Süper Ligimiz Kaç Para Ediyor?

Futbolun giderek endüstrileşmesi onu farklı bir parasal gelişim sürecine soktu. Futbol hızla endüstrileşirken ticarileşti ve çok ciddi para yaratan dev bir sektör haline geldi. Bu gelişim ve değişim sürecinin baş aktörü olan futbol kulüpleri de artık yüz milyon dolarlara ulaşan devasa bütçeleriyle sportif bir organizasyon olmaktan daha çok ekonomik kurumlar haline dönüştüler. Bu değişim sonucu ortaya "eko-sport" örgütlenmeler çıktı. Yani sportif bazlı ekonomik örgütler oluşumundan söz ediyorum. Sporun paraya çevrildiği; eğlencenin bir showbusiness'e dönüştüğü bir süreçten  bahsediyorum. Nitekim bu kulüplerin oluşturduğu ligler de bugün milyar dolarlara ulaşan gelirlere sahip durumdalar... 

İşte bu parasal gelişimin oyuncu-kulüp-ligler bazında istatistiki olarak değerlendirildiği  verilerinin yayınlandığı bir web sitesi bulunuyor. Bu site düzenli olarak tüm Avrupa ligleri ve oyuncularının bonservis bedelleri üzerinden yaptığı piyasa değeri çalışmalar ve buna ilişkin tablolar aşağıda sizlerin dikkatlerine sunuluyor. 

UEFA üyesi ülkelere ilişkin yayınlanan  bu değerler aynı zamanda Türkcell Süper Ligi'nin de önemli bir değere sahip olduğunu ortaya koyuyor. Nitekim Türkcell Süper Lig (TSL) sahip olduğu 669.7 milyon Euro'luk değeri ile hemen beş büyük ligin arkasından geliyor.

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere, İngiliz Premier Lig 2,7 milyar Euro değeri ile ilk sırada yer alırken, bu ligi 2.4 milyar Euroluk değeri ile İspanyol Priemera Division ya da diğer adıyla La Liga takip ediyor. La Liga'nın hemen arkasında ise 2 milyar Euroluk değeri İtalyan Serie-A izliyor. Bu üç lig 2 milyar Euro ve üzeri  değere sahip ayrı bir kategoriyi oluşturuyorlar.

1.Ligler'in Piyasa Değerleri  (Nisan 2008 itibariyle EURO olarak)

ÜLKE LİG İSMİ

TAKIM SAYISI OYUNCU  SAYISI  TAKIM  PİYASA DEĞERİ  TAKIM BAŞINA PİYASA DEĞERİ

 Premier League (İNGİLTERE)

20 543 2.878.400.000   143.920.000 

 Primera Division

(İSPANYA) 20 567 2.463.400.000   123.170.000 

 Serie A

(İTALYA) 20 550 2.051.700.000   102.585.000 

 1.Bundesliga

(ALMANYA) 18 525 1.373.750.000   76.319.444 

 Ligue 1

(FRANSA) 20 554 1.329.300.000   66.465.000 

 Turkcell Süper Lig

(TÜRKİYE) 18 494 674.900.000   37.494.444 

 Premier Liga

(RUSYA) 16 392 582.850.000   36.428.125 

 Eredivisie

(HOLLANDA) 18 484 575.225.000   31.956.944 

 SuperLiga

(PORTEKİZ) 16 401 532.475.000   33.279.688 

 Super League

(YUNANİSTAN) 16 470 442.600.000   27.662.500 

 Jupiler League

(BELÇİKA) 18 472 386.925.000   21.495.833 

 Wischa Liga

(UKRAYNA) 16 414 347.475.000   21.717.188 

 Premier League

(İSKOÇYA) 12 337 254.500.000   21.208.333 

 Liga 1

(ROMANYA) 18 519 224.330.000   12.462.778 

 Orange Ekstraklasa

(POLANYA) 16 441 169.150.000   10.571.875 

 SAS Ligaen

(DANİMARKA) 12 327 156.415.000   13.034.583 

 Axpo Super League

(İSVİÇRE) 10 251 153.525.000   15.352.500 

 Bundesliga

(AVUSTURYA) 10 249 148.800.000   14.880.000 

 Allsvenskan

(İSVEÇ) 16 398 141.520.000   8.845.000 

 T-Com 1. HNL

(HIRVATİSTAN) 12 318 135.755.000   11.312.917 

 Meridian SuperLiga

(SIRBİSTAN) 12 324 119.800.000   9.983.333 

 Gambrinus Liga

(ÇEK CUMHURİYETİ) 16 425 71.400.000   4.462.500 

 Tippeligaen

(NORVEÇ) 11 261 70.725.000   6.429.545 

 Veikkausliiga

(FİNLANDİYA) 14 311 24.500.000   1.750.000 

Beş büyük ligde yaratılan yıllık gelirler ve bu gelirlerin sağladığı büyümenin oluşturduğu piyasa değerleri aşağıdaki tabloda okurun dikkatine sunuluyor...

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere Avrupa'nın en büyük beş ligi toplam gelirin %61'ini kendi aralarında paylaşırken; diğer yandan bu beş büyük lig aynı zamanda piyasa değerleri toplamı bakımından da toplam Avrupa futbol piyasa değerinin yüzde ellialtısını oluşturuyor.

  Piyasa Değeri Toplam Gelir

  (Milyon Euro) (Milyon Euro)

Premier Lig 2.878 2.555

Primera Division 2.463 1330

Serie A 2.052 1.500

1.Bundesliga 1.374 1.290

Ligue 1 1.329 945

Turkcell süper Ligi ([1])

675 450

5 Büyük Lig Toplamı 10.096 7.620

53 ülke Ligi Toplamı 17.918 12.500

Beş büyük lig içinde İngiliz premiership 2,8 milyar Euro piyasa değeriyle ilk sırada yer alıyor. Bu değer 17,9 milyar Euroluk toplam avrupa futbol piyasa değerinin  yüzde onaltısını oluşturuyor. Premier Lig diğer yandan yarattığı toplam 2,5 milyar Euro'luk geliriyle de 12.5 milyar Euro'luk Avrupa futbolunun yüzde yirmisini tek başına oluşturuyor. Sahip olduğu piyasa değeri ve yarattığı yıllık futbol geliri bakımından Avrupa'nın en büyük ligi olan Premiership'i haftada 170 ülkede yaklaşık 490 milyon insan izliyor.

Turkcell Süper Lig ise yarattığı 450 milyon Euro yıllık gelir ve 675 milyon Euro piyasa değeriyle hemen beş büyük ligin arkasından geliyor.

Avrupa futbol pastası içinde 5 Büyük Lig'in yarattığı hacim ve piyasa değerine bakıldığında ise gerek piyasa değerleri bakımından gerekse yarattıkları gelir bakımından çok büyük paya sahip oldukları aşağıdaki tablodan görülüyor. 

  Toplam Piyasa Toplam gelir

  Değeri İçindeki payı  içindeki payı

5 Büyük Lig 0,56 0,61

ilk 10 Lig 0,72 0,68

Türkcell Süper Lig 0,04 0,04

Yukarıdaki tabloya göre  5 Büyük Lig'in piyasa değerleri toplamı, Toplam piyasa değeri büyüklüğünün yüzde ellialtısına karşılık gelirken; sözkonusu liglerin Avrupa futbol pastasından aldıkları pay toplamı ise yüzde altmışbire geliyor. Aynı gözle olaya baktığımızda ise Turkcell Süper lig hem piyasa değeri hem de yarattığı yıllık gelir bakımından %4'lük bir paya sahip...

En pahalı 10 lig sıralamasında Turkcell Süper Lig'i 6.

Avrupa'da piyasa değeri en yüksek 10 lig'e ilişkin tablomuz ise aşağıda yer alıyor. Bu tabloya göre Turkcell Süper Lig 6. sırada kendisine yer bulurken; Hollanda gibi futbolda ekol olmuş ligleri de geride bırakıyor.    Turkcell Süper Lig sahip olduğu 674,9 milyon Euro piyasa değeriyle Avrupa'nın en değerli altıncı ligi konumunda. Turkcell Süper Ligi ise 582 milyon euroluk piyasa değeriyle Rusya'nın Premier Liga'sı takip ediyor. Sahip olduğu enerji kaynaklarının dünya genel fiyatlarının artması, Rusya ligi'ni daha ön sıralara çıkartmış durumda...

Avrupa'nın en değerli ve en zengin ligi Premiership'te ise ilk beş sırayı ise  Chelsea, Man. Utd., Liverpool, Tottenham ve Arsenal paylaşıyor. Bu beş takımın piyasa değeri yaklaşık 1.4 milyar Euro'yu buluyor. Aynı zamanda bu beş takımın toplam piyasa değeri, 2.8 milyar Euroluk Premiership'in de %52'ini oluşturuyor...Bu beş takımın yaratmış oldukları yıllık gelir toplamı ise 910 Milyon Euro'ya ulaşıyor...Premiership'in yıllık 2,6 milyar dolara yaklaşan gelirinin yüzde otuzbeşini kendi aralarında paylaşan bu kulüplerden  Man. Utd. 5 kez; Arsenal 3, Chelsea ise 2 kez son on yılda  şampiyon olabilmiş...Aşağıdaki tabloda görülen beş kulüp aynı zamanda Deloitte'un 2007 para liginde de yer alan kulüpler olduğunu anımsatmak istiyorum.