Sosyal güvenlikte neler değişti?

Geçtiğimiz hafta TBMM'de mini bir torba kanun kabul edildi. 6385 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'la sosyal güvenlik sisteminde önemli bazı değişiklikler yapıldı.

 

Son düzenlemelerin çıkartılmasında Özellikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Faruk Çelik'in yoğun bir çabası ve emeği oldu. İşte önemli bazı değişiklikler;

 

 

5510 sayılı Kanunun 81'inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi "c) Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının %2'sidir. Bu primin tamamını işveren öder. Bu oranı %1.5 oranına düşürmeye ya da %2.5 oranına artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir." şeklinde değiştirilmiştir. İşyerlerinin tehlike sınıfına bağlı olarak değişen kısa vadeli sigorta kıllarında sürekli olarak sorunlar yaşanmaktaydı.

 

Son 6385 sayılı Kanun'la bu konuya köklü bir çözüm getirildi. Yüzde 1 ila yüzde 6.5 arasında değişen Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, yapılan değişiklikle yüzde 2 olarak sabitlenmiş ve bu oranı %1.5'a indirmeye ve %2.5'a çıkarmaya Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır. Böylece hem muhtasar beyanname ile aylık prim ve hizmet belgesinin birleşmesi ve Türkiye genelinde tek işyeri sicil numarası uygulamasına geçilmesi sağlanmış ve hem de önemli bir ihtilaf konusu çözümlenmiştir.

 

 

Emekli olduktan sonra ticari faaliyeti devam eden kişilerin Bağ-Kur Sosyal Güvenlik Destek Prim borçları için yeniden yapılandırma fırsatı geldi. "Geçici madde 46- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olup, bu kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerin, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ayın sonu itibarıyla tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan sosyal güvenlik destek primi borçları ve ferîleri, ilgililerin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ay başından itibaren dört ay içinde başvuruda bulunmaları halinde 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun ilgili maddelerine göre yapılandırılır" hükmü getirilmek suretiyle SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı'ndan emekli olup da Bağ-Kur sigortalısı sayılmayı gerektiren bir ticari faaliyet yürütmesi nedeniyle ortaya çıkan Bağ-Kur Sosyal Güvenlik Destek Prim borçları 6111 sayılı Kanun'a göre yeniden yapılandırılacak.

 

 

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 67'nci maddesinin dördüncü fıkrasına "Ayrıca, lise ve dengi öğrenim görülmesi sebebiyle bakmakla yükümlü olunan kişi veya hak sahibi sıfatıyla sağlık hizmetinden yararlandırılan çocuklar, 20 yaşını dolduracakları tarihi aşmamak kaydıyla bu öğrenimlerini bitirmelerini izleyen tarihten itibaren 120 gün süreyle aynı kapsamda sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam ederler" hükmü eklenerek ana veya babaları üzerinden sağlık yardımı alan veya yetim aylığı alan erkek çocukların liseyi bitirdikleri tarihten itibaren 120 gün daha sağlık hizmetlerinden faydalanması sağlandı. Bu düzenlemeyle liseyi bitirip üniversiteyi kazanan erkek çocukların Haziran-Ekim ayı arasında gelir testine girmeden sağlıktan faydalanmaları sağlanarak yaşanan mağduriyetler önlenecek. Umarız part-time çalışan üniversite öğrencilerinin GSS primini 30 güne tamamlama sorunu da çözülür.

 

 

5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 30'uncu maddesine "İkinci fıkraya göre emeklilik veya yaşlılık aylığı kesilenlerin sigortalılıklarının sona erdiği tarih yazılı istek tarihi kabul edilerek ilgili sosyal güvenlik kanunlarına göre aylıkları yeniden bağlanır." hükmü eklenerek emekli olduktan sonra kamuya ait veya kamu ortaklığı bulunan bir işte çalışanların aylıklarının kesilmekte olup, kesilmesi gereken aylıkların, tekrar başlatılması için gerekli olan yazılı talep şartı bu düzenlemeyle kaldırıldı.