Spekülasyon yatırıma karşı
Bu yazının yazıldığı tarih itibarı ile, yani 24 Nisan 2014, S&P endeksine dahil 500 şirketin 158 adedi bilanço açıklamasını yaptı. 107 şirketin hisse başına karı artarken 43 şirketin azaldığı 8 şirketin ise sabit kaldığı görülüyor. Ortalama kar 27.57 dolar olurken geçen yılın aynı döneminde 26.87 dolar olmuştu. Analist beklentilerini aşan hisse sayısı 111 olmuş. Yani 158 hissenin yüzde 70.3’ü. 31 hisse ise performansları ile analist beklentilerinin altında kalmış durumda. Yani yüzde 19.6’sı. Geri kalan 16 hisse ise analist beklentilerine paralel kar açıklamış. Önümüzdeki dönem için görünümü olumlu bulan veya yukarı yönlü revize eden şirket sayısı ise 11. 64 şirket aşağıya yönlü beklenti açıklarken 38 şirket de nötr bir konum sergilemiş. Satış performanslarına baktığımızda ise 158 şirketten 84’ünün satış hedefl erini aştığı 54 şirketin ise altında kaldığını görüyoruz. Şu ana kadar en iyi performansı gösteren sektörler Petrol ve Teknoloji olarak göze çarpıyor. Toplam satışlarda artış ise yüzde 2.47 olarak gerçekleşmiş. En yüksek artış, şimdilik, yüzde 9.63 ile Petrol ve Gaz sektöründe olurken Finansallarda yüzde 2.21 gerileme söz konusu.
Elbette tüm bu rakamlar tek başında bir şey ifade etmeyecektir. Bilançolar ancak fiyatlarla karşılaştırıldığında al veya sat kararı olarak vücut bulur. Aşağıda çalışmaları ile son Nobel ödülünü paylaşan kişilerden Prof. Shiller’in fiyat kazanç oranını görüyorsunuz. Oran enfl asyondan arındırılmış 10 yıllık ortalamayı gösteriyor. Gördüğünüz üzere 24.90 seviyesi uzun vadeli ortalamasının hayli üzerinde.
Dahası 1929 ve 2000 zirveleri hariç önceki zirvelerin de üzerinde bir seviye. Ancak elbette sadece fiyat kazanç oranlarına bakarak bir sonuca varmak da mümkün değil. Zira incelediğimiz dönemi biraz daraltır ve 1980 sonrasına bakarsak oranın hiçte o kadar yüksek olmadığını görüyoruz. Söz konusu dönemin klasik bir balon dönemi olması nedeni ile sağlıklı bir karşılaştırma imkanı vermiyor. Şu anda ise gerek QE gerekse düşük faizler nedeni ile klasik fiyatlamalardan daha agresif fiyatlama modellerine geçiş olması mümkün. Kişisel görüşüm ABD endekslerinin su götürmez şeklide pahalı olduğu yönünde. Dolayısı ile bu seviyelerden alım yapacak olan bir yatırımcı uzun vadede fazla bir getiri beklentisi içine girmemeli. Ancak bir endeks veya hissenin pahalı olması daha da pahalı olamayacağı anlamına gelmiyor. Basit bir örnek vermek gerekirse 160 dolar seviyesinde Tesla sektör değerlemeleri ile karşılaştırıldığında pahalıydı. Bu senedin 250 dolar görmesini engellemedi. Şu anda 212 dolarda işlem görüyor. Bir “balonun” psikolojik bir gelişme olduğunu ve şu anda böyle bir aşamadan geçmediğimizi düşünüyorum. Olası düzeltmelerin ardından bir süre daha ABD endeksleri yeni zirveler kaydetmeyi sürdürecektir. Yani spekülasyona evet uzun vadeli yatırıma hayır.