Tarihini bilmediğimiz resesyon

Geçen haftadan devam ediyorum. Bir sonraki resesyonun ne zaman olacağını elbette bilemiyoruz. Hatırlarsanız 2015 yılında ABD'de 7 yılda bir kriz oluyor 2001-2008 yani bu kez de 2015 “efsanesi” vardı. Borsa döngüleri ve ekonomik konjonktürler bu kadar basit bir dinamiğe sahip olsa zaten var olmaları mümkün olmazdı. Pratikte resesyon alarmı olarak kullandığım 2 gösterge bulunuyor: 1- Getiri eğrisi 2- İşsizlik oranındaki değişimler.  

Bunlara ek olarak yatırımcı psikolojisindeki aşırı pozitiflik. Ki şayet piyasa değeri anlamlı olsa Bitcoin'de yaşananları net bir sinyal olarak kabul ederdim. Şu anda işsizlik oranında bir tehlike sinyali söz konusu değil. Ancak getiri eğrisinin temsilcisi olarak değerlendirebileceğimiz 10 ve 2 yıllık getiriler arasındaki farkı sene başında oranla hızla daralıyor. Yani bir yataylaşma söz konusu. Farkın artıdan eksiye geçtiği pek çok vakayı resesyon takip eder. Ancak şu anda bu konuda aşırı telaşlanmak için erken. Nitekim FED'in varlık alımları nasıl ki getiriler üzerinde etkili olmuştu bilançosunu küçültme kararı da etkili olacaktır.

Petrol fiyatlarında yaşanan gerilemeler ve bunun enflasyon beklentileri üzerine etkisi ile Çin'in yeniden ABD tahvillerinde alıma başlaması özellikle uzun vadeli getirilerin gerilemesine neden oluyor. Bu sırada gelen faiz artışları da kısa vadeli getirileri yükseltiyor. Bu gelişmeler şimdilik ABD ekonomisinin kaldırabileceği gelişmeler. Ancak FED'in aşırı sıkılaştırması resesyonun tetikleyicisi olablir. 

Peki zamanlamasını bilmediğimiz ancak niteliğinden belli ölçüde haberdar olduğumuz bir sonraki global resesyondan nasıl korunabilir?

1-Altın:Kamu borçlanma senetlerinde sorun yaşandığında kimsenin yükümlülüğünü temsil etmediğinden öne çıkacaktır.

2-Dolar: Muhtemelen yeniden bir likidite krizi ve temelinde de Euro krizi yaşanacağından finansal sistemin temel parası dolar belli oranda tutulmalı.

3-Dijital paralar. İster 1929 krizi ister Yunanistan veya G. Kıbrıs krizleri olsun büyük krizlerde ortak nokta “bank tatilleridir” . Dijital para bankacılık sistemini by-pass ettiği için bir sonraki resesyonda 2008'de görmediğimiz bir tepki göreceğiz.

4- Temettü hisseleri :1929 krizinde hisseler ortalama yüzde 80 gerilerken temettü oranları “sadece yüzde 11" geriledi. Prof. Shiller'in çalışmasına göre temettü volatilite hissi volatilitesinin 15yüzde si civarında.

5- Genel olarak herkes aşırı veya popülist sağın yükselişine dikkat çekerken ben Sanders, Corbyn, Syriza, Podemos'a bakarak bir sonraki krizde çok ciddi bir vergi artışı yaşanacağını düşünüyorum. Emlak bu konuda en savunmasız menkul olacaktır. Tüm yıl boyunca ekonomi, borsa vs. konuştuktan sonra birkaç gün için bile olsa kendimize dönmemize vesile olacak Ramazan bayramınızı kutlarım.