Tarım destekleri resmen açıklandı

Çiftçilerin uzun zamandan beri beklediği 2017 tarım destekleri nihayet resmi olarak açıklandı. Birçok üründe hasat biterken açıklanan desteklerin ödemesi 2018'de yapılacak. 2017 ürünü tarımsal destekleme bütçesi 12.8 milyar lira olarak belirlenmişti.

Gazeteniz DÜNYA'nın 5 Haziran'da manşetten açıkladığı 2017 tarım destekleri "2017 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı" olarak 18 Ağustos 2017 tarihli Resmi Gazete'nin Mükerrer sayısında yayınlanarak yürürlüğe girdi. Çiftçi tohumu tarlaya ekmeden destekler açıklanacak açıklamalarına rağmen ilk kez birçok üründe hasat bittikten sonra destekler açıklanmış oldu.

Resmi Gazete'de yayınlanan kararnameye göre, 2017 tarım destekleri bitkisel üretimde havzaya göre, hayvancılıkta ise bölgesel bazda farklılaştırılarak ödeme yapılacak.

Mazotta destek arttı gübrede sabitlendi

Başbakan Binali Yıldırım'ın "mazot desteğinin yarısı bizden" açıklaması doğrultusunda mazot desteği artırılırken gübre desteği dekar başına 4 lira olarak sabitlendi. Mazotta en yüksek destek pamuk ve çeltik üreticilerine yapılacak. Pamuk ve çeltikte çiftçilere dekar başına 36 lira mazot ve dekar başına 4 lira gübre desteği ile toplam 40 lira destek ödenecek. Ayçiçeği, soya, dane mısır ve patates için çiftçilere dekar başına 17 lira mazot ve 4 lira gübre desteği ödemesi yapılacak. Buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale üretenlere dekar başına 13 lira mazot,4 lira gübre olmak üzere 17 lira destek verilecek. Aspir, nohut, mercimek ve kuru fasulyede dekar başına 11 lira mazot 4 lira gübre, fındık, yem bitkileri, çay, soğan, kanola ve havza modeli kapsamındaki 21 ürünün dışındaki diğer ürünlere ise dekar başına 9 lira mazot 4 lira gübre olmak üzere 13 lira ödeme yapılacak. Tarlasını ekmeyip nadasa bırakanlara ise dekar başına 5 lira mazot desteği ödenecek. Toprak analiz desteği ise asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde her 50 dekar araziye kadar bir toprak analizi için Toprak Analiz Laboratuvarlarına 40 lira ödeme yapılacak.

Alan bazlı destekler kapsamında fındık üreticilerine yapılan alan bazlık destek geçen yıl olduğu gibi 2017 üretim yılı için dekar başına 170 lira ödeme yapılacak.

Prim desteğinde 6 kuruşluk artış

Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında fark ödemesi(prim) yapılan 17 üründen 15'inde destek miktarı geçen yılla aynı kalırken, sadece pamukta 5 kuruş, mısırda ise 1 kuruşluk artış sağlandı. Pamuk primi kilogram başına 75 kuruştan 80 kuruşa, dane mısırın destekleme primi ise, 2 kuruştan 3 kuruşa çıkarıldı. Yağlık ayçiçeği desteği kilogram başına geçen yıl olduğu gibi 40 kuruş, soya fasulyesine 60, kanolaya 50, aspire 55, buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikaleye 5, çeltikte 10, kuru fasulye, nohut, mercimeğe 30, çaya 13 ve zeytinyağına da kilogram başına 80 kuruş destekleme primi ödenecek.

Besi hayvanına destek yok

Bakanlar Kurulu Kararı olarak Resmi Gazete'de yayınlanan 2017 Yılı Tarım Destekleri Kararnamesi'nde geçen yıl hayvan başına 200 lira ödenen besi hayvancılığı desteği yer almadı. Geçen yıl programlı aşıları tamamlanmak kaydıyla 4 ay ve üzeri buzağılara ve malaklara 350 lira destek verilirken. Bu yıl buzağılara 350 lira destek verilecek. Fakat malak desteği 150 lira olarak uygulanacak. Malak başına 200 lira düşüş olacak. Soy kütüğüne kayıtlı buzağılara 500 lira, soy kütüğüne kayıtlı malaklara 400 lira, yurt içinde üretilen ve döl kontrolü kapsamında testlerini tamamlamış boğaların buzağıları ile Bakanlıktan izinli olarak üretilen embriyolardan doğan buzağılara ilave 50 lira ödenecek. Anaç mandalara 250 lira, soy kütüğüne kayıtlı anaç mandalara 400 lira, Bakanlıkça Yetiştirici Bölgesi olarak belirlenen Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Iğdır, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Malatya. Muş, Ordu, Rize, Samsun, Sivas, Şırnak, Tokat, Trabzon, Tunceli, Van, Yozgat'taki yetiştiricilere buzağı ve malak başına 200 ilave destek ödenecek. Bu illerde buzağı başına 750 lira destek verilecek.

Hastalıktan ari işletme desteği yüzde 100 arttı

Hastalıklardan ari işletmeler için sağlık sertifikasına sahip süt sığırı işletmelerinde bulunan damızlık boğalar dışındaki 6 ayın üzerindeki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan sahiplerine geçen yıl 200 lira olan hayvan başına destek yüzde 100 artışla 400 liraya yükseltildi. Bu kapsamda 500 başa kadar tam destek verilirken,501 baş ve üzeri hayvan sayıları için desteğin yüzde 50'si ödenecek. Onaylı Süt Çiftliği Sertifikasına sahip işletmelere hayvan başına ilave 70 lira destek ödenecek. Bu ilave destek geçen yıl 60 liraydı.

Düve alım desteği

Bakanlıkça "Yetiştirici Bölgesi" olarak belirlenen illerde ve Bakanlıkça belirlenecek (mera, iklim yapısı, yetiştirici kültürü ve bölge yetiştiriciliğine uygun ırklarla yapılacak) diğer illerde 200 başa kadar düve alımına. Bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 30’u kadar destekleme ödemesi yapılacak.

Süt desteği bakanlıkça belirlenecek

İnek, koyun, keçi ve manda yetiştiriciliği yaparak çiğ süt üretenlere yapılacak destekleme primi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından belirlenecek. Yine, ürettiği çiğ sütü üretici örgütleri aracılığıyla süt tozu üretiminde değerlendiren yetiştiriciler de desteklemeden yararlandırılacak. Süt kalitesinin desteklenmesi amacıyla süt içeriğinin tespiti analizine bakanlıkça belirlenecek birim ve faaliyet üzerinden ödeme yapılacak. Et ve Süt Kurumu sütte regülasyon görevini sürdürecek.

Yem desteklerinde değişiklikler var

Hayvancılıkla ilgili desteklerde en önemli değişiklikler yemde yapıldı. Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline göre, yem bitkileri desteğinde. Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı arazileri üzerinde; kaba yem üretmek amacıyla yem bitkileri ekilişi yapan üreticilere; çok yıllık yem bitkilerinden yapay çayır mera ve yonca için 4 yıl. korunga için 3 yıl süreyle, tek yıllık yem bitkileri ekilişlerinde ise üretim yaptıkları yıl için, ürünü hasat etmeleri kaydıyla dekar başına destekleme ödemesi yapılacak. Buna göre, geçen yıl dekara yıllık 40 lira olan kuru yonca desteği 2017'de 35 liraya düşürülüyor. Sulu yonca için geçen yıl olduğu gibi dekara 60 lira destek verilirken korunga için geçen yıl dekara 45 lira olan destek te 60 liraya çıkarıldı. Tek yıllık yem bitkileri, silajlık tek yıllıklar ve silajlık kuru mısıra bu yıl dekar başına 40 lira destek sağlanacak. Geçen yıl, silajlık tek yıllıklara dekar başına 55 lira, silajlık kuru mısıra ise 45 lira destek verilmişti. Yapay çayır ve mera için ise geçen yıl dekara 150 lira olan destek 2017 yılı için 60 liraya düşürüldü. Silajlık sulu mısırda ise destek değişmedi, dekara 90 lira verilecek. Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğu Bakanlıkça tespit edilen havzalarda sulu tarım parsellerinde 2017 yılında ekilen fiğ, macar fiği, burçak ve mürdümük için yem bitkisi desteğine ilave yüzde 50 fazla destek ödenecek.

Koyun-keçi ve çoban desteği artmadı

Damızlık koyun keçi yetiştiriciliği yapan ve yetiştirici birliklerine üye olan ve hayvanları bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı olan yetiştiricilere anaç hayvan başına 25 lira destek verilecek. Mardin, Siirt ve Şırnak'ta anaç tiftik keçilerine ilave 20 lira ödeme yapılacak. Tiftik keçisi yetiştiriciliğini desteklemek amacıyla tiftik üreten ve bunu Tiftik Birlik'e satanlara kilogram başına 27 lira destek ödenecek. Çoban istihdamı kapsamında 250 küçükbaş ve üzeri anaç hayvan varlığına sahip işletmelere yılda bir kez 5 bin lira destek ödemesi yapılacak.

Organik tarım ve iyi tarım destekleri

2017 üretim yılı tarım destekleri kapsamında organik, iyi tarım, tohumculuk, fide, fidan, desteklerinde 2016 yılına göre ciddi bir değişiklik yapılmadı. İyi tarım uygulamaları desteğinde alınan sertifikaya göre destek verilecek. Bireysel sertifika alan üreticilere daha yüksek, grup olarak sertifika alanlara daha düşük oranda destek ödemesi yapılacak.