Stratejik petrol piyasaya verilir mi?

Son iki aydır piyasaları pozitif etkileyen faktör, Avrupa Merkez Bankası'nın(AMB) repo operasyonu oldu. Borsaları, emtiaları coşturdu. Bugün operasyonun ikinci ayağı yapılıyor.

Operasyon ile ilgili farklı rakamlar dillendiriliyor. Ben 500 milyar dolarlık bir paket olabileceğini düşünüyorum. Daha önemlisi; işlemden sonra ne kadar yeni likiditenin sisteme verileceği olabilir. İlk operasyon 489 milyar euro iken; sisteme verilen yeni likidite sadece 194 milyar euro oldu. Çünkü 280 milyar euro, kısa dönemli likidite operasyonlarından 3-senelik operasyona kaydırıldı. Bu hafta hem 253 milyar euroluk likiditenin vadesi doluyor, hem de 1-günlük özel likidite operasyonu var. Bu açıdan bakıldığında; bugünkü operasyondan sonra sisteme eklenecek net likidite miktarının, ilk operasyondan sonra eklenen 194 milyar eurodan daha fazla olması beklenebilir.  

İlk paket risk iştahını arttırmasına rağmen, işlem hacimlerinde ciddi bir artış yaratmadı. Ralliye güvenmeyen, tribünde bekleyen çok sayıda yatırımcı var. Aslında büyük merkez bankaları para musluklarını sonuna kadar açtı. Japonya, İngiltere, Avrupa merkez bankaları kendi programlarını uyguluyor. Fed'in sıfır faiz politikası devam ediyor.

Piyasa algısını 2009'un ilk çeyreğinden farklı kılan noktalar var. Yatırımcılar risk iştahının sadece likiditeye bağlı olarak yükselmesinin yanıltıcı olduğunu artık biliyor. Bunun, şirketlerin kar-zarar hesaplarını bozduğu da biliniyor. Bunlar biliniyor da, borsalar ciddi yükselişlerden sonra düzeltme yapmamakta direniyor. Bu durum dışarıdaki yatırımcıyı tedirgin ediyor. Borsaların yatay seyri sürdükçe, güvenli limanlara sığınan, likit durumda bekleyen yatırımcıların rahatsızlığı da artabilir.

Merkez bankası operasyonları, borsa endeksleri dışında ham madde fiyatlarını da yükseltiyor. Özellikle petrol fiyatındaki artış sıkıntı yaratıyor. Yunanistan riskinin şimdilik ortadan kalkması ile AB ekonomisinde oluşan iyimserlik ve Orta Doğu'daki savaş riski, petroldeki yükselişi destekledi. Savaş riski azalmakla birlikte sürüyor. Euro bölgesi için iyimser olmak zor. Ekonomik durum daha da kötüleşebilir. Kaldı ki; petrolün euro ve sterlin fiyatları zirvelerde dolaşıyor. Bu durumda Avrupa'daki petrol talebinin önümüzdeki dönemde azalması beklenebilir. Bu kanattan petrole destek gelmesi zor gözüküyor. AMB Başkanı Draghi, finans sistemini uçurumun kenarından almış olabilir. Ancak; Draghi'nin 'AB ekonomisi stabilize oluyor' şeklindeki açıklaması  gerçekleri yansıtmaktan uzak.

Enerji fiyatları artarken, Uluslararası Enerji Ajansı stratejik petrol rezervlerinden bir miktar petrolü serbest bırakabilir. Ajans, 23 Haziran 2011'de 60 milyon varillik petrolü piyasaya vereceğini açıklamıştı. Bu rakamın yarısını ABD karşılamıştı. O dönemdeki gerekçe, ABD'de yükselen akaryakıt fiyatlarıydı. ABD'de bugünkü akaryakıt fiyatı, Haziran 2011'den yüzde 20 yukarıda bulunuyor. AMB'nin operasyonundan sonra petrol fiyatı yükselmeye devam ederse, petrol ithalatçısı ülkeler stratejik petrol rezervlerinin serbest bırakılmasına destek verebilir.

Likidite bolluğundan faydalanan paralardan altın ile kapatalım. Altının bir getirisi olmadığını(karşı taraf riski olmayan bir varlığın faiz getirisi olur mu?) her fırsatta söyleyen dünyanın en zengin ikinci adamı Buffett'ın, altın pozisyonu aldığı ortaya çıktı. Efsane yatırımcı Soros da, geçen sene medyada altını kötüledikten sonra, düşük fiyatlardan büyük alımlar yapmıştı. Büyük spekülatörler görüşlerinde samimi olmazlar. Fazla takılmayınız.