Sürekli ek vergiler geliyor

Eşyanın yurda girişinde alınacak gümrük vergisi oranları, Bakanlar Kurulu tarafından İthalat Rejim Kararı ile belirleniyor. İthalatçı ona göre pozisyon alıyor ama sürekli ilave vergiler geliyor. 

Gümrük Giriş Tarife Cetveli’nin mali ve koruyucu etkisini memleket ekonomisine en uygun nitelikte tutmak amacıyla vergi oranları belirleniyor. İthalat Rejim Kararları da buna göre dizayn ediliyor. Bu arada Dünya Ticaret Örgütü ve Dünya Gümrük Örgütü kurallarına da uyulmaya çalışılıyor. 

Gelin görün ki, içerideki sanayiciyi korumak amacıyla çeşitli tedbirler alınıyor. Tarife dışı engeller getirilebildiği gibi ek mali yükümlülükler de getirilebiliyor. Böylece ithalat pahalılaştırılabiliyor. Cari açığın küçültülmesine etkisi yadsınamaz ama ihracatın büyümesi önündeki engellerin kaldırılması da gerekiyor. 

474 sayılı Giriş Gümrük Tarife Cetveli Hakkında Kanun’a dayanarak alınmakta olan ilave gümrük vergisi, gümrük idarelerince, ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil olunuyor. Genel bütçeye irat kaydediliyor. 

Son dönemde, mensucat ve konfeksiyon ürünlerine ilave gümrük vergisi uygulanması kararlaştırılmış bulunuyor. 

Keza; ayakkbılar için de aynı düzenleme yaplıdı. 2015 yılı itibari ile 57., 58., 82., 85. ve 94. fasıl kapsamı nihai tüketime hazır eşyalarda ilave gümrük vergisi düzenlemelerinin de devam etmekte olduğu anlaşılıyor. 
Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi Abdullah Özgür’ün de belirttiği gibi ilave gümrük vergisine konu eşyanın sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan ithalat vergileri ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken ithalat vergileri arasındaki fark oluştuğu takdirde ithalat vergilerinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınması da gerekiyor. 

Keza; ilave gümrük vergisi uygulamalarında eşyanın menşeinin doğru beyan edilmesinden ithalatçının sorumlu tutuluyor. Esasen, ilave gümrük vergisi konulurken, yurtiçindeki üreticilerin durumu dikkate alınmakla birlikte, uygulamaya konu edilen eşyanın üretildiği ülke de dikkate alınıyor. Bu durumda ülkeler arasanıdaki anlaşma hükümleri de gündeme geliyor. Özellikle Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) böyle bir uygulama bakımından önem taşıyor. 

Aslında hassas bir denge söz konusu, uluslararası ticaret kuralları ve taraf olduğumuz anlaşmalar ile yurtiçi üretim ve ihracatta kullanılan ithal girdilerin gözönünde bulundurulması gerekiyor.