Tanımadığımız Pankobirlik
Bu hafta farklı bir konuda yazmak, tüm okurlarımızın ülkemizde tarım sektörünün önemli kurumlarından Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği'ni (Pankobirlik) biraz yakından tanımasını istedim.
Hafta başında bir toplantı vesilesiyle Antalya'da, Pankobirlik Genel Müdürü Fahrettin Tan ve Pankobirlik Kooperatif müdürleriyle sohbet ederken anlatılanlarını üzüntü ve sevinçle dinledim. Hem sevindim, hem de ülke olarak pancar üreticilerine ve onların kurmuş olduğu Pankobirlik'e sahip çıkmamış olmamıza üzüldüm.
Pankobirlik'te uzun yıllardır personel müdürlüğü görevini yürüten Sami Doğanlı, kadirşinas dostlarımdandır. Sami Bey'in gönderdiği Pankobirlik dergisinin her sayısını okur ve gelişmeleri ilgiyle takip ederim.
1951 yılında kurulan Adapazarı Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatifini; yine aynı yıl kurulan Eskişehir, Amasya, Turhal, 1952 yılında; Kütahya, Akşehir-Ilgın, Uşak, Alpullu, Konya 1953 yılında; Kayseri, Burdur-Isparta, Balıkesir-Bursa, Erzurum, Erzincan, 1954 yılında, Elazığ, Malatya 1962 yılında; Ankara, 1963 yılında; Kastamonu, 1969 yılında Dinar Kooperatifinin kuruluşları izlemiştir. Kooperatifler 1972 yılında ise 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu gereğince kooperatiflerinin üst kuruluşu olan "PANKOBİRLİK"i kurmuşlardır.
Pankobirlik'in kurulmasıyla kooperatifler yeni bir döneme girmiş, daha sonra yeni şeker fabrikalarının faaliyete geçmelerine paralel olarak da yeni kooperatifler kurulmuş ve bugün itibariyle sayıları 31'e ulaşmıştır.
Burada özellikle dünyanın en modern şeker fabrikasına sahip olan Konya Şeker ve faaliyetlerine yer vermek istiyorum.
19 Eylül 1954 tarihinde üretime başlayan Konya Şeker; Pancar Ekicileri Kooperatifleri ve banka işbirliğiyle kuruldu. Bugün Konya Şeker, Çumra Şeker Entegre Tesisleri ile birlikte günlük 25 bin ton pancar işleme kapasitesine ulaştı. Konya Şeker, rehabilitasyon çalışmaları ile baştan aşağı yenilenirken, büyük bir süratle yeni yatırımlara girişilmiş ve dünyanın en modern, Türkiye'nin en büyük şeker üretim tesisini de bünyesinde bulunduran Çumra Şeker Entegre Tesisleri, 2004 yılında kurulmuştur. Entegre tesisinin sağladığı açılımla, ürün yelpazesini hızla genişleten Konya Şeker; Sıvı Şeker, Biyoetanol, Çikolata, Sert Şekerleme, Şeker Yem, Arı Yemi, Damla Sulama, Buharlı Küspe Kurutma, Tohum İşleme, Danabank, Dondurulmuş Parmak Patates gibi Türkiye'de tarımın, hayvancılığın önünü açacak, enerjide dışa bağımlılığımızı azaltacak birçok öncü projeye ve tesisleriyle 'ilk'lere ve 'en'lere imzasını atmıştır.
Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi, Konya Şeker'in gerçekleştirdiği yenilikçi projelerde yer alarak, Türkiye'de 'ilk'lere ve 'en'lere imza atan, bir sivil kurum olmuştur. Danabank, Panplast Damla Sulama Sistemleri Tesisi, Seydibey Tarım Ürünleri İşleme Entegre Tesisi, Altınekin Tohum Üretim ve İşleme Tesisi gibi projelerde yer alan kooperatifin, Türkiye genelinde 20 değişik kuruluşta iştiraki bulunmaktadır. Bunlardan başlıcaları Konya Şeker, Şeker Süt, Çumpaş AŞ ve Pancar Yem'dir.
Pankobirlik'e ait Konya Şeker Fabrikası'nda,
. Çumra Şeker Entegre Tesisleri
. Şeker Fabrikası
. Sıvı Şeker Tesisi
. Sert Şeker Üretim Tesisleri
. Çikolata Üretim Tesisleri
. Şekerli Mam. Ürt. Tesisleri
. Biyoetanol Tesisleri
. Arı Yemi Şurubu Üretim Tesisi
. Buharlı Küspe Kur. Tesisi
. Fidan Üretim Merkezi
. Seralar
. Damlama Sulama Sistemleri Tesisi
. Hayvan Kreşi
. Şeker Yem
. Şeker Yem Üretim Tesisi,
. Şeker Süt,
. Altınekin Tohum Üretim ve İşleme Tesisleri :
Tarım Ürünleri İşleme Entegre Tesisleri, bünyesinde 4 ayrı fabrikayı bulunduracak. Bu fabrikalar;
1-Dondurulmuş Parmak Patates Fabrikası
2-Patates Cipsi Fabrikası
3-Mısır Cipsi Fabrikası
4-Sebze-Meyve Kurutma Fabrikası
Konya Şeker, dünyanın en modern, Türkiye'nin en büyük, Şeker Üretim Tesisi'ni açarak ülkemizin bu alanda gururu olmuştur.
-Tabana yayılmış sermayenin en güzel örneği,
-Türk çiftçisinin, kendi öz sermeyesi ile yaptığı ilk Şeker Üretim Tesisi,
-Hiç borçsuz, delikli kör kuruş kredi kullanmadan; tüm üniteleri tam otomasyon ile çalışan ilk ve tek Şeker Üretim Tesisi,
-Hammaddesini 20 km'lik yarıçaptan temin eden ilk ve tek tesis,
- Kuru sistemle şeker pancarını işleyen ilk ve tek Şeker Üretim Tesisi.
Dünya'da yaşanan enerji darboğazını gidermek ve azalmakta olan fosil kökenli enerji kaynağına, alternatif enerji üretim kaynakları bulmak zorunlu olmuştur. Konya Şeker, ülkemizde bu ihtiyaca öncülük yaparak, organik ve çevreye ürettiği oksijenle katkı veren pancardan, biyoyakıt üretim tesisi kurmuştur. Ayrıca matbaa ve kimya sanayiinin ihtiyacı olup, döviz ödenerek satın alınan biosolvent üretimini ülkemizde gerçekleştirerek, tüketicilerin hizmetine sunmuştur.
Şüphesiz bu başarıların ardında en büyük pay, Pankobirlik ve Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Recep Konuk'un.
Bize de bu başarıları takdir etmek ve ülkemize bu köşeden duyurmak ve herkesi bu kuruma sahip çıkmaya çağırmak düşüyor.