Tam Gün Yasası'nda neler var
Birkaç haftadan bu yana tam gün yasasını yazmak istiyordum. Gündem yoğun olunca ancak sıra geldi.
Üniversite Ve Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 5947 sayılı Kanun resmi gazetede yayınlandı. Bir çok kesimden haklı-haksız eleştiriler geldi. Konuya ilişkin bazı önemli tespitleri aşağıya aldım.
Döner sermaye artacak
Personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinden personele bir ayda yapılacak ek ödemenin tutarı, ilgili personelin bir ayda alacağı aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme ve her türlü tazminat (makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamının; klinik şefleri ve şef yardımcıları ile uzman tabip kadrosuna atanan profesör ve doçentlerde yüzde 800'ünü, uzman tabip ve tıpta uzmanlık mevzuatında belirtilen dallarda bu mevzuat hükümlerine göre uzman olanlar ile uzman diş tabiplerinde yüzde 700'ünü, pratisyen tabip ve diş tabiplerinde yüzde 500'ünü, idari sağlık müdür yardımcısı, hastane müdürü ve eczacılarda yüzde 250'sini, başhemşirelerde yüzde 200'ünü, diğer personelde ise yüzde 150'sini geçemez. İşin ve hizmetin özelliği dikkate alınarak yoğun bakım, doğumhane, yeni doğan, süt çocuğu, yanık, diyaliz, ameliyathane, enfeksiyon, özel bakım gerektiren ruh sağlığı, organ ve doku nakli, acil servis ve benzeri sağlık hizmetlerinde çalışan personel için yüzde 150 oranı, yüzde 200 olarak uygulanacak.
Her zaman olduğu gibi, burada da sağlık memuru, ebe, hemşire gibi diğer sağlık çalışanları ihmal edildi. Sağlık sisteminin yükünü çeken sağlık memuru, ebe ve hemşirelerin de döner sermayeden daha yüksek oranda yararlandırılması gerekirdi.
Başka yerde çalışmak yasak
Tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar, aşağıdaki bentlerden yalnızca birindeki sağlık kurum ve kuruluşlarında mesleklerini icra edebilecek:
a) Kamu kurum ve kuruluşları.
b) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan vakıf üniversiteleri.
c) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan vakıf üniversiteleri, serbest meslek icrası.
Üniversite öğretim elemanları da, 2547 sayılı Kanun ile diğer kanunlarda belirlenen görevler ve telif hakları hariç olmak üzere, yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde ücretli veya ücretsiz, resmi veya özel başka herhangi bir iş göremezler, ek görev alamazlar, serbest meslek icra edemeyecek.
Üniversite hocalarına istifa sürprizi
2547 sayılı Kanun'a eklenen geçici 57. madde ile, "Geçici Madde 57- Bu maddenin yayımlandığı tarihte kısmî statüde görev yapmakta olan öğretim üyelerinden, kanunun yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde talepte bulunanlar devamlı statüye geçirilir. Bu süre içerisinde talepte bulunmayanlar istifa etmiş sayılır" hükmü getirildi.
Mesleki mali sorumluluk sigortası yaptırılacak
Kamu sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar, tıbbi kötü uygulama nedeniyle kendilerinden talep edilebilecek zararlar ile kurumlarınca kendilerine yapılacak rüculara karşı Mesleki Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmak zorunda. Bu sigorta priminin yarısı kendileri tarafından, diğer yarısı döner sermayesi bulunan kurumlarda döner sermayeden, döner sermayesi bulunmayan kurumlarda kurum bütçelerinden ödenecek.
Radyasyona maruz kalanlar 35 saat çalışacak
İyonlaştırıcı radyasyonla teşhis, tedavi veya araştırmanın yapıldığı yerler ile bu iş veya işlemlerde çalışan personelin günlük 5 saat olan çalışma süresi arttırılarak haftalık çalışma süresi 35 saate çıkartılmıştır.
İşyeri hekimi bulunması zorlaşacak
Tam gün yasası çerçevesinde halen görev yapan işyeri hekimlerinin büyük bir kısmı işyeri hekimliğini bırakacak. Bu da özellikle ağır ve tehlikeli işler yapan işletmelerde işyeri hekimi çalıştırılmasında sorunlara yol açacak.
Mahalli idareler ile kurum tabipliklerinde çalışan ve döner sermaye ek ödemesi almayan tabipler yönünden herhangi bir ek ödeme, tazminat ya da döner sermaye gelirlerinden ek ödeme yapılması düzenlenmemiş olup kamu görevlerinin dışında yalnızca işyeri hekimliği yapabilmelerine yönelik düzenleme yapılmıştır. Bu son derece yanlış bir kararadır. İşyeri hekimlerinin ikinci görev olarak kabul edilmemesi gerekir.
Doktorların ilave prim ödenerek emekli maaşlarının arttırılması
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na Ek Madde 3 eklenmiştir.
Maddenin kapsamı Sağlık Bakanlığı'nda döner sermayesi bulunan sağlık kuruluşlarında çalışan hekim ve diş hekimleri ile sınırlı olup buna göre peşin döner sermaye ödemesi almaya başlayacak hekimlerden sabit döner sermaye brüt tutarının %20'si oranında prim kesintisi yapılacaktır.
Primin işveren hissesini de hekimler ödemekle yükümlü tutulmuştur. Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası için bu madde hükümlerine göre sigorta primi ödenen süreler, prim ödeme gün sayısı, sigortalılık süresi ve prime esas kazanç hesabına dahil edilemez. Ödenen prim tutarları ve bildirilen kazanç tutarları ise emekli ikramiyesi, iş sonu tazminatı ve kıdem tazminatı da dahil olmak üzere bu maddede belirtilmeyen herhangi bir hakkın elde edilmesinde veya hesabında dikkate alınmaz.