Son 20 yılın ilk çeyreğinde boğalar ayıların önünde!
Yeni yılda 1.5 ay geride kalırken BIST 100 Endeksi yerinde sayıyor. 9.600-10.200 puan bandının dışına çıkamayan endeksin son 20 yılın ilk çeyrek performansına bakıldığında, 12 yılı yükselişle 8 yılı da düşüşle tamamladığı görülüyor. En sert düşüş küresel ekonomik krizin yaşandığı 2008’de olurken en hızlı artış geçen yılın çeyreğinde yaşandı.
Piyasalar son günlerde 20 Ocak’ta resmen göreve başlayan ABD Başkanı Donald Trump’ın aldığı kararlara kitlenmiş durumda. Kanada ve Meksika’ya yönelik gümrük tarifelerinde artışa giden ancak bu kararını 1 ay erteleyen Trump’ın Rusya-Ukrayna ve Gazze savaşı konusunda yaptığı açıklamaların yansımaları izleniyor.
Geçen hafta yurt içinde fiyatlamaları etkileyecek önemli bir ekonomik yoktu. Haftanın son işlem günü Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), tüketici kredilerinde vade sınırlarında değişikliğe giderken yabancı yatırımcılar 7 Şubat haftasında 1.5 milyar dolar ile tahvil piyasasında tarihin en yüklü çıkışına imza attı.
Rusya-Ukrayna, Gazze ve Trump
Önümüzde hafta piyasaların ana gündem maddelerinin merkezinde yine Rusya-Ukrayna ve Gazze savaşı ile ilgili gelişmeler olacak. ABD'nin Ukrayna ve Rusya Özel Başkanlık Temsilcisi Keith Kellogg bir barış planının birkaç gün veya birkaç hafta içinde gelebileceğini söyledi. Gazze konusunda Türkiye’nin kabul etmeyeceği açıklamalar yapan Trump, yurtiçi piyasalarda belirsizlik yaratıyor.
Rusya-Ukrayna cephesinde savaşı sona erdirecek bir gelişme olması, özellikle bu bölgede iş yapan şirket hisselerinde sert fiyat hareketleri yaşanmasına neden olabilir. Ocak ayında beklentilerin üzerinde gelen enflasyon rakamlarının ardından şubat ayı enflasyon verisi ve Merkez Bankası’nın 6 Mart’taki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında alacağı faiz kararı yurtiçi piyasaların en önemli gündemi. Dolayısıyla bu tarihe kadar piyasalardaki ‘dar bant’ hareketinin devamının beklenebileceği görüşü hakim.
20 yılın 12’sinde endeks yükseldi
Geride bıraktığımız sene hisse senedi yatırımcıları için pek iyi geçmemişti. Endeks her ne kadar yüzde 31.6 yükselse de enflasyonu yenmeyi başaramamış, çok sayıda hisse ise yatırımcısına para kaybettirmişti. Yeni yıl ile birlikte BIST 100 Endeksi, 9 bin 600-10 bin 200 puan aralığına sıkıştı. Tepe noktaya gelindiğinde satışların, desteğe yaklaşıldığında da ise alımların geldiği görülüyor. Borsanın son 20 yıllık dönemde ilk çeyrek performanslarına bakıldığında, 8 yılın ilk çeyreğinde endeksin düştüğü, 12 yılın ilk çeyreğinde ise yükseldiği görülüyor. Yani yükseliş yönünde pozisyon alanları anlatan boğaların, düşüş bekleyen ayılara oranla yılın ilk çeyreğinde daha baskın oldukları söylenebilir.
Trump’ın ilk dönemde hızlı yükseldi
BIST 100 Endeksi’nin son 20 yılda en kötü ilk çeyrek performansı, küresel ekonomik krizin yaşandığı 2008 yılına ait. 2008 yılının ilk çeyreğinde yüzde 30’a yakın düşen endeks, 2020 yılının ilk çeyreğinde de yüzde 21.68’lik bir kayba imza attı. Kayıp yaşanan diğer ilk çeyreklerdeki düşüşlerin boyutu ise görece daha sınırlı oldu. Yükseliş yaşanan 12 yılın ocak-mart döneminde, 6 kez endeks çift haneli rakamların üzerinde artış gösterdi. 2024, 2020 ve 2012 yıllarının ilk çeyreğinde endeks yüzde 20’nin üzerinde yükseldi.
ABD Başkanı Trump’ın Beyaz Saray’daki ilk dönemi olan 2017 yılında endeksin ilk 3 ayı yüzde 13.83’lük artışla tamamladığı dikkat çekiyor. Bu noktada şunu hatırlatmakta yarar var; son 20 yıla ilişkin bu istatistiği değerlendirirken o dönemlere has konjonktür ve gelişmeleri göz önünde bulundurmak gerektiği unutulmamalı.