Tahterevalli!
İHRACAT SOHBETLERİ / Şefik Ergönül [email protected] Çocukların vazgeçilmez oyuncağı tahterevalli! Keyifle inip çıkarız birer ucunda... Türk Dil Kurumu'nun sitesine baktığımızda "İki ucuna birer kişi oturup karşılıklı olarak havada yükselip inerek eğlenmeyi sağlayan, ortasından bir yere dayalı tahta veya metal araç" diye açıklamasını görüyoruz. Biz ihracatçıların tahterevallisi nedir sizce? Çok fazla beklemeye gerek duymadan vereceğinize emin olduğum cevabı hemen belirtmek istiyorum. Bir zamanların sönmüş balonu olan "Kurlar" bizim tahterevallimiz oldu. İyi de bizim tahterevallimiz ne kadar keyif verici, ne kadar eğlenceli? Hep tartıştığımız ve şikâyet ettiğimiz düşük kurlar çıktı nihayet. İyi de niye yine şikâyet ediyoruz? Tahterevalli oyun ve eğlence aracı olarak çok güzel ancak, öteki uçtakinin sizi birdenbire yere vurmasının verdiği rahatsızlık da pek yadsınacak bir konu değil. Sarsıntının şiddetinden duyduğumuz fiziksel rahatsızlık bir kenara, başımızın şiddetle ağrıması da işin cabası. Eğer karşımızdakinin bu oyunu yapabileceğini tahmin etmiyorsak, yere yuvarlanmak da kaçınılmaz olur. Euro kurunu ele alacak olursak YTL karşısında 1,70'lerden 2,00'lara varan kurlar biz ihracatçıları umutla kımıldatmıştı. Sonra ne oldu peki? Bu satırların yazıldığı sıralarda, hoplaya zıplaya çıktığı yerlerden 1,90'lara geri dönmüştü de orada ne kadar tutunacaktı? Başka bir deyişle biz ihracatçıların tahterevallisinde karşımızda oturan(lar) bizleri yerlere vurmaktan zerrece tereddüt etmemişlerdi. Döviz ile alacakları olan bir ihracatçıysanız keyifler yerinde. Tahsilatı hızlandırıp kur farklarından faydalanmak çok güzel. Aracı ihracatçı iseniz ve alış günü YTL kurları üzerinden mal alıp ihraç ediyorsanız yandı paralar. Aldığınızda YTL/Euro 2,00 ancak öte paranız geldiğinde YTL/Euro 1,90. Bozdur, bozdur harca ve hayrını gör. Daha kâğıt üzerinde %5 kayıpla hesaplar açılıyor. Yaptığınız işe göre kâr marjınız o kadar bile olmayabilir. O zaman da zararla kapatacağız dosyayı. Öte yandan bu tahterevallinin öteki ucuna oturmuş sorumlular ne yapıyor? Bu soruma cevap verip siyasete girmek istemiyorum. Ancak sonunda tepe sersemi olduğumuz da bir gerçek. Bu satırlarda sürekli neler yapılması gerekli olduğu konularını, ihracat hayatımızdan gerçek örnekleri vererek vurgulamaya çalışıyorum. Satırlarımın arasında da sürdürülebilir ihracatın hedeflenmesi ve çabalarımızın da bunu sağlayabilecek yeterlilikleri elde etme yönünde olması gerektiğini tekrarlıyorum. Ancak bunların hepsi işletme ölçeğindeki öneriler ve tedbirler. Genel ekonomi açısından bireysel olarak yapabileceklerimiz oldukça kısıtlı. Siz okurlarımdan zaman, zaman gelen mesajlarda da kurların düşüklüğü sorunu gündeme getiriliyor. Bunlara da, öz kaynaklarımızı daha verimli kullanarak maliyet düşürmeye çalışmamızı, fiyat belirleme kriterlerini uluslararası verilere dayandırmamızı, müşterilerle mutlaka anlaşma yaparak fiyat düzeltmelerini belirli kriterlere dayandırmamızı önererek cevap veriyoruz. İyi de müşterim bu gün beni aradı; "Şefik Bey YTL/Euro 2,00 olmuş fiyatları ne zaman iyileştireceğiz" diye soruyor, ona ne cevap vereceğim? Ben de ona "YTL/Euro bugün 1,90 olmuş görmediniz mi" diye cevap verdim. Daha önce önerdiğim yukarı doğru fiyat ayarlamasını hatırlatarak, bu sarsıntının durulmasından sonra görüşmelere başlayabileceğimizi söyledim. Özetle bu tür tahterevallilere bindirildiğimiz sıralarda, birilerinin bizleri yere çakmak için hazır beklediğini hep aklımızda tutarak, tahterevalliden inebilene kadar bizi emniyete alan kurlar üzerinden hareket etmekte fayda görüyorum.