Sokağı ağaç aydınlatsa?

Altın madeni, nano boyutlarda, altın gibi davranmıyor. Zaten, nano boyutta diğer metaller ve elemanlar da "normal" davranmaz oluyor. Kuantum dünyasının tuhaf halleri bunlar.

Sabırla yapılan araştırmalar sonucunda, altın nano partikülleri ile yapraklardaki klorofil birleşmesinden, kızılımsı bir ışıma elde edildi.

Tayvan kaynaklı buluş, 46 bin küresel üyesiyle, kimya biliminde dünyada en saygın ve yetkin akademik kurum olan Royal Society of Chemistry'nin (RSC) dikkatini çekti. Araştırmanın neden ve nasılları, RSC tarafından yayınlanan "Chemical Technology"de anlatıldı (Kasım 2010. Issue 11)

Ağacın bütün yapraklarına altın nano uygulanırsa, ağacın tümü ışıyor. Bilim kurgu gibi. Ve ortalık aydınlanıyor. Sanki ağaçta bir lamba açılmış gibi.

**

Bu tuhaf buluş, Tayvan'da Ulusal Cheng Kung Üniversitesi (NCKU) öğretim üyelerinden Yen-Hsun Su'nun buluşu. (Yukardaki referanstaki yazar).

Ağaçtaki kızılımsı ışıma sadece bir laboratuvar şıklığı mı? Ne işe yarayabilir? Acaba bu ışıma, yeterli aydınlık sağlayabilir mi? Ve böylece, acaba cadde ve sokaklardaki aydınlatma lambalarının yerini alabilir mi? Hatta, böylece acaba karbondioksit salımına karşı çevreci bir önlem olur mu? Hem de elektrik tasarrufu sağlar mı?

Her ne kadar "altın nano floresans" olarak bilinen buluş bir on yıldır araştırılıyorsa da, yeni yeni bir "işe yarama"ya doğru gidiyor. 

Aslında buluş, bir çoğundaki gibi tesadüfen oldu. LED teknolojisine benzer, yüksek verimli bir aydınlatma formülü üzerinde çalışıyorlardı. LED'de kullanılan zehirli fosfor tozunu kullanmadan bu işi nasıl çözeriz diye bakıyorlardı.

LED, geleneksel aydınlatma yerine tercih ediliyor. Her yerde var bunlardan artık. Beyaz ışık yayan bir diodda fosfor tozu kullanılması zorunlu (çeşitli dalga boylarında daha etkin ışık yayması için) ama pahalı.

**

Cambridge Üniversitesi'nde de yine bir ışıma projesi çalışması var. Her yıl yapılan Uluslararası Genetik Olarak İşlenmiş Makineler (iGEM) yarışması için: Bir tür mürekkep balığının (Euprymna scolopes) alt kısmında yaşayan "Vibrio fischeri" adlı bakteri, ışıyor. Böylece, mürekkep balığı, alttan bakılınca, yukardaki mavimsi deniz yüzeyi (gökyüzü) renginde görülüyor. Bakteri, alttan gelecek tehdite karşı balığı gizliyor.

Bu bakteriden bir gen alan bilim adamları, genin bir kısmını (her biyoloji laboratuvarının olmazsa olmazı) E.Coli bakterisine aktardılar. Sonuç? E.Coli'de ampul yandı!

**

Aynı şeyi ateş böceğinde denediler. DNA'sındaki sırayı değiştirdiler. Ateş böceği, kırmızı ve yeşil "çakarak" dolaşmaya başladı.

Bu ışıyan bakterileri, altınlı ağaçlarla tanıştırmak ve yaprakların daha da ışımasını sağlamak mümkün görünüyor. Bu iş için ne kadar enerji gerektiğini hesaplamışlar. Fotosentez için yaprağın harcadığı enerjinin sadece yüzde 0.02'si kadar bir enerjiyle yapraktan ışıma elde edilebilecek. Buna bir başka protein ekleyerek, ışımayı gün boyunca farklı renk ve yoğunlukta değiştirmek de mümkün olacak.