteğini veren Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu adı en çok kullanılanlardan. Kurum yetkilileri de bu durumdan şikayetçi. 

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu internet sayfasında yayınladığı duyuru ile girişimcileri uyardı. 

Duyuruda şöyle deniliyor: “Bazı kişi ve işletmelerden Kurumumuz adı kullanılarak hibe desteği vaadiyle belli miktarlarda para talep edilerek dolandırıcılık teşebbüsünde bulunulduğu öğrenilmiştir. 

Son dönemlerde bazı işyerlerine telefonla ulaşan art niyetli kişi ya da kişilerin, “Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’ndan hibe kazandınız. Hibe ile ilgili evrakları kurye ile gönderiyoruz. Evrakları doldurup imzalayın. İşlemlerinizin başlatılması için kuryeye 490 TL ödeme yapmanız gerekiyor” diyerek işletmelerden para talep ettikleri belirlenmiştir. 

Kurum uzmanlarımız tarafından hibe programları yayınlandığında tüm bilgilendirmeler ücretsiz yapılmakta, gerekli dokümanlar üzerinde herhangi bir ücret talep etmeksizin kişi ya da işletme ile koordineli bir şekilde çalışılmaktadır. 

Bu tür bir uygulama ile karşılaşan kişi ya da işletmelerin zaman kaybetmeden emniyet güçlerini bilgilendirmeleri gerektiği ilanen duyurulur.” 

Yaygınlaşan dolandırıcılık, hibe ve proje konusunda yasal çalışan ve girişimcilere gerçekten destek olan danışmanlık firmalarının da prestijini olumsuz etkiliyor. Danışmanlık firmalarının temsilcileri, kendilerine de zaman zaman “dolandırıcı” gözüyle bakıldığını belirterek, dolandırıcılığın önlenmesi için devlet kurumlarının daha çok çaba göstermesini ve danışmanlık şirketlerinin kurulmasına belli kriterler getirilmesini istiyor. 

Verilen destek ve hibelerde yeterli denetim yapılmaması, en basit bir destek veya hibe için proje istemesi dolandırıcılara zemin hazırlayabiliyor. Yeni çıkarılan genç çiftçilere 30 bin liraya kadar destek için çiftçilerden proje istenmesi buna örnek gösteriliyor. Genç çiftçilere verilecek hibe desteği ile ilgili Bakanlar Kurulu Kararı’na ilişkin uygulama tebliği henüz yayınlanmadı. Ancak, karardan anlaşılıyor ki, 18-40 yaş arası kırsalda yaşayan birisi genç çiftçi kredisi almak için proje hazırlaması gerekiyor. Hazırlanan her projeye belli bir para ödeniyor. Dolayısıyla bir ilde 200 kişi proje hazırlayıp başvurduğunda sadece 20-30 kişiye kredi verildiğinde diğerleri proje hazırlanmasına para ödemekle kalıyor. Çiftçiye destek verelim derken proje firmalarına para kazandırılıyor. Bu tür kredi ve desteklerde bürokrasinin azaltılarak, gerçekten kredi alabilecek ve bunu kullanabileceklerin belirlenip ondan sonra proje hazırlanması daha uygun olacaktır. 

Özetle, medyada çok sık yer aldığı gibi ünlü hukukçuları, profesörleri, uzmanları,sade vatandaşları, yoksul zengin demeden dolandıran çetelerden sonra, kırsalda da çiftçileri, yatırımcıları dolandıran çeteler var. Bu çetelerin de mutlaka açığa çıkarılması ve cezalandırılması gerekir.