Stanford Üniversitesi YZ Index Raporu yayınladı!

Ufuk TARHAN
Ufuk TARHAN FÜTÜRİST UFUK futurist@ufuktarhan.com

On yıl önce, en iyi yapay zekâ (YZ) sistemleri bi­le görüntülerdeki nesnele­ri insan seviyesinde sınıflan­dıramıyordu. YZ, dil anlama ve matematik problemleri­ni çözme konusunda zorla­nıyordu.

2023’te OpenAI’ın Chat GPT ile bu durum değiş­ti. 2024’te ise GPT-4, Gemini, Copilot ve Claude 3 gibi mul­timodel YZ platformları ara­sındaki yarış hızlandı. Bu du­rumu değerlendirmek için Stanford Üniversitesi önemli bir YZ Index Raporu yayınla­dı (Raporun tamamı: https:// bityl.co/QYKQ ).

Rapordaki en önemli 10 çıkarım şöyle:

1 YZ, görüntü sınıflandır­ma, görsel akıl yürütme ve İngilizce anlama gibi bir­kaç ölçütte insan performan­sını aşmış durumda. Ancak, ileri matematik, görsel sağdu­yu, akıl yürütmesi ve planla­ma gibi daha karmaşık görev­lerde hala geride ve gelişim ihtiyacı var.

2 İş dünyası YZ araştırmala­rında öncü ve be­lirleyici rol oynu­yor. 2023 yılında, sanayi 51 önemli ma­kine öğrenimi mode­li üretirken, akade­mi yalnızca 15 model üretebildi. Ancak sa­nayi-akademi iş bir­liğiyle yalnızca 21 önemli model geliştirildi.

3 AI Index tahminleri­ne göre, en son YZ mo­dellerinin eğitim maliyetleri eşi benzeri görülmemiş sevi­yelere ulaştı. Örneğin, Ope­nAI’nin GPT-4’ü eğitmek için yaklaşık 78 milyon dolarlık hesaplama gücü kullanılır­ken, Google’ın Gemini Ult­ra’sı için bu maliyet 191 mil­yon dolar. Ve rakamlar sürekli artıyor.

4 ABD, Çin, AB ve Birle­şik Krallık’ın önünde, önde gelen YZ modellerinin ana kaynağı. 2023 yılında, ABD merkezli kurumlardan 61 önemli YZ modeli ortaya çıkarken, Avrupa Birliği 21 ve Çin 15 model üretti.

5 LLM sorumluluğu için sağlam ve standart de­ğerlendirmeler ciddi şekilde eksik. AI Index’in yeni araş­tırması, sorumlu YZ raporla­masında önemli bir standar­dizasyon eksikliği olduğunu ortaya koyuyor.

6 Üretici YZ yatırımı müt­hiş yükseliyor. Geçen yıl toplam YZ özel yatırımı düş­mesine rağmen, üretici YZ için fonlama, 2022’den itiba­ren neredeyse sekiz kat arta­rak 25.2 milyar dolara ulaştı.

7 Veriler gösteriyor ki: YZ, çalışanları daha üretken hale getirir ve daha yüksek kaliteli işler yapmalarını sağlar. 2023’te yapılan bir­çok çalışma, YZ’nın emek üzerindeki etkisini değer­lendirdi ve YZ’nın, çalışan­ların görevleri daha hızlı ta­mamlamalarını ve çıktıları­nın kalitesini artırmalarını sağladığını öne sürdü. Bu çalışmalar ayrıca, YZ’nın düşük ve yüksek vasıflı ça­lışanlar arasındaki bece­ri boşluğunu kapatma potan­siyelini de gösterdi. Ancak, diğer çalışmalar, uygun de­netim olmadan YZ’nın kul­lanımının performansın düş­mesine yol açabileceği konu­sunda uyarıda bulunuyor.

8 YZ sayesinde bilimsel ilerleme de hızlanıyor. 2022 yılında, YZ bilimsel ke­şifleri ilerletmeye başladı. 2023’te ise algoritmik sırala­mayı daha verimli hale geti­ren, malzeme keşfi sürecini kolaylaştıran, vb. gibi bilimle ilgili önemli YZ uygulamala­rının lansmanları yapıldı.

9 ABD’deki YZ ile ilgi­li düzenlemelerin sa­yısı, geçtiğimiz yıl ve son beş yıl içinde önemli ölçüde arttı. 2023 yılında, YZ ile ilgili 25 düzenleme vardı, 2016’da ise sadece bir taneydi. Oysa ge­çen yıl, YZ ile ilgili düzenle­melerin toplam sayısı %56,3 arttı.

10 Dünya genelinde in­sanlar artık YZ’nın potansiyel etkisinin daha faz­la farkında ve daha gergin. Ip­sos’un bir anketine göre, üç ila beş yıl içinde hayatlarını dra­matik bir şekilde etkileyece­ğini düşünenlerin oranı %66. Ayrıca, %52’si YZ ürünleri ve hizmetlerine karşı gerginlik ifade ediyor, Amerika’da, Pew verilerine göre, Amerikalıla­rın %52’si YZ hakkında heye­candan çok endişe duyuyor.

Sonuç: 3-5 yıl içinde şir­ketler en büyük yatırımı tek­noloji altyapısına, YZ geçişi­ne, ekiplerin eğitimine, üret­kenliğin artışına ve yenilikçi çözümlerin entegrasyonuna yapacak. Yapamayan masa­dan kalkacak! Lütfen ciddiye alınız.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar