Şirketleşme sorununa devam...

Ekonomik krizin bir yansıması olarak şirket kuruluş ve kapanışlarında ocak ayında ortaya çıkan olumsuz tabloya dün değindik, ancak daha ele alınması gereken detaylar var. Genel durumu özetlersek, ocak ayındaki şirket ve kooperatif kuruluş-kapanış dengesinde şimdiye kadar görülmedik ölçüde bir olumsuzluk söz konusu. Ticaret unvanlı işyerlerindeki sorun ise geçen yılın ocak ayına göre daha hafif. Ancak bunda, ticaret yapmadığı belirlenenlerin kayıtlarının resen silinmesinde geçen yılla aynı bazda veriye sahip olunamamasının da etkisinin bulunduğu söylenebilir.

Geçen yıl ocakta kurulan her 100 şirket ve kooperatife karşılık 27 şirket kapanırken, sayı bu yıl 43'e çıktı. Ticaret unvanlı işyerlerinde ise açılan her 100 işyerine karşılık kapanan sayısı 79'dan 66'ya geriledi.

Sektörlere ve illere göre olan dengeye gelince... Hem şirketlerde, hem ticaret unvanlı işyerlerinde ilk sırayı alan sektör ticaret. Ticaret sektöründe kurulan ve kapanan şirket dengesi 52 düzeyinde. Yani bu alanda ocak ayında kurulan her 100 şirkete karşılık 52 şirket kapandı.

Ticaret sektöründe, ticaret unvanlı işyerleri bazındaki denge ise çok olumsuz. Bu sektörde, ocak ayında 2 bin 117 işyeri açılırken, 1.936 işyeri kapandı; yani her 100'e karşılık 91 işyeri kapısına kilit vurmak durumunda kaldı. İstanbul'daki durum ise çok vahim. Bu ilde, ticaret sektöründe 421 işyeri açılırken, açılandan daha fazla sayıda, 437 işyeri kapandı. Açılan-kapanan işyeri sayısı Ankara'da 286'ya 149, İzmir'de 114'e 62, diğer illerde 1.296'ya 1.288 düzeyinde.

Ticaret unvanlı işyerlerinde açılan ve kapananların toplamının illere dağılımını da verelim. Ocak ayında toplamda 4 bin 419 faaliyete geçene karşılık 2 bin 918 işyeri kapandı. Açılan-kapanan gerçekleşmesi İstanbul'da 1.273'e 710, Ankara'da 494'e 295, İzmir'de 204'e 127, diğer illerde ise 2 bin 448'e 1.786 düzeyinde.

Şirket ve kooperatiflerde Türkiye genelinde 43 olan açılan kapanan dengesi İstanbul'da 56 olarak gerçekleşti. İstanbul'da ocak ayında 1.430 şirket ve kooperatif kuruldu, 806 da kapandı. Kurulan-kapanan dengesi Ankara'da 382'ye 161, İzmir'de 265'e 141, diğer illerde ise 1.843'e 562 oldu.

TÜİK verilerine göre, sağlık işleri ve sosyal hizmetler alanında, kurulan 78 şirkete karşılık tam 95 şirket kapısına kilit vurmak zorunda kaldı. Bu alan, işlerin en kesat gittiği alan belli ki. Ticaret unvanlı işyerlerinde de aynı alanda 8 faaliyete geçiş gerçekleşti, buna karşılık 10 işyeri faaliyetine son verdi.

Dün de vurguladık; 2009'a ticari faaliyete girişme anlamında hiç de iyi bir başlangıç yapılamadı. Bu koşullarda yapılabilir miydi, ne yazık ki hayır. Zaten tablo ortada, her gün gördüğümüz, yaşadığımız tabloyla çelişen verilerle karşılaşmak şaşırtıcı olurdu.

Şirketler ve ticaret unvanlılarda faaliyete başlayanlarla faaliyetine son verenler dengesinde ne zaman bir düzelme eğilimi görmeye başlarız, işte o zaman krizdeki o meşhur U'nun tabanını gördük, hatta çıkış noktasına yaklaştık diyebiliriz.