Sivil girişimi kamu devralınca...
2016 yılında yapılacak Antalya Botanik Expo’da sivil girişimle başlangıçta yola çıkıldığında, 100 katılımcı ülke 3 milyonu yerli 5 milyonu yabancı 8 milyon turist hedeflenmişti. Bu hedefi dönemin valisi Alaattin Yüksel’in içinde yer aldığı ağırlıklı olarak kentin sivil kuruluşlarından oluşan Expo’nun Türkiye’ye gelmesine öncülük eden İcra Kurulu, uluslararası danışmanlarla yaptıkları değerlendirmelerle koymuşlardı.
2013 yılında Meclis’te Antalya Çocuk Çiçek 2016 Expo kanunu çıkarken, kentten sivil kuruluşlar 2008 yılından bu yana çalışmaları yürüten Antalya’daki icra kurulun görevini yürütmeye devam etmesini istediler. Bu icra kurulunda ATSO, Antalya Ticaret Borsası, Süs Bitkileri İhracatçıları birliği, Antalya Büyük şehir belediyesi, İl Tarım ve Turizm müdürlükleri gibi sivil ağırlık söz konusuydu. Bu kurulun Ankara’da Tarım Bakanı başkanlığında bakanlık bürokratlarının ağırlıklı olacağı Expo Ajans yönetim kuruluna bağlı, hesap verecek şekilde çalışması önerisinde bulundular. Ama bu istekleri önemsenmedi ve Expo 2016’nın yeni yönetimi tarım bakanlığı bürokratları ağırlıklı kamu çalışanlarına devredildi.
Bunun sonucunda bugüne kadar, çoğu üçüncü dünyadan 27 ülkenin katılacağını bildireceğini açıklaması sonucuna ulaşılması, tartışmalara yol açmış durumda, Bunu arkadaşımız Fikri Cinokur’un haberinden öğreniyoruz.
Haberde görüşü yer alan, Expo 2016 Ajansı Genel sekreteri Levent Murat Danışman, “Bugüne kadar 27 ülke olumlu görüş bildirmiştir. 59 ülke ile de görüşmeler devam etmektedir. Hedefi tekrarlamak gerekirse 100 ülke 30 uluslararası kuruluş söylemi çalışmaların başladığı dönemdeki icra kurulunca 2008 yılında söylenmişti. Bunu o dönemde çalışmaları yürüten kişilere sormak gerekir. Neye göre 100 ülke, neye göre 30 kuruluş?”
Antalya Valisi Muammer Türker, “23 Nisan 2016’da açılacak Expo’ya halen 27 ülke kesin katılacağını bildirdi. Bu sayının artacağına inanıyorum. Bazı katılımcı ülkeler tıpkı diğer Expo’larda olduğu gibi bizden maddi destek bekliyorlar. Bizim bir destek hazırlığımız oldu. Kime ne destek vereceğimizi açıklayacağız. Bu destek sonrası katılımcı ülke sayısının artacağına inanıyoruz” değerlendirmesini yapıyor.
ATSO Başkanı Davut Çetin de, katılımcı ülke sayısını artırma çalışmalarının sürdüğünü belirterek, “Sanırım katılımcı ülke sayısını 40-50 ülkeye çıkarırız” diyor.
İlk dönem icra kurulunda yer alan Antalya Ticaret Borsa Başkanı Ali Çandır, “2010 yılında iyi hesaplanarak hedefler konulmuştu. Yüzde 20 sapma olsa bile 100 ülkeye ulaşabilirdik. İlk icra kurulunun ziyaretçi beklentisi de 8 milyon kişiydi. Bu hedefler koyulalı 5 yıl oldu. Bu 5 yılda sağlıklı çalışma izlenmiş olsaydı hedeflere ulaşılabilirdi” değerlendirmesini yapıyor.
Expo’nun ülkemize getirilmesinde önemli rol oynayan ve hedefleri ilk icra kurulunda belirleyen kurulda yer alan Orta Anadolu süs bitkileri ihracatçıları birliği Başkanı Osman Bağdatlıoğlu gelişmeleri değerlendirirken şu bilgiyi verdi: ”31 Aralık 2008’de Uluslararası Bahçe Bitkileri Birliğine üyelik başvurusu yaptık. 2009 Zaragoza kongresinde üyeliğimiz onaylandı.2016 Antalya Expo kararı alındı. Uzmanlarla çalışıp hedefimizi 8 bin ziyaretçi ve 100 ülke olarak belirledik. Dönemin valisi Alaattin Yüksel öncülüğünde sivil kuruluşlar ağırlıklı İcra Kurulu olarak çalışmaları 2013 yılına kadar yürüttük. 2013’te kanun çıktı. İcra Kurulu bitti. Görev Tarım Bakanlığına devroldu. Buna rağmen biz, aktif desteğimizi sürdürüyoruz. Sektörümüzü dünyaya tanıtmak için Expo’ya yüksek katılım çok önemli.”
Antalya Expo konusundaki tartışmalar ve değerlendirmeler bunlar. Bize düşense başarılar dilemek olacaktır.