Süper Lig'de transferin bilançosu ve bazı acı gerçekler (I)
Spor Toto Süper Lig 10 Eylül Cumartesi günü oynanan karşılaşmalarla perdesini 54'üncü kez açtı. 18 takımın mücadele edeceği Spor Toto Süper Lig'in ilk devresi 21 Aralık 2011 Çarşamba günü yapılacak 18. hafta maçlarıyla bitecek. İkinci yarısı 4 Ocak 2012 Çarşamba günü yapılacak maçlarla başlayacak olan Spor Toto Süper Lig'de normal sezon 8 Nisan 2012 Pazar günü tamamlanacak.
Bu hafta iki bölüm olarak planladığımız transfer dosyamızın ilk bölümünü sizlerle paylaşıyoruz.
Hareketli bir transfer dönemi yaşadık
Süper Lig ekipleri bu sezona transfere yine hızlı ve hareketli girdiler. Her ne kadar geçmiş yılların transfer yıldızı Fenerbahçe, başındaki şike belası nedeniyle bu sene geçmiş yıllara göre çok daha fazla transfer yapmasa da, bu sene yapmış olduğu 58.6 milyon TL'lik transfer harcamasıyla ilk sırada yer aldı. Fenerbahçe'yi 49.2 milyonluk transfer harcamasıyla Trabzonspor gerçekleştirdi.
Şüphesiz bu sene transferde en spektaküler hareketler Galatasaray'dan geldi. Galatasaray geçen sezon kadrosunda yer alan 19 oyuncuyu gönderirken, takımın başına üçüncü kez geçen Fatih Terim 14 yeni oyuncuyu kadrosuna kattı. Bu transfer hareketinde 48.8 milyon TL harcama yapan Galatasaray, 42.1 milyon TL'lık da oyuncu satımından transfer geliri elde ettiyse de, transfer bilançosu 6.7 milyon TL açık verdi.
Bu sezon transfere çok hızlı giren bir başka ekip de, bu sezon ülkemizi Fenerbahçe yerine Şampiyonlar Ligi'nde temsil edecek Trabzonspor oldu. Trabzonspor deneyimli hoca Şenol Güneş'in liderliğinde bu sezona 18 yeni oyuncu alarak başladı ve bunun karşılığında yaptıkları 49,1 milyon transfer harcamasıyla tam 26.2 milyon net transfer açığı verdiler.
Geçen senenin transfer rekortmeni Beşiktaş bu sezona daha az harcama yaparak girmesine karşın, yeterli transfer geliri elde edemediği için 33.6 milyon TL ile en fazla transfer açığı veren kulüp oldu.
Süper Lig'de transferi artıda kapatan beş kulüpten en fazla transfer geliri elde eden kulüp, dört yüzbin dolarlık maliyeti olan Emmanuel Emenike'yi 20.8 milyon TL'na Fenerbahçe'ye satan Kardemir Karabükspor oldu.
Süper Lig'de transferi artıda kapatan ve en çok geliri elde eden ikinci kulüp Mustafa Pektemek'i 9.2 milyon TL'na Beşiktaş'a, Orhan Şam'ı da 8.1 milyon TL'na Fenerbahçe'ye satan ve bu şekilde 17.3 milyon TL'lik transfer gelirine ulaşan Gençlerbirliği oldu.
Spor-Toto Süper Lig transfere en çok para harcayan 6. lig durumunda
Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere Spor Toto Süper Lig Avrupa'da transfere en çok para harcayan altıncı lig konumunda yer alıyor. Bu sezon transfere en çok parayı geçen yıl olduğu gibi bu sezonda da yine İngiliz Premier Lig'in harcamış olduğu görülüyor. Premier Lig toplam 558 milyon euroya ulaşan bir transfer harcaması yaparken, Süper Ligimizin harcaması ise 107 milyon euro civarında. Buna karşın Süper Lig'in oyuncu satımından elde olunan gelirde ise 89.2 milyon euroluk gelirle Avrupa'nın en fazla gelir elde eden sekizinci ligi durumunda olduğunu burada belirtelim.
Avrupa'da ilk 10 ligde transfer harcamaları gelir durumu
Ligler Transfer harcamaları (Euro) Transfer gelirleri (Euro) Fark (Euro)
Premier Lig / İngiltere 558.095.000 348.155.000 -209.940.000
Serie A / İtalya 510.711.000 438.140.000 -72.571.000
Primera División / İspanya 362.215.000 299.325.000 -62.890.000
Ligue 1 / Fransa 195.350.000 152.060.000 -43.290.000
1.Bundesliga / Almanya 153.545.000 135.480.000 -18.065.000
Süper Lig / Türkiye 107.035.000 89.235.000 -17.800.000
Super Liga /Portekiz 96.600.000 109.710.000 13.110.000
Eredivisie / Hollanda 60.725.000 111.300.000 50.575.000
Championship/ İngiltere 56.656.500 112.935.000 56.278.500
Premier Liga / Ukrayna 45.445.000 24.520.000 -20.925.000
Süper Lig'in transfer bilançosuna baktığımızda, Süper Lig 17.8 milyon euroluk transfer açığı ile Avrupa'da transfer bilançosu açık veren 10 ligden birisi olarak karşımıza çıkıyor.
Süper Lig 41.2 milyon TL transfer açığı verdi
Süper Lig ilk kez bu sene en fazla transfer geliri elde edilen bir sezona merhaba dedi. Başta Galatasaray'ın Arda'yı 27.8 milyon TL'ye Atletico Madrid'e, Fenerbahçe'nin de 23.2 milyon TL'ye Emmanuel Emenike'yi Spartak Moskova'ya, Andre Santos'u 16.2 milyon TL'ye Arsenal'a, Mamadou Niang'ı 17.4 milyon TL'ye Al Sadd'a ve Diego Lugano'yu da 6.9 milyon TL'ye Paris Saint Germain'e satarak ilave transfer geliri elde ettiklerini görüyoruz. Süper Lig ekipleri bu sezon toplam 248.3 milyon TL transfer harcaması yaparken, 207 milyon TL' da transfer geliri elde ettiler.
Buradan çıkan sonuç: Özellikle çok sayıda yabancı oyuncunun yüksek maliyetle transfer edilmesine karşın, transfer gelirimizin düşük olması, Türk futbolunun "cari açığını" giderek artırıyor.
Süper Lig 2011-12 transfer bilançosu
Sıra Kulüp Gelen Giden Transfer Transfer Fark
oyuncu oyuncu harcaması geliri
1 Fenerbahçe 10 13 58.696.000 63.800.000 5.104.000
2 Trabzonspor 18 12 49.184.000 22.968.000 -26.216.000
8 Galatasaray 14 19 48.882.400 42.108.000 -6.774.400
5 Beşiktaş 16 11 36.308.000 2.668.000 -33.640.000
3 Bursaspor 18 19 23.664.000 17.632.000 -6.032.000
12 İ.B.Belediyespor 13 13 5.960.000 0 -5.960.000
6 Kayserispor 15 13 5.614.000 11.333.200 5.719.200
7 Eskişehirspor 10 8 5.336.000 6.380.000 1.044.000
13 Ankaragücü 13 16 5.104.000 1.856.000 -3.248.000
4 Gaziantepspor 7 10 3.828.000 0 -3.828.000
17 Samsunspor 26 23 2.714.000 0 -2.714.000
18 Orduspor 25 20 1.624.000 0 -1.624.000
16 Mersin İdmanyurdu 17 22 986.000 0 -986.000
9 Karabükspor 18 16 464.000 20.880.000 20.416.000
10 Manisaspor 9 11 0 0 0
11 Antalyaspor 9 7 0 0 0
14 Gençlerbirliği 14 14 0 17.300.000 17.300.000
15 Sivasspor 14 10 0 0 0
Toplam 266 257 248.364.400 207.025.200 -41.339.200
Her iki liradan bir lirasını yabancı transferine harcadık
Süper Lig yapmış olduğu 64 yeni yabancı oyuncu için 133.766.000 TL harcama yaparken, bunun karşılığında 93.808.000TL'lık da yabancı oyuncu satımından gelir elde etmiş durumda.
Süper Lig'in toplam transfer harcamasının %53.8'i, yani 133.7 milyon TL'lik kısmı yabancı oyuncu transferine giderken, yabancı oyuncu satımından elde olunan gelirlerin toplamı ise toplam transfer gelirinin %28.8'ine ulaşmış görünüyor.
Kısacası, Süper Lig'de takımlarımızın transfere harcadığı her iki liradan bir lirası yabancı oyuncu transferine gitmiş durumda.
Bu sezon kulüplerimizin yabancı oyuncu transferine bakıldığında ise; kulüplerimizin bu sezon 64 yabancı oyuncu transferi yaptığı görülüyor. Bu sayı 2011-12 sezonunda transfer edilen toplam oyuncu sayısının yüzde yirmi dördüne karşılık geliyor. Yani transfer edilen her dört oyuncudan birisi yabancı oyuncu konumunda. Bu transferlerle Süper Lig'de yabancı oyuncu sayısı 174'e ulaşmış durumda. Bugünkü haliyle Süper Lig'de oynayan yabancı oyuncu sayısı toplam oyuncu sayısının yüzde otuz beşini oluşturuyor. Geçen sezon bu oran yüzde 28'di.
Buradan çıkan sonuç: Yabancı oyuncu sayısının Süper Lig'de giderek artması, yerli yeteneklerimizin forma bulma şansını giderek azaltıyor. Bunun olumsuz yansımasını ise milli takımın gerileyen futbolunda görüyoruz.
Gelecek hafta kulüplerimizin izlemiş oldukları transfer politikalarının ne kadar doğru olduğunu; yapılan hatalı transferlerin Türk futbolunu iktisadi/mali ve sportif olarak nasıl etkilediğini; transfer pastasının Süper Lig'de nasıl dağıtıldığını; kulüpler arasındaki dengesizliğe nasıl neden olduğunu ve tüm bunlara karşın neler yapılması gerektiğini sizlerle paylaşmaya devam edeceğim.