Sosyal güvenlik haftasında "SGK mevzuatını arıyor"
Sosyal güvenlik bilincinin yerleştirilmesi, artırılması ve tanıtılması amacıyla, 10-16 Mayıs Sosyal Güvenlik Haftası olarak kutlanıyor. Eğitim kurum ve kuruluşları, meslek örgütleri, sendikalar ve diğer sosyal taraflarla sigortasız çalışmanın yoğun olduğu sektörlerin ve işyerlerinin tespiti, önlemler geliştirilmesi, bilinçlendirme ve eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi konularında etkinlikler düzenleniyor. İşverenlerden Kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerine getirenlerden Kurumca belirlenen kriterleri taşıyanlara "Takdir Belgesi" veya "Sosyal Güvenlik Sorumluluk Belgesi" veriliyor. Bunlar işverenleri teşvik edici ve son derece güzel uygulamalar.
Dün İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü faaliyetlerini duyurmak ve sosyal güvenlikle ilgili bilgileri kamuoyu ile paylaşmak üzere bir basın toplantısı düzenledi. Buna göre;
2009 yılı Ocak ayı ile 2010 yılı Ocak ayı karşılaştırıldığında sigortalı sayısında yüzde 5 oranında artış olduğunu görüyoruz.
İstanbul'da 3,5 milyon kişi SGK'lı (işçi, memur ve Bağ-Kur'lu toplamı) olarak çalışıyor. Toplam çalışanların yüzde 23.37'si İstanbul'da çalışıp, SGK'nın tahsil ettiği primin yüzde 33'ünü ödüyorlar.
Emeklilerin yüzde 22,89'u (toplam 1.951.842 kişi) İstanbul'da yaşıyor.
SGK İl Müdürlüğü taksi, dolmuş, özel servis ve özel halk otobüsleri gibi belli bazı sektörlerde çalışan şoförlerin sigortalı olarak tescilini sağlayacak önlemler alıyor. Bu uygulama sonucunda yaklaşık 100 bin şoför sigortalılığına kavuşacak. Araç sahiplerine duyurulur.
İşte tam sosyal güvenlik haftası etkinliklerine kendimizi kaptırmışken önceki gün resmi gazetede yayınlanan yönetmelikle SGK mevzuatında ciddi değişiklikler yapıldı. Ama gelin görün ki, iyi niyetle yapılan bu düzeltmeler yeterli değil. Mevzuatın el birliğiyle ve uygulamacıların da düşünce ve eleştirileri dikkate alınarak büyük oranda değiştirilmesi gerekiyor.
İşyeri naklini çözemeyen SGK, para cezasını kaldırdı
Daha önce de birkaç kez dile getirmiştim. 5510 sayılı Kanun'a göre "İşyerinin aynı il sınırları içinde kurumun diğer bir ünitesinin görev alanına giren başka bir adrese nakledilmesi halinde, adres değişikliğinin yazı ile bildirilmesi yeterlidir. Bu işlerde çalışan sigortalıların, sigorta hak ve yükümlülükleri devam eder." Yani yönetmeliğe göre işyerini aynı il sınırları içinde bir başka müdürlük alanına giren adrese taşıyan işverenlerin işyeri bildirgesi vermeden sadece bir yazı yazacak ve adres değişikliğini eski-yeni SGK müdürlüğüne bildirmesi yeterli olmalı, sigortalı işten ayrılış ve sigortalı işe giriş bildirgesi gibi hususlar talep edilmemelidir.
İşyerinin aynı il içinde farklı müdürlük alanına taşınması halinde yasaya göre adres değişikliğinin bildirimi yeterli olmakla birlikte bazı SGK müdürlükleri tarafından işçilerin nakil olan eski işyerinden çıkış yapmaları (işten çıkış bildirgesi verilmesi) ve nakil yapılan yeni işyerine işe giriş yapmaları talep edilmektedir. Yazımda da belirtmiştim, 10 gün içinde işten ayrılış bildirgesi vermeyen işverenlere idari para cezası verilmesi de söz konusuydu.
İşte işyeri naklini çözemeyen ve buna uygun olarak yazılımı değiştiremeyen SGK yönetimi, burada sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmemiş olmasından dolayı idari para cezası uygulamayacak. En azından bu anlayışı göstermiş olmaları önemlidir.
Ancak, işyerinin aynı il içinde naklinde işyeri numarasının değiştirilmeyerek işyeri numarasındaki eski ve yeni ünite kodları ile ilçe kodunun değiştirse daha iyi olmaz mı?
Raporlu işçiler SGK'ya e-Sigorta yoluyla bildirilecek
Sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hâllerinde SGK tarafından yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat (sağlık raporu) süresince geçici olarak çalışamama halidir. Çalışılmayan bu sürelerde sigortalıların parasal kayıplarını telafi etmek üzere geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Sigortalının iş göremezlik ödeneği alabilmesi için işvereni tarafından e-sigorta yoluyla Çalışılmadığına Dair Bildirim Giriş yapılmalıdır. 12 Mayıs 2010 tarih 27579 sayılı Resmi gazete'de yayınlanan tebliğ hükmüne göre "Çalışılmadığına Dair Bildirim" http://www.sgk.gov.tr internet adresinde "İşveren" menüsü "Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi", "Kullanıcı Şifre Ekranı", "Çalışılmadığına Dair Bildirim İşlemleri", "Giriş" bölümünde yer alan bilgiler kaydedilmek suretiyle sigortalılarca hak edilen istirahat süresini takip eden 5 iş günü içinde elektronik ortamda Kuruma gönderilmelidir.
Bildirimi göndermeyen veya 5 iş günü dışında gönderen işverenler hakkında Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendine göre aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanacağı açıklandı.
Açıkçası, yasal dayanağa göre idari para cezası uygulanması halinde mahkemelerde iptal edilmesi muhtemeldir.