Sürdürülebilir kent yaşamı için görev zamanı
Dünya nüfusunun yarısı şehirlerde yaşıyor ve bu sayının daha da artacağı tahmin ediliyor. Yoksulluk, iklim değişikliği, sağlık ve eğitim ile bağlantılı sorunlara şehirlerde çare bulunması gerekiyor.
Bu nedenle, sürdürülebilir kalkınma için Bilrleşmiş Milletler’in belirlediği 17 küresel amaçtan biri de “Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar” “Amaç 11 Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar” şehirlerin herkes için güvenli olması, sürdürülebilir yaşam koşulları ve dayanıklı yerleşimler sunması için çalışmaya davet ediyor. Peki, bunları sağlamak için hangi konular önceliğimiz olmalı?
Güvenli ve erişilebilir konutlar, erişilebilir ulaşım sistemleri, kültürel ve doğal dünya mirasının korunması, doğal afetlerin ve şehrin çevresel olumsuz etkilerinin azaltılması, yeşil alanlara ve kamusal alanlara erişim, dayanıklı ve sürdürülebilir binalar. Ve elbette tüm bunlar için kapsayıcılık, kaynak etkinliği ve afet risk azaltımına yönelik politikaların uygulanması.
Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Ağı Mart 2019 yerel seçimleri öncesinde Yerel İzleme Araştırma ve Uygulamalar Derneği, belediye başkan adaylarına yönelik bir ‘Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Protokolü’ hazırladı. Seçim öncesi adayların, sonrasında da seçilen başkanların imzasına sundu.
Temmuz 2019’da “Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve Stratejik Plan” eğitim programı ile bu konuda çalışmak isteyen belediyeleri bir araya getirdi. Katılımcılar “iklim krizi, yoksulluk, eşitsizlik ve kurumsal kaynakların ve yapıların güçlenmesi” konularını tartıştı.Eğitime katılan 21 belediye sürdürülebilir kalkınma amaçlarını gerçekleştirmek için ortak çalışma kararı aldı. Böylece “Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Ağı” kuruldu ve ağın ilk sekretaryasını da İzmir Büyükşehir Belediyesi üstlendi.
Kurucu 21 belediye hangileri miydi? Bursa Gürsu ve Nilüfer, Denizli Acıpayam, Eskişehir Tepebaşı, Giresun Espiye, İstanbul Avcılar, Kadıköy, Küçükçekmece, Maltepe ve Sultanbeyli, İzmir Büyükşehir, Çiğli ve Konak, Kars Büyükşehir, Rize Fındıklı, Muğla Fethiye, Mardin Büyükşehir, Siirt, Şanlıurfa Ceylanpınar, Van Büyükşehir ve Zonguldak Çaycuma Belediyesi.
Yerelden küresele sürdürülebilir kalkınma
Küresel amaçlara ulaşmak, tüm dünyada yerelde yapılan etkili çalışmalar ile gerçekleşebilir. Yerel yönetimlerin “sürdürülebilir kent ve iklim dostu belediyecilik” anlayışını benimseyerek atacağı adımlar ve bölgede yaşayan insanların katılımı ile küresel gelişim sağlanabilir.
Yerel yönetimin karar ve uygulamalarında sürdürülebilirlik ilkeleri ile “sudaki ve karadaki yaşam, iklim değişikliği, enerji verimliliği, temiz enerji, atık azaltılması ve dönüşümü, sorumlu yerel üretim ve tüketim” konuları ile uyumlu hareket etmesi bütünü de olumlu etkiler. Bunun için de öncelikle yerel yönetim çalışanlarının sürdürülebilirlik ilkelerini benimsenmesine ve bir “sürdürülebilir kent kültürü” oluşmasına ihtiyaç var. Yerel yönetimlerin en önemli görevlerinde biri de bu kültürün gelişmesini sağlamak.
İklim krizi, yerel yönetimin görevleri, aktif vatandaşlık
31 Mart 2024 yerel seçimleri sonrası Güler Sabancı iklim çalışmalarının önemine değinerek şunları söyledi: “Değişen dünyada, iklim aciliyetiyle birlikte artık yerel yönetimlere düşen görev artmıştır. Tüm seçilmişlerimizin bu görevlerinin bilincinde olması ve dünyadaki dönüşümü yakından takip etmesi, ülkemizin, şehirlerimizin ve vatandaşlarımızın yaşam kalitesini artırması için son derece önemlidir.”Evet, yerel yönetimlerin çok ödevi var. Ancak unutmayalım ki, yaşadığımız kent için “Aktif Vatandaş” olmak hepimizin görevi.